Quỹ đạo Molniya (tiếng Nga: Молния, IPA: [ˈmolnʲɪjə]) là một loại quỹ đạo vệ tinh. Chúng là những quỹ đạo hình elip với độ nghiêng 63,4 độ, góc nghiêng là 270 độ và một chu kỳ quỹ đạo khoảng một nửa ngày.[1] Tên này xuất phát từ một loạt vệ tinh thông tin liên lạc Molniya của Liên Xô đã sử dụng loại quỹ đạo này từ giữa những năm 1960.[2]

Quỹ đạo Molniya
Figure 2: Di chuyển trên mặt đất của Quỹ đạo Molniya.

Vệ tinh trong quỹ đạo Molniya chủ yếu được sử dụng để cung cấp thông tin liên lạc và giám sát vùng phủ sóng trên các khu vực vĩ ​​độ cao, nơi các vệ tinh địa tĩnh xuất hiện ở độ cao thấp hơn mức cần thiết.[3]

Lịch sử

sửa

Việc sử dụng đầu tiên của quỹ đạo Molniya là trong loạt vệ tinh truyền thông cùng tên. Sau hai lần ra mắt vào năm 1964, vệ tinh thành công đầu tiên sử dụng quỹ đạo này, Molniya 1-01, được phóng vào ngày 23 tháng 4 năm 1965. Vệ tinh Molniya-1 ban đầu được sử dụng chủ yếu cho truyền thông quân sự tầm xa, nhưng cũng được trang bị camera được sử dụng để theo dõi thời tiết và/hoặc đánh giá các khu vực rõ ràng đối với các vệ tinh gián điệp.[4] Vệ tinh Molniya ban đầu có tuổi thọ khoảng 1,5 năm, vì quỹ đạo của chúng bị gián đoạn do nhiễu loạn, và chúng phải được thay thế liên tục.[1]

Sản phẩm kế nhiệm của nó, Molniya-2, cung cấp cả phát thanh truyền hình quân sự và dân sự, và được sử dụng để tạo ra mạng truyền hình Orbita, trải rộng trên lãnh thổ Liên Xô. Nó lần lượt được thay thế bằng thiết kế Molniya-3,[5] tiếp theo là các vệ tinh Mayak và Meridian vào năm 1997 và 2002.[6]

Các vệ tinh cảnh báo sớm US-K của Nga, quan sát các vụ phóng tên lửa của Mỹ đã được phóng theo quỹ đạo Molniya từ năm 1967, như một phần của hệ thống theo dõi Oko[7][8][9].

Tham khảo

sửa
  1. ^ a b Kolyuka, Yu. F.; Ivanov, N.M.; Afanasieva, T.I.; Gridchina, T.A. (ngày 28 tháng 9 năm 2009). Examination of the Lifetime, Evolution and Re-Entry Features for the "Molniya" Type Orbits (PDF). 21st International Symposium of Space Flight Dynamics. Toulouse, France: Mission Control Center 4, Korolev, Moskva. tr. 2. Truy cập ngày 22 tháng 5 năm 2018.
  2. ^ Anatoly Zak. “Russian communications satellites”. Russian Space Web. Truy cập ngày 22 tháng 5 năm 2018.
  3. ^ Stojče Dimov Ilčev. Global Satellite Meteorological Observation (GSMO) Theory, Volume 1. Springer International Publishing. tr. 57. ISBN 978-3-319-67119-2.
  4. ^ Hendrickx, Bart. “A History of Soviet/Russian Meteorological Satellites” (PDF). Bis-Space.com. Antwerpen, Belgium. tr. 66. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 27 tháng 3 năm 2018. Truy cập ngày 2 tháng 10 năm 2018.
  5. ^ Martin, Donald H. (2000). Communication Satellites. AIAA. tr. 215–. ISBN 9781884989094. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2013.
  6. ^ Mark Wade. “Molniya orbit”. Astronautix. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2018.
  7. ^ Forden, Geoffrey (ngày 3 tháng 5 năm 2001). “Reducing a Common Danger: Improving Russia's Early-Warning System” (PDF). Cato Policy Analysis No. 399. Cato Institute: 5.
  8. ^ Podvig, Pavel (2002). “History and the Current Status of the Russian Early-Warning System” (PDF). Science and Global Security. 10: 21–60. doi:10.1080/08929880212328. ISSN 0892-9882. Bản gốc (pdf) lưu trữ ngày 15 tháng 3 năm 2012.
  9. ^ “Russia blinded by loss of missile detection satellite”. Moscow Times. ngày 26 tháng 6 năm 2014.