Tượng đài Nicolaus Copernicus, Toruń

Tượng đài Nicolaus Copernicus tại Toruń vinh danh nhà thiên văn học Nicolaus Copernicus (1473–1543). Tượng được xây vào năm 1853 bởi "ủy ban tượng đài" của cư dân thành phố.

Đài tưởng niệm Copernicus, có ghi: "Nicolaus Copernicus Thorunensis, terrae motor, solis caelique stator"

Kế hoạch ban đầu sửa

Vua Frederick Đại đế của Phổ (1712–1786) đã từng có ý định [1] xây dựng một tượng đài tại mộ của Copernicus ở Frauenburg (Frombork), nhưng không định vị được ngôi mộ.

Nhà thiên văn học Nicolaus Copernicus (1473–1543) sinh ra và lớn lên ở Thorn (Toruń). Vào cuối thế kỷ 18 thời Ba Lan bị chia cắt, thành phố Thorn chuyển giao cho Phổ. Từ năm 1807 đến năm 1813, thành phố là một phần của Công quốc Warszawa do Frederick Augustus I của Sachsen cai quản. Bhà khoa học và triết học người Ba Lan Stanisław Staszic đề xuất xây dựng tượng. Các giáo sĩ Công giáo La Mã Ba Lan cũng ủng hộ việc dựng tượng đài.[2][3]

Sau Chiến tranh Napoléon, Thorn đã trở thành một phần của Vương quốc Phổ, và các công dân địa phương của Đức được vận động và tiếp tục tiến hành xây dựng tượng đài. Công trình cuối cùng hoàn thành vào năm 1853.[3]

Tài trợ và xây dựng sửa

 
Bưu thiếp tiếng Đức: "Thorn — một phần khu chợ, với bức tượng Copernicus"

Tháng 5 năm 1839, Vua Frederick William III của Phổ đã phê duyệt việc quyên góp, đến đời Frederick William IV quyên góp số tiền 3.466 thaler Phổ. Tổng chi phí dựng tượng là 10.449 thaler.[4]

Tượng đài sửa

Bệ bức tượng có dòng chữ Latinh do Alexander von Humboldt khắc:[4][5] "Nicolaus Copernicus Thorunensis, terrae motor, solis caelique stator").[3]

Cải tạo sửa

Năm 2003, nhân kỷ niệm 150 năm khánh thành bức tượng, tượng đài được tu bổ và phục hồi lại giếng khoan bằng đá và miệng cá heo dưới chân bức tượng.[3] Lễ kỷ niệm 150 năm tổ chức vào ngày 25 tháng 10 năm 2003, với sự tham dự của Nguyên soái của Cộng hòa Ba Lan, Marek Borowski.

Bộ sưu tập sửa

Xem thêm sửa

Ghi chú sửa

  1. ^ "... beabsichtigte Friedrich der Grosse über dem Grabe von Coppernicus zu Frauenburg ein Denkmal zu errichten." – Leopold Prowe, Nicolaus Coppernicus, volume 1, part 1, Wiedmannsche Buchhandlung, 1883
  2. ^ „Nicht selten wird Kopernikus für einen Polen ausgegeben und diese Ansicht ist gewissermassen legalisirt worden, seit ihm zu Warschau ein Standbild errichtet ist mit der Inschrift Nicolao Copernico grata patria. Allein dieses Denkmal liess 1809 Napoleon bei Thorwaldsen bestellen, und zwar ursprünglich für Thorn, es kam aber erst und nicht ohne Kämpfe mit den russischen Behörden 1829 in Warschau zur Aufstellung." – Johann Christian Poggendorff: Geschichte der Physik, 1879 Seite 138
  3. ^ a b c d "Pomnik Mikołaja Kopernika" ("Monument to Nicolaus Copernicus"), Official Website of the City of Toruń
  4. ^ a b Leopold Prowe, "Nicolaus Copernicus und die Aufstellung seiner Statue in Thorn," Neue preußische Provinzial-Blätter, Band IV, Theile, 1853 p. 448
  5. ^ "A monument to Copernicus has been erected at Thorn in Prussia, his native place. It bears the inscription drawn up by Baron Humboldt — Nicolaus Copernicus, Torunensis, terrae motor, solis caelique stator, on one side, and on the other, Natus anno 1473, obiit anno 1543." — F. Jefferies, The Gentleman's Magazine, volume XL, 1853 171 The Gentleman's magazine tại Google Books