Thảo luận:Tiên Lãng

Trang định hướng

Tiên Lãng còn là tên của một xã thuộc huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh thì phải? Newone (thảo luận) 09:23, ngày 16 tháng 3 năm 2012 (UTC)

Lịch sử Tiên Lãng

Tiên Lãng là vùng đất cổ có địa danh trên 700 năm. Thời Lý, Trần vùng đất này và Thanh Hà (thuộc Hải Dương) ngày nay có tên là Xứ Bàng La 旁罗处.

Thế kỷ XIV đổi thành huyện Bình Hà 平河 thuộc châu Nam Sách 南索. Vào năm Quang Thuận thứ nhất (光順元年,1460) Lê Thánh Tông đã tách thành hai huyện Tân Minh 新明縣 và Bình Hà (nay là Thanh Hà) thuộc Phủ Nam Sách. Năm 1600 do kiêng húy Vua Lê Kính Tông (黎敬宗, 1588 – 1619) là Duy Tân 維新 nên Tân Minh đổi thành Tiên Minh 先明縣 thuộc trấn Hải Dương 海陽鎭. Năm 1884 do phạm húy Vua Hàm Nghi (咸宜, 1871-1943) là Nguyễn Phúc Minh 阮福明 (Ưng Lịch) nên đổi thành Tiên Lãng 先朗.

Năm 1893 tách khỏi Phủ Nam Sách tỉnh Hải Dương 海陽省 nhập vào tỉnh Hải Phòng 海防省. Tỉnh này từ ngày 05/8/1902 đổi thành Phủ Liễn đến 17/02/1906 đổi ra tỉnh Kiến An 建安. Trong các năm 1952-1953, sau trận càn “Con sứa” (Méduse) đánh và bình định các huyện Thụy Anh, Quỳnh Phụ của tỉnh Thái Bình, tháng 4/1951, Pháp lập tỉnh Vĩnh Ninh nhằm tạo vành đai bảo vệ Tf Hải Phòng và khu quân sự miền Đông Bắc và khi đó Tiên Lãng thuộc tỉnh này (cùng với: Ninh Giang, Hà An, Vĩnh Bảo,Phủ Dực, Tứ Kỳ và Thuỵ Anh).

Từ sau 27/10/1962 Kiến An hợp nhất với Hải Phòng và từ đó Tiên Lãng là huyện ngoại thành của Hải Phòng.

Thời Đồng Khánh huyện có 12 tổng gồm 93 xã thôn. Trong đó có những địa phương liên quan nhiều đến chi phái họ Lương Cao Mật (Chiến Thắng nay) là: tổng Phú Kê 富 鷄 (nay là thị trấn Tiên Lãng) có 7 xã (là: Trung Lăng 中陵, Dư Đông 余東, Cựu Đôi, Triều Đông, La Cầu 羅梂, Phác Xuyên); tổng Dương Áo 陽襖 (nay là xã Hùng Thắng) có 9 xã (là: Xuân Úc 春郁, Vân Úc, Kỳ Úc, Thúy Niểu, Văn Úc 文郁, Văn Đông, Dương Áo, Lao Chử 牢渚, Lao Khê); tổng Hà Đới có 5 xã (Hà Đới, Kim Đới, Ngọc Động, Lai Phương Thượng, Cương Nha); tổng Kênh Thanh (nay là xã Cấp Tiến) có 6 xã (Đăng Lai 登來, Kênh Thanh, Phú Xuân, Thái Lai, Hào Nhuế, Lai Phương Hạ và 2 thôn là Yên Sơn, Quan Bồ 關蒲).

Đến nay Tiên Lãng là huyện ở phía Tây Nam của Hải Phòng. Tây và Tây Nam giáp huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng), Đông Bắc giáp Tứ Kỳ và Thanh Hà (Hải Dương), Bắc giáp An Lão và Kiến Thụy (thuộc Hải Phòng, qua sông Văn Úc), Đông trông ra vịnh Bắc Bộ, phía Đông Nam giáp Thái Thụy (thuộc Thái Bình, qua sông Thái Bình) ứng với câu: “Đầu Mè, đuôi Úc, giữa khúc Lục Đăng”. Huyện rộng 189 km² gồm thị trấn Tiên Lãng và 22 xã: Đại Thắng, Tiên Cường, Tự Cường, Tiên Tiến, Quyết Tiến, Khởi Nghĩa, Tiên Thanh, Cấp Tiến, Kiến Thiết, Đoàn Lập, Bạch Đằng, Quang Phục, Toàn Thắng, Tiên Thắng, Tiên Minh, Bắc Hưng, Nam Hưng, Hùng Thắng, Tây Hưng, Đông Hưng, Tiên Hưng, Vinh Quang. 171.229.55.37 (thảo luận) 02:05, ngày 16 tháng 5 năm 2012 (UTC)

Chữ Hán chỉ địa danh “Tiên Lãng”

Theo Đồng Khánh địa dư chí 同慶地輿誌 do Ngô Đức Thọ, Nguyễn Văn Nguyên, Philippe Papin, Phan Văn Các, Lê Việt Nga, Dương Thị The...biên tập, Nhà xuất bản Thế Giới, Hà Nội, 2003 ...thì địa danh Tiên Minh cổ nhân đã viết là 先明縣. Tức là dùng chữ 先 (nghĩa là đón ánh sáng đầu tiên) chứ không dùng chữ 仙 (nghĩa là Đạo sĩ đón ánh sáng).

Còn cuốn Địa danh và tài liệu lưu trữ về làng xã Bắc Kỳ của Vũ Thị Minh Hương, Nguyễn Văn Nguyên, Philippe Papin, NXB VHTT, Hà Nội 1999 thì viết địa danh Tiên Lãng là 先朗 (với nghĩa đón ánh sáng trước nhất).

Như vậy thành tố “Tiên” là “trước” không phải là “Nàng Tiên” hay “Đạo sĩ ” 仙. Còn “Lãng” là “ánh sáng” chứ không phải sóng gió như chữ 浪. Các ý nói nơi đây là “đầu sóng ngọn gió” 先浪 chắc là mới nẩy sinh sau “Vụ Đoàn Văn Vươn”!

171.229.55.37 (thảo luận) 02:08, ngày 16 tháng 5 năm 2012 (UTC)

Đặc sản

Trong phần này có nói về việc Tiên Lãng nổi tiếng về thuốc lào và được ghi nhận trong ca dao tục ngữ. Tôi không biết có nên đưa bài rap _Không say_ vào không? Câu đầu tiên của nó là: "Trong không gian thật Tiên Lãng hút thuốc lào Nghệ An" Lý Minh Nhật (thảo luận) 16:51, ngày 20 tháng 8 năm 2014 (UTC)