Thành viên:Hóa Quyền/Hồ Văn Hải

Ông tên thật là Hồ Văn Hải, ông còn có tên khác là Hồ Hải theo bút danh ông thường sử dụng. Ông là một trong những trí thức yêu nước, viết những bài phản biện trên blog cá nhân, và bị đi tù theo điều luật 88 về tội tuyên truyền chống nhà nước xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Quê quán và ngày sinh:

Ông sinh ngày 02 tháng 3 năm 1964, đó là theo giấy khai sinh. Ông sinh ra tại thôn Vinh Quang, xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Đến năm 1965, do tình hình chiến tranh của hai miền Nam Bắc Việt Nam quá ác liệt ở quê hương ông, nên toàn bộ dòng họ ông phải rời bỏ quê đến thị xã Quy Nhơn – bây giờ là thành phố Quy Nhơn - ở xóm Trại, khu định cư Phật giáo tại Tháp Đôi thuộc phường Trung Thiện mà bây giờ là phường Đống Đa thành phố Quy Nhơn - trong một khu ấp chiến lược do chính quyền Sài Gòn cũ lập ra chống.

Quá trình học tập:

Tại Quy Nhơn, ông được theo học tại một số trường tư thục của các thầy giáo làng trước khi nhập học vào trường Tiểu học Cộng đồng Nguyễn Trường Tộ của phường Trung Thiện, thị xã Quy Nhơn lúc bấy giờ vào năm 1970.

Đến năm 1975, khi thi vào lớp Đệ Thất - lớp 6 bây giờ - thì cuộc chính biến 30 tháng 4 năm 1975 xảy ra. Ông tiếp tục học ở trường cấp 2 - phổ thông cơ sở Đống Đa là trường trung học tư thục Tây Sơn cũ của thầy Nguyễn Châu là thân sinh của thầy Nguyễn Mộng Giác mở từ thời Việt nam Cộng hòa, sau 30/4/1975 trường này nhà nước trưng thu, quốc hữu hóa và đổi tên.

Năm 1980 ông vào học trường trung học phổ thông Trưng Vương, Quy Nhơn.

Đến năm 1983, ông học y khoa tại Đai học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh, và tốt nghiệp bác sỹ y khoa hệ Ngoại năm 1989.

Nơi cư ngụ:

Hiện tại ông cư ngụ theo hộ khẩu thường trú tại số 9 đường Nghĩa Thục, phường 5, quận 5, TP Hồ Chí Minh.

Quá trình làm việc:

Ông làm việc tại Bệnh viện Chợ Rẫy từ năm 1989 đến tháng 6 năm 2001 thì ra mở phòng khám đa khoa tư nhân theo trào lưu xã hội hóa lúc bấy giờ.

Phòng khám đa khoa đầu tiên ông mở là Phòng khám đa khoa Phước Sơn tại số 226 đường Võ Văn Ngân, phường Bình Thọ, Quận Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh vào cuối năm 2002, và làm việc ở đây cho đến tháng 02 năm 2004.

Ngày 08 tháng 3 năm 2004, ông xây dựng và khai trương Phòng khám đa khoa Á Châu tại số 891 đường Kha Vạn Cân, phường Linh Tây, quận Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh và làm việc tại đây cho đến ngày bị bắt.

Thành lập Quỹ Tây Du - Go West Foundation:

Ông là chủ tịch và là Người sáng lập Quỹ Tây Du - Go West Foundation(1). Đây là Quỹ học bổng có tính đại chúng dành cho các tài năng trẻ trong nước đi du học ở các quốc gia phương Tây có nền giáo dục tiên tiến trên toàn cầu đầu tiên do một nhóm trí thức Việt Nam trong và ngoài nước đứng ra thành lập vào ngày 05/5/2014. Ngày 05/5/2015 kỷ niệm 01 năm thành lập, một học bổng đầu tiên đã được trao cho Huỳnh Trần Khánh Linh(2). Nhưng đến ngày 18/3/2016 ông từ chức và rút lui dành cho công việc khác, cũng như để thế hệ trẻ đảm đang.

Quá trình hoạt động trên không gian mạng và lý do bị bắt đi tù:

Ông BS Hồ Hải được truyền thông nước ngoài và xã hội cho là một trí thức hiếm hoi có công ăn việc làm, có gia đình hạnh phúc, có doanh nghiệp ổn định, nhưng vì yêu nước lên tiếng phản biện tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, xã hội... của Việt Nam kể từ ngày 11 tháng 3 năm 2009 đến ngày bị bắt bằng blog cá nhân(3). Thời điểm này được xem là thời điểm ông bắt đầu viết blog, nhưng đến tháng 12/2015 ông mới mạnh mẽ lên tiếng tố cáo những vấn đề bất cập và tha hóa của những cán bộ cốt cán của đảng cộng sản cầm quyền ở Việt Nam.

Trong bản án sơ thẩm ngày 01/02/2018 ông bị 4 lý do vi phạm luật pháp Việt Nam như sau:

Lý do thứ nhất là hững bài viết của BS Hồ Hải không chừa một ai nên nhà cầm quyền Việt Nam buộc phải bắt ông đi tù, vì họ cho rằng ông bôi nhọ, vu khống lãnh đạo. Có thể kể ra như ông tổng bí thư đảng cộng sản ở Viêt Nam là ông Nguyễn Phú Trọng ông cũng không chừa ra(4). Và các nhân vật khác như: Đinh La Thăng(5), Nguyễn Văn Thiện(6), Trần Bắc Hà(7) trên facebook cá nhân ông... Sau khi ông đưa thông tin vào đầu năm 2016 trên facebook và blog cá nhân với tên Hồ Hải việc các cán bộ thuộc diện bộ chính trị và trung ương đảng cộng sản ở Việt Nam quản lý dính vào tham nhũng thì họ mới bắt đầu điều tra và kỷ luật những cán bộ này.

Lý do thứ hai, quan trọng nhất là ông Hồ Hải đã viết ra cái gọi là: "Lý thuyết bất tuân dân sự"(8) gồm 9 bài, nhằm khai dân trí và kêu gọi người dân trong nước hiểu và hành động với quyền được quy định trong hiến pháp, pháp luật của nhà cầm quyền, nhằm buộc nhà cầm quyền Việt Nam phải chống tham nhũng, chứ không chỉ hô hào. Đồng thời thông qua "Bất tuân dân sự" mà ông đề ra người dân Việt có phương pháp đấu tranh bất bạo động mà không vi phạm luật pháp, nhằm buộc nhà cầm quyền phải đổi mới tư duy, thay đổi hiến pháp, thực hiện đúng một nhà nước của dân, do dân, và vì dân.

Lý do thứ ba mà nhà cầm quyền Việt Nam bắt ông là vì những bài viết làm mất uy tín đảng cộng sản(9).

Lý do thứ tư mà nhà cầm quyền Việt Nam bắt ông là những bài viết về thảm họa môi trường(10) về nước, biển, rừng do đập thủy điện, boxit Tây nguyên, và Formosa Hà Tĩnh gây ra.

Bị bắt:

Theo những gì trong hồ sơ án tù của ông thì cơ quan an ninh điều tra TP Hồ Chí Minh bắt khẩn cấp theo Quyết định bắt khẩn cấp số 10/QĐ-ANĐT(ĐT1) ngày 01/11/2016 do đại tá Lê Hồng Hà phó thủ trưởng cơ quan an ninh điều tra công an TP Hồ Chí Minh ký, nhưng đến 8h30 ngày 02/11/2016 ông mới bị bắt tại nơi làm việc là Phòng khám đa khoa Á Châu theo quyét định này.

Phản ứng quốc tế và dư luận:

Ngày 02/02/2018, ngay sau phiên xét xử thầm lặng với ông của tòa án nhân dân TPHCM, Đại sứ quán và Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Việt Nam ra tuyên bố(11): "Hà Nội, 2/2/2018 – Hoa Kỳ ủng hộ quyền của người dân trong việc tự do biểu đạt ý kiến. Chúng tôi quan ngại về các bản án mới đây đối với Vũ Quang Thuận, Nguyễn Văn Điển, Trần Hoàng Phúc và Hồ Văn Hải với cáo buộc mơ hồ “tuyên truyền chống nhà nước”.

Chúng tôi kêu gọi Việt Nam lập tức thả tự do những cá nhân này và tất cả những tù nhân lương tâm khác, và cho phép các cá nhân tại Việt Nam bày tỏ quan điểm chính trị của họ một cách ôn hòa mà không lo sợ bị trừng phạt."

Dư luận xă hội lên tiếng bênh vực ông không nhiều vì ông chọn cách đấu tranh riêng mình, không giống ai, và ông không muốn ai bênh vực cho mình như một bài viết của Bùi Thanh Hiếu - Người Buôn gió.(12).

Ông cũng không có giải thưởng nhân quyền hay bất kỳ tổ chức nào trao thưởng cho việc đấu tranh của ông, như ông đã muốn thế. Vì ông sống theo tư tưởng Lão Trang.

Quá trình đi tù:

BS Hồ Hải bị bắt ngày 02/11/2016 được ra tù ngày 17 tháng 4 năm 2020, sau 03 năm 05 tháng và 15 ngày ngồi tù. Ông phải trải qua 04 nhà tù trong khoảng thời gian đó. như sau:

Từ ngày ông bị bắt 02 tháng 11 năm 2016 đến ngày 23 tháng 11 năm 2017 ông bị tạm giam điều tra tại trại tạm giam PA92 (Phòng an ninh điều tra công an TP Hồ Chí Minh) ở số 04 đường Phan Đăng Lưu, quận Bình Thạnh, TP HCM(13).

Ngày 24/11/2017 ông được chuyển đến Khám Chí Hòa và ở đây đến ngày 09/8/2018. Ở đây ông bị tạm giam tại buồng 22 khu AB, nơi giam tội phạm tử hình, không thấy ánh mạt trời, lẽ ra, khi đã có kết luận điều tra và luận tội của Viện giám sát thì bịn can phải được giam ở khu BC chờ ngày xét xử! Trong khoảng thời gian này ông đã bị tuyên án ông 04 năm giam giữ và 02 năm quản chế tại địa phương trong phiên sơ thẩm diễn ra lúc 8h30' ngày 01/02/2018 ở tòa án nhân dân TPHCM, do chủ tọa Trương Công Huấn và 02 hội thẩm ông Trần Huỳnh và bà Lê Thị Nhung.

Sau phiên sơ thẩm, ông Hồ Hải đã kháng án, và tòa án cấp cao TPHCM đã ra quyết định xử phúc thẩm vào ngày 07/8/2018, nhưng đến giờ chót bị đình tòa không xử, không rõ lý do. Theo nguồn tin từ gia đình của ông nguyên nhân là vì Lãnh sự quán Mỹ tại TPHCM yêu cầu tham gia phiên tòa, vì ông đã có thẻ xanh - thường trú nhân vĩnh viễn - của Hoa Kỳ? Do đó, ông buộc phải rút đơn kháng cáo vì không hy vọng sẽ được xử phiên phúc thẩm.

Qua ông Hồ Hải, tôi biết được thông tin thêm là, trong quá trình điều tra ông còn tìm thêm những bài mà ông viết để cơ quan an ninh điều tra kết tội cho ông thật nặng, vì theo ông: "Ở ngoài tù thì bị tù tư tưởng, còn ở trong tù thì chỉ bị tù thân xác, không biết ở ngoài tù hay ở trong tù đau khổ hơn?". Cũng qua tâm sự với ông, một trong những bài viết ông tìm thêm cho cán bộ điều tra Đường Phương Hoài Nam là bài: "ĐÃ ĐẾN LÚC PHẢI TÁCH ĐÔI ĐẢNG CỘNG SẢN Ở VIỆT NAM CHƯA?"(14).

Ông bị chuyển đến trại tạm giam Bố Lá ngày 10/8/2018 ở đến ngày 17/9/2018 tại buồng giam 5B2.

Từ ngày 18/9/2018 ông bị chuyển đến Trại giam Xuyên Mộc, K3, đội 4, khu A, buồng giam số 07. Sau đó 01 năm đúng ngày 19/9/2019 ông bị chuyển sang buồng giam số 01, nơi mà trước đây Nguyễn Văn Hải – Điếu Cày(15) và Trần Huỳnh Duy Thức(16) bị giam giữ, vì lý do: họ sợ ông tuyên truyền xách động anh em tù chính trị. Ông ở K3, khu A, trại Xuyên Mộc đến ngày được giảm tha trước thời hạn là 17/4/2020 ông được ra tù.

Trong suốt thời gian ngồi tù, ông không được ra khỏi buồng giam từ PA92 đến Xuyên Mộc, ngoại trừ những khi điều tra, gặp than nhân và điện thoại cho người than ở Xuyên Mộc. Trong khi đó, tất cả các tù nhân khác được ra ngoài sinh hoạt mỗi ngày. Tuy vậy, theo ông kể, cán bộ tất cả các trại giam đều tôn trọng ông và cư xử với ông tử tế.

Ra tù:

Ông ra tù ngày 17 tháng 4 năm 2020, sau 3 năm, 5 tháng và 15 ngày bị tù giam, được giảm tha 6 tháng 15 ngày theo quyết định đặc xá của giám thị trại giam số 289/GCNĐX do đại tá Nguyễn Trọng Tuấn, giám đốc trại giam Xuyên Mộc ký ngày 17/4/2020. Kể từ ngày 17/4/2020 ông còn phải thi hành hình phạt bổ sung là: 02 năm quản chế tại địa phương.

Tài lệu tham khảo: