Stephan's Quintet là một nhóm hình ảnh của năm thiên hà trong đó bốn hình thành nhóm thiên hà nhỏ gọn đầu tiên từng được phát hiện.[3] Nhóm này, có thể nhìn thấy trong chòm sao Phi Mã, được Édouard Stephan phát hiện năm 1877 tại Đài thiên văn Marseille.[2] Nhóm này được nghiên cứu nhiều nhất trong tất cả các nhóm thiên hà nhỏ gọn.[2] Thành viên sáng nhất của nhóm hình ảnh là NGC 7320 được cho là có các vùng H II rộng lớn, được xác định là các đốm màu đỏ, nơi sự hình thành sao đang hoạt động xảy ra.

Stephan's Quintet

Credit: JWST
Dữ liệu quan sát (Kỷ nguyên J2000)
Chòm saoPhi Mã
Xích kinh22h 35m 57.5s[1]
Xích vĩ+33° 57′ 36″[1]
Thành viên sáng nhấtNGC 7318B[1]
Số lượng thiên hà5[1]
Tên gọi khác
HCG 92, Arp 319, VV 288,[1] SQ[2]
Xem thêm: Nhóm thiên hà, Cụm thiên hà, Danh sách nhóm và quần tụ thiên hà

Miêu tả sửa

Bốn trong năm thiên hà trong bộ tứ Stephan là một tổ chức vật lý, Hickson Compact Group 92, và có khả năng sẽ hợp nhất với nhau. Các quan sát vô tuyến vào đầu những năm 1970 đã cho thấy một sợi khí phát xạ bí ẩn nằm trong không gian giữa các thiên hà giữa các thiên hà trong nhóm. Vùng này cũng được phát hiện trong ánh sáng mờ nhạt của hydrogen nguyên tử ion hóa được nhìn thấy trong phần nhìn thấy của quang phổ như một vòng cung màu xanh lá cây.

Hai kính viễn vọng không gian gần đây đã cung cấp cái nhìn sâu sắc mới về bản chất của sợi dây, mà bây giờ được cho là sóng xung kích khổng lồ (tương tự như bùng nổ âm thanh nhưng di chuyển trong khí thiên hà thay vì không khí) do một thiên hà (NGC 7318B) gây ra rơi vào trung tâm của nhóm với hàng triệu cây số mỗi giờ.

Tham khảo sửa

  1. ^ a b c d e “NASA/IPAC Extragalactic Database”. Results for HCG 92. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2006.
  2. ^ a b c Moles, M.; Marquez, I.; Sulentic, J. W. (1998). “The observational status of Stephan's Quintet”. Astronomy and Astrophysics. 334: 473–481. arXiv:astro-ph/9802328. Bibcode:1998A&A...334..473M.
  3. ^ Stephan, M. E. (1877). “Nebulæ (new) discovered and observed at the observatory of Marseille, 1876 and 1877, M. Stephan”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 37: 334–339. Bibcode:1877MNRAS..37..334S. doi:10.1093/mnras/37.6.334.

Đọc thêm sửa

Liên kết ngoài sửa

Tọa độ:   22h 35m 57.5s, +33° 57′ 36″