Thành viên:TUIBAJAVE/Trung tâm nghiên cứu phá hoại/Phá hoại trên Wikipedia

Phá hoại trên Wikipedia là công trình nghiên cứu cung cấp cái nhìn tổng quan về hiện tượng phá hoại trên Wikipedia.

Các động cơ phá hoại chủ yếu

Phá hoại phụ thuộc vào đối tượng phá hoại, mỗi kẻ phá hoại có một động cơ đặc thù riêng biệt. Chả hạn vì động cơ bài viết, được xem là lý do phổ biến nhất trong các hoạt động phá hoại. Theo động cơ này, các bài viết bị bóp méo và điều hướng nội dung, nhân vật nổi bật là Kayani. Các động cơ phá hoại khác là chia rẽ cộng đồng, gài bẫy xung đột. Động cơ trục lợi thì có Vokaanhduy; trục lợi theo một cách khác hơn thì có nhóm các nhà báo. Phá hoại vì bức xúc bảo trì viên, như Cẩm Lan Sục. Phá hoại vì thần kinh không bình thường, như Đài Loan nhân. Phá hoại vì troll, như StorKnows. Phá hoại vì muốn trả thù, như C. Phá hoại vì chính trị, như MiG29VN.

Rối Chúa là trường hợp phá hoại hiếm hoi vì chính nghĩa, nhằm chống lại các bảo quản viên độc tài như Tuanminh01, TuanUt, Alphama với hoạt động dữ dội nhưng sáng ngời tính chính nghĩa, về sau các bảo quản viên độc tài bị trừng trị thích đáng.

Các trường hợp đặc biệt khác bao gồm: TuanUt - liên quan PR để trục lợi; Alphama - làm suy thoái nguồn nhân lực dự án; Nguyenhai314 - mang yếu tố triệt hạ; Tà Rân - triệt hạ thành viên.

Phân loại

Theo thế hệ

• Thế hệ I: từ 2005 - 2018, là phá hoại thuộc dạng "cụ".
• Thế hệ II: từ 2018 - nay, là phá hoại mới xuất hiện được tính từ sau vụ bất tín nhiệm bảo quản viên đầu tiên.

Theo mức độ nguy hiểm

• Rất nguy hiểm:
  • Trieu Thuan Son
  • C
• Nguy hiểm:
  • Kayani
  • MiG29VN
• Không nguy hiểm:
  • chủ yếu là thành viên mới, ít kinh nghiệm.

Theo tính chất

• Trục lợi
• Đập phá
• Thao túng
• ...

Theo trạng thái

• Nửa tốt nửa xấu
• Phá hoại đơn thuần (nguyên chất)
• Hoàn lương
• ...

Giản sử về phá hoại thế hệ đầu

BQV Plantaest từng nhận xét:

"Có vẻ như tình hình rối đã ổn hơn rất nhiều so với trước. Bác (Viethavvh) có thể xem lại lưu trữ TNCBQV hồi 2018, 2019 là thấy hồi đó rối múa phím, diễn tuồng rất nhiều, làm mất thời gian của cộng đồng cho những tranh cãi vô bổ. Đó là thời gian chúng ta để rối sinh sôi nảy nở, với các tài khoản ngàn sửa đổi. Giờ mà rối ngoi đầu lên là dập từ trong trứng nước → không có cơ hội tích lũy sửa đổi. Nguyên nhân là cộng đồng giờ đã quen với các thủ thuật của rối, và các BQV đặc biệt là Nguyentrongphu sẵn sàng cấm mạnh tay. Có một cái gọi là điểm tới hạn, không gian tài nguyên bài viết để rối sửa đổi đã đến giới hạn, gần như hầu hết những bài mà rối từng ghé thăm đều đã có dung lượng tương đối, và nội dung của các bài đó đã được cộng đồng điều chỉnh dần cho khách quan (bao gồm phần rối thêm, sửa) → dẫn đến các lệnh khóa vô hạn phủ rộng và đương nhiên rối không còn quá nhiều chủ đề để tung hoành nữa. Ngoài ra, việc rối sửa liên tục suốt chục năm đã tạo ra phong cách sửa đổi đặc trưng → dễ nhận biết và xử lý được ngay, không bị động như thời kỳ sơ khai còn ngồi cãi từng mẩu nguồn với rối. Nói chung, rối càng sửa, càng để lại vết tích, thì bài càng bị khóa và càng dễ nhận biết cung cách hoạt động. Giờ rối đã chán nản rất nhiều vì 2 năm nay không còn được múa phím trên TNCBQV nữa. Thực chất giữa chúng ta và rối không có ân oán, mọi chuyện do rối tự chuốc lấy vì đã vi phạm nội quy sinh hoạt, và chúng ta chỉ đơn thuần bảo vệ nội dung bài viết cho khách quan, tức là xử lý hành vi, không xâm hại gì đến thân thể hay tinh thần con người nên không phạm nghiệp chướng".

Thuận lợi trong việc chống phá hoại

Khó khăn trong việc chống phá hoại

Tín nhiệm

Kim bài miễn tử, sự mẫu mực của Ngomanh123, bảo quản viên phá hoại của wiki tiếng Anh, đục trong của TuanUt, bày biện của Tuanminh01, Alphama, trường hợp Nguyenhai314

Cách thức phá hoại

• giả ngu: "hàng chục hoặc hàng trăm cái nick do một người tạo ra, giả vờ người mới tới ngu ngu"