Thủ tướng Iraq là người đứng đầu chính phủ Iraq. Thủ tướng Chính phủ lúc đầu chỉ là một chức vụ bổ sung được bổ nhiệm cho người đứng đầu nhà nước và là lãnh đạo trên danh nghĩa của Quốc hội Iraq. Theo hiến pháp mới được thông qua Thủ tướng Chính phủ là nhà cầm quyền có quyền điều hành hoạt động của đất nước. Nouri al-Maliki (trước đây là Jawad al-Maliki) đã được chọn là Thủ tướng Chính phủ vào ngày 21 tháng 4 năm 2006.[1][2]

Thủ tướng Iraq
Đương nhiệm
Mohammed Shia' Al Sudani

từ 27 tháng 10 năm 2022
Chức vụThưa ngài
Dinh thựDinh Cộng hòa, Baghdad, Iraq
Bổ nhiệm bởiĐược Hội đồng Tổng thống lựa chọn; nếu thất bại thì được Quốc hội với hai phần ba đa số
Nhiệm kỳKhông giới hạn nhiệm kỳ
Người đầu tiên nhậm chứcAbd Al-Rahman Al-Gillani
Thành lập11 tháng 11 năm 1920
Websitehttp://www.pmo.iq/

Bổ nhiệm sửa

Hội đồng Nghị viện được phép bầu chọn Tổng thống nước Cộng hòa và các cấp phó của mình, bao gồm cả Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng và các Bộ trưởng. Hội đồng Tổng thống sau đó sẽ bổ nhiệm một Thủ tướng với sự nhất trí. Theo đó Hội đồng Tổng thống phải đồng ý về một ứng cử viên cho vị trí trong vòng hai tuần. Trong trường hợp bất khả thi, trách nhiệm chỉ định Thủ tướng Chính phủ giao lại cho Quốc hội. Trong trường hợp đó, Hội đồng đại biểu phải xác nhận sự đề cử của hai phần ba đa số. Nếu Thủ tướng Chính phủ là không thể đề cử Hội đồng Bộ trưởng của mình trong vòng một tháng, Hội đồng Tổng thống có trách nhiệm bổ nhiệm một Thủ tướng khác.

Cơ quan cấp dưới trực tiếp sửa

Cục Phòng chống Khủng bố Iraq sẽ báo cáo trực tiếp lên Thủ tướng Chính phủ. Cục Phòng chống Khủng bố Iraq chịu trách nhiệm giám sát Bộ Tư lệnh Phòng chống Khủng bố Iraq, một cơ cấu bao gồm tất cả Lực lượng Đặc nhiệm Iraq. Tính đến ngày 30 tháng 6 năm 2009, đã có tiến trình lập pháp trong một năm để biến Cục Phòng chống Khủng bố Iraq trở thành một bộ riêng biệt.[3]

Danh sách Thủ tướng Iraq sửa

Đây là danh sách Thủ tướng Iraq kể từ năm 1920.

Tên Hình Sinh-Mất Từ Đến Đảng phái Nguyên thủ quốc gia
 Vương quốc Iraq (dưới thời Cao ủy Anh) (1920–1932) •  
1 Abd Al-Rahman Al-Gillani
عبد الرحمن الكيلاني
  1841–1927 11 tháng 11 năm 1920 20 tháng 11 năm 1922 Độc lập  
Faisal I
2 Abd al-Muhsin as-Sa'dun
عبد المحسن السعدون
(lần thứ nhất)
  1879–1929 20 tháng 11 năm 1922 22 tháng 11 năm 1923 Quân đội
3 Jafar al-Askari
جعفر العسكري
(lần thứ nhất)
  1887–1936 22 tháng 11 năm 1923 2 tháng 8 năm 1924 Quân đội
4 Yasin al-Hashimi
ياسين الهاشمي
(lần thứ nhất)
  1894–1937 2 tháng 8 năm 1924 26 tháng 6 năm 1925 Quân đội /
Đảng Nhân dân
5 Abd al-Muhsin as-Sa'dun
عبد المحسن السعدون
(lần thứ hai)
  1879–1929 26 tháng 6 năm 1925 21 tháng 11 năm 1926 Quân đội /
Đảng Cấp tiến
6 Jafar al-Askari
جعفر العسكري
(lần thứ hai)
  1887–1936 21 tháng 11 năm 1926 11 tháng 1 năm 1928 Quân đội /
Đảng Giao ước
7 Abd al-Muhsin as-Sa'dun
عبد المحسن السعدون
(lần thứ ba)
  1879–1929 11 tháng 1 năm 1928 28 tháng 4 năm 1929 Quân đội /
Đảng Cấp tiến
8 Tawfiq al-Suwaidi
توفيق السويدي
(lần thứ nhất)
  1892–1968 28 tháng 4 năm 1929 19 tháng 9 năm 1929 Độc lập
9 Abd al-Muhsin as-Sa'dun
عبد المحسن السعدون
(lần thứ tư)
  1879–1929 19 tháng 9 năm 1929 13 tháng 11 năm 1929
(mất khi đương chức)
Quân đội /
Đảng Cấp tiến
10 Naji al-Suwaidi
ناجي السويدي
  1882–1942 18 tháng 11 năm 1929 23 tháng 3 năm 1930 Độc lập
11 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ nhất)
  1888–1958 23 tháng 3 năm 1930 3 tháng 11 năm 1932 Quân đội /
Đảng Giao ước
 Vương quốc Iraq (1932–1958) •  
12 Naji Shawkat
ناجي شوكت
  1893–1980 3 tháng 11 năm 1932 20 tháng 3 năm 1933 Độc lập  
Faisal I
13 Rashid Ali al-Gaylani
رشيد عالي الكيلاني
(lần thứ nhất)
  1892–1965 20 tháng 3 năm 1933 9 tháng 11 năm 1933 Đảng Ái hữu Quốc gia
14 Jamil al-Midfai
جميل المدفعي
(lần thứ nhất)
  1890–1958 9 tháng 11 năm 1933 27 tháng 8 năm 1934 Quân đội  
Ghazi
15 Ali Jawdat al-Aiyubi
علي جودت الأيوبي
(lần thứ nhất)
  1886–1969 27 tháng 8 năm 1934 4 tháng 3 năm 1935 Quân đội
16 Jamil al-Midfai
جميل المدفعي
(lần thứ hai)
  1890–1958 4 tháng 3 năm 1935 17 tháng 3 năm 1935 Quân đội
17 Yasin al-Hashimi
ياسين الهاشمي
(lần thứ hai)
  1894–1937 17 tháng 3 năm 1935 30 tháng 10 năm 1936 Quân đội /
Đảng Ái hữu Quốc gia
18 Hikmat Sulayman
حكمت سليمان
  1889–1964 30 tháng 10 năm 1936 17 tháng 8 năm 1937 Đảng Ái hữu Quốc gia
19 Jamil al-Midfai
جميل المدفعي
(lần thứ ba)
  1890–1958 17 tháng 8 năm 1937 25 tháng 12 năm 1938 Quân đội
20 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ hai)
  1888–1958 25 tháng 12 năm 1938 31 tháng 3 năm 1940 Quân đội /
Đảng Giao ước
21 Rashid Ali al-Gaylani
رشيد عالي الكيلاني
(lần thứ hai)
  1892–1965 31 tháng 3 năm 1940 3 tháng 2 năm 1941 Đảng Ái hữu Quốc gia  
Faisal II
22 Taha al-Hashimi
طه الهاشمي
  1888–1961 3 tháng 2 năm 1941 13 tháng 4 năm 1941
(bị phế truất)
Quân đội
23 Rashid Ali al-Gaylani
رشيد عالي الكيلاني
(lần thứ ba)
  1892–1965 13 tháng 4 năm 1941 30 tháng 5 năm 1941 Đảng Ái hữu Quốc gia
24 Jamil al-Midfai
جميل المدفعي
(lần thứ tư)
  1890–1958 4 tháng 6 năm 1941 10 tháng 10 năm 1941 Quân đội
25 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ ba)
  1888–1958 10 tháng 10 năm 1941 4 tháng 6 năm 1944 Quân đội /
Đảng Giao ước
26 Hamdi al-Pachachi
حمدي البجاجي
  1886–1948 4 tháng 6 năm 1944 23 tháng 2 năm 1946 Độc lập
27 Tawfiq al-Suwaidi
توفيق السويدي
(lần thứ hai)
  1892–1968 23 tháng 2 năm 1946 1 tháng 6 năm 1946 Đảng Tự do
28 Arshad al-Umari
إرشاد العمري
(lần thứ nhất)
  1888–1978 1 tháng 6 năm 1946 21 tháng 11 năm 1946 Độc lập
29 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ tư)
  1888–1958 21 tháng 11 năm 1946 29 tháng 3 năm 1947 Quân đội /
Đảng Đoàn kết Hiến pháp
30 Sayyid Salih Jabr
سيد صالح جبر
1860–1949 29 tháng 3 năm 1947 29 tháng 1 năm 1948 Đảng Xã hội chủ nghĩa Quốc gia
31 Sayyid Muhammad as-Sadr
سيد محمد الصدر
  1882–1956 29 tháng 1 năm 1948 26 tháng 6 năm 1948 Độc lập
32 Muzahim al-Pachachi
مزاجم البجاجي
  1890–1982 26 tháng 6 năm 1948 6 tháng 1 năm 1949 Độc lập
33 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ năm)
  1888–1958 6 tháng 1 năm 1949 10 tháng 12 năm 1949 Quân đội /
Đảng Đoàn kết Hiến pháp
34 Ali Jawdat al-Aiyubi
علي جودت الأيوبي
(lần thứ hai)
  1886–1969 10 tháng 12 năm 1949 5 tháng 2 năm 1950 Quân đội
35 Tawfiq al-Suwaidi
توفيق السويدي
(lần thứ ba)
  1892–1968 5 tháng 2 năm 1950 15 tháng 9 năm 1950 Độc lập
36 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ sáu)
  1888–1958 15 tháng 9 năm 1950 12 tháng 7 năm 1952 Quân đội /
Đảng Đoàn kết Hiến pháp
37 Mustafa Mahmud al-Umari
مصطفى محمود العمري
  1898–1979 12 tháng 7 năm 1952 23 tháng 11 năm 1952 Độc lập
38 Nureddin Mahmud
نور الدين محمود
  1901–1978 23 tháng 11 năm 1952 29 tháng 1 năm 1953 Quân đội
39 Jamil al-Midfai
جميل المدفعي
(lần thứ năm)
  1890–1958 29 tháng 1 năm 1953 17 tháng 9 năm 1953 Quân đội
40 Muhammad Fadhel al-Jamali
محمد فضل الجمالي
  1903–1997 17 tháng 9 năm 1953 29 tháng 4 năm 1954 Độc lập
41 Arshad al-Umari
إرشاد العمري
(lần thứ hai)
  1888–1978 29 tháng 4 năm 1954 4 tháng 8 năm 1954 Độc lập
42 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ bảy)
  1888–1958 4 tháng 8 năm 1954 20 tháng 6 năm 1957 Quân đội /
Đảng Đoàn kết Hiến pháp
43 Ali Jawdat al-Aiyubi
علي جودت الأيوبي
(lần thứ ba)
  1886–1969 20 tháng 6 năm 1957 15 tháng 12 năm 1957 Quân đội /
Mặt trận Dân tộc Thống nhất
44 Abdul-Wahab Mirjan
عبد الوهاب مرجان
  1909–1964 15 tháng 12 năm 1957 3 tháng 3 năm 1958 Độc lập
45 Nuri as-Said
نوري السعيد
(lần thứ tám)
  1888–1958 3 tháng 3 năm 1958 18 tháng 5 năm 1958 Quân đội /
Đảng Đoàn kết Hiến pháp
46 Ahmad Mukhtar Baban
أحمد مختار بابان
  1900–1976 18 tháng 5 năm 1958 14 tháng 7 năm 1958
(bị phế truất)
Độc lập
 Cộng hòa Iraq (Đảng Ba'ath cũ) (1958–1968) •  
47 Abd al-Karim Qasim
عبد الكريم قاسم
  1914–1963 14 tháng 7 năm 1958 8 tháng 2 năm 1963
(bị phế truất)
Quân đội  
Muhammad Najib ar-Ruba'i
48 Ahmed Hassan al-Bakr
أحمد حسن البكر
(lần thứ nhất)
  1914–1982 8 tháng 2 năm 1963 18 tháng 11 năm 1963
(bị phế truất)
Quân đội /
Đảng Ba'ath
(Khu vực Iraq)
 
Abdul Salam Arif
49 Tahir Yahya
طاهر يحيى
(lần thứ nhất)
  1915–1986 20 tháng 11 năm 1963 6 tháng 9 năm 1965 Quân đội /
Liên bang Xã hội chủ nghĩa Ả Rập
50 Arif Abd ar-Razzaq
عارف عبد الرزاق
  1921–2007 6 tháng 9 năm 1965 21 tháng 9 năm 1965 Quân đội /
Liên bang Xã hội chủ nghĩa Ả Rập
51 Abd ar-Rahman al-Bazzaz
عبد الرحمن البزاز
  1913–1973 21 tháng 9 năm 1965 9 tháng 8 năm 1966 Liên bang Xã hội chủ nghĩa Ả Rập
52 Naji Talib
ناجي طالب
  1917–2012 9 tháng 8 năm 1966 10 tháng 5 năm 1967 Quân đội  
Abdul Rahman Arif
53 Abdul Rahman Arif
عبد الرحمن عارف
  1916–2007 10 tháng 5 năm 1967 10 tháng 7 năm 1967 Quân đội /
Liên bang Xã hội chủ nghĩa Ả Rập
54 Tahir Yahya
طاهر يحيى
(lần thứ hai)
  1915–1986 10 tháng 7 năm 1967 17 tháng 7 năm 1968
(bị phế truất)
Quân đội /
Liên bang Xã hội chủ nghĩa Ả Rập
 Cộng hòa Iraq (dưới thời Đảng Ba'ath) (1968–2003) •  
55 Abd ar-Razzaq an-Naif
عبد الرزاق النايف
  1933–1978 17 tháng 7 năm 1968 30 tháng 7 năm 1968 Quân đội  
Ahmed Hassan al-Bakr
56 Ahmed Hassan al-Bakr
أحمد حسن البكر
(lần thứ hai)
  1914–1982 31 tháng 7 năm 1968 16 tháng 7 năm 1979 Quân đội /
Đảng Ba'ath Iraq
(Khu vực Iraq)
(Mặt trận Dân tộc Cấp tiến)
57 Saddam Hussein
صدام حسين
(lần thứ nhất)
  1937–2006 16 tháng 7 năm 1979 23 tháng 3 năm 1991 Đảng Ba'ath Iraq
(Khu vực Iraq)
(Mặt trận Dân tộc Cấp tiến)
 
Saddam Hussein
58 Sa'dun Hammadi
سعدون حمادي
  1930–2007 23 tháng 3 năm 1991 13 tháng 9 năm 1991 Đảng Ba'ath Iraq
(Khu vực Iraq)
(Mặt trận Dân tộc Cấp tiến)
59 Mohammad Hamza al-Zubaidi
محمد حمزة الزبيدي
  1938–2005 16 tháng 9 năm 1991 5 tháng 9 năm 1993 Đảng Ba'ath Iraq
(Khu vực Iraq)
(Mặt trận Dân tộc Cấp tiến)
60 Ahmad Husayn Khudayir as-Samarrai
أحمد حسين خضير السامرائي
  1941– 5 tháng 9 năm 1993 29 tháng 5 năm 1994 Đảng Ba'ath Iraq
(Khu vực Iraq)
(Mặt trận Dân tộc Cấp tiến)
61 Saddam Hussein
صدام حسين
(lần thứ hai)
  1937–2006 29 tháng 5 năm 1994 9 tháng 4 năm 2003
(bị phế truất)
Đảng Ba'ath Iraq
(Khu vực Iraq)
(Mặt trận Dân tộc Cấp tiến)
 Hội đồng Điều hành Iraq (2003–2004) •  
Mohammad Bahr al-Ulloum
محمد بحر العلوم
(lần thứ nhất, tạm quyền)
  1927–2015 13 tháng 7 năm 2003 31 tháng 7 năm 2003 Độc lập  
Liên minh Chính quyền Lâm thời
62 Ibrahim al-Jaafari
إبراهيم الجعفري
(lần thứ nhất)
  1947– 1 tháng 8 năm 2003 31 tháng 8 năm 2003 Đảng Hồi giáo Daawa
63 Ahmed al-Chalabi
أحمد جلبي
  1944– 1 tháng 9 năm 2003 30 tháng 9 năm 2003 Quốc hội Iraq
64 Ayad Allawi
أياد علاوي
(lần thứ nhất)
  1945– 1 tháng 10 năm 2003 31 tháng 10 năm 2003 Hòa ước Quốc gia Iraq
65 Jalal Talabani
جلال طلباني
  1933– 1 tháng 11 năm 2003 30 tháng 11 năm 2003 Liên hiệp Ái quốc Kurdistan
66 Abdul Aziz al-Hakim
عبد العزيز الحكيم
  1950–2009 1 tháng 12 năm 2003 31 tháng 12 năm 2003 Hội đồng tối cao Cách mạng Hồi giáo ở Iraq
67 Adnan al-Pachachi
عدنان بجاجي
  1923–2019 1 tháng 1 năm 2004 31 tháng 1 năm 2004 Hội đồng Dân chủ Độc lập
68 Mohsen Abdel Hamid
محسن عبد الحميد
  1937– 1 tháng 2 năm 2004 29 tháng 2 năm 2004 Đảng Hồi giáo Iraq
69 Mohammad Bahr al-Ulloum
محمد بحر العلوم
(lần thứ hai)
  1927–2015 1 tháng 3 năm 2004 31 tháng 3 năm 2004 Độc lập
70 Massoud Barzani
مسعود برزاني
  1946– ngày 1 tháng 4 năm 2004 ngày 30 tháng 4 năm 2004 Đảng Dân chủ Kurdistan
71 Ezzedine Salim
عز الدين سليم
  1943–2004 1 tháng 5 năm 2004 17 tháng 5 năm 2004
(mất khi đương chức)
Đảng Hồi giáo Daawa
72 Ghazi Mashal Ajil al-Yawer
غازي مشعل عجيل الياور
  1958– 17 tháng 5 năm 2004 1 tháng 6 năm 2004 Iraqis
 Cộng hòa Iraq (2004 đến nay) •  
Ayad Allawi
أياد علاوي
(lần thứ hai, tạm quyền)
  1945– 1 tháng 6 năm 2004 3 tháng 5 năm 2005 Hòa ước Quốc gia Iraq  
Ghazi Mashal Ajil al-Yawer
73 Ibrahim al-Jaafari
إبراهيم الجعفري
(lần thứ hai)
  1947– 3 tháng 5 năm 2005 20 tháng 5 năm 2006 Đảng Hồi giáo Daawa  
Jalal Talabani
74 Nouri al-Maliki
نوري المالكي
  1950– 20 tháng 5 năm 2006 08 tháng 09, 2014 Đảng Hồi giáo Daawa
75 Haider al-Abadi
نوري المالكي
  1952– 08 tháng 09, 2014 25 tháng 10 năm 2018 Đảng Hồi giáo Daawa  
Fuad Masum
76 Adil Abdul-Mahdi
عادل عبد المهدي
  1942– 25 tháng 10, 2018 01 tháng 12 năm 2019

Quyền:

01 tháng 12 năm 2019 - 07 tháng 05 năm 2020

Độc lập  
Barham Salih
77 Mustafa Al-Kadhimi
مصطفى الكاظمي
  1967– 07 tháng 05, 2020 21 tháng 10, 2022 Độc lập
78 Mohammed Shia' Al Sudani
محمد شياع السوداني
  1970– 21 tháng 10, 2022 Đương nhiệm Độc lập  
Abdul Latif Rashid

Xem thêm sửa

Tham khảo sửa

  1. ^ Iraq parliament elects new leaders CNN, ngày 22 tháng 4 năm 2006
  2. ^ Maliki endorsed as new Iraqi PM BBC News, ngày 22 tháng 4 năm 2006
  3. ^ Montrose Toast, Iraqi Counter Terrorism Bureau, ngày 30 tháng 6 năm 2009