Tiếng Pháp Bỉ

Tiếng Pháp tại Bỉ được sử dụng chính thức bởi Cộng đồng dùng tiếng Pháp tại Bỉ (chiếm khoảng 40% dân số Bỉ), phân bố chủ yếu tại vùng đất nằm ở nửa phía Nam của nước này (vùng Wallonie) cũng như ở thủ đô Bruxelles. Ngoài ra tiếng Pháp còn được nói ở các vùng như Flandre, Anvers, Gand và Courtrai.

Tiếng Pháp tại Bỉ được nói bởi Cộng đồng dùng tiếng Pháp tại Bỉ, phân bố tại vùng màu đỏ trên bản đồ Bỉ này

Từ ngữ

Những từ chỉ được sử dụng trong tiếng Pháp tại Bỉ gọi là belgiscismes, các từ này đồng thời cũng được sử dụng trong tiếng Đức tại Bỉ nhưng không có trong tiếng Hà Lan tại Bỉ. Một người Bỉ nói tiếng Pháp vừa có thể dùng được các từ ngữ trong tiếng địa phương vừa dùng được các từ trong tiếng Pháp cơ bản. Có thể kể đến những khác biệt về từ như:

• Người Bỉ sử dụng septante cho 70 và nonante cho 90, trong khi ở tiếng Pháp căn bản, 70 chỉ được dùng dưới dạng 60 cộng với 10 (soixante-dix) và 90 là 4 nhân 20 cộng với 10 (quatre-vingt-dix). Tuy nhiên, ở Bỉ vẫn sử dụng quatre-vingt cho 80 (4 nhân 20).
• Các từ để chỉ bữa ăn trong ngày:

Tiếng Việt	Tiếng Pháp ở Bỉ	Tiếng Pháp cơ bản
bữa sáng	déjeuner	petit déjeuner
bữa trưa	dîner/diner	déjeuner
bữa tối	souper	dîner/diner
bữa khuya	không dùng	souper

• Những từ ảnh hưởng từ tiếng Đức
  • Trong tiếng Pháp cơ bản, s'il vous plaît mang nghĩa là làm ơn, voilà là ở đây, như thế đó. Trong tiếng Pháp ở Bỉ, 2 cấu trúc này lại đổi nghĩa cho nhau do ảnh hưởng từ tiếng Đức alstublieft.
  • Savoir (biết) được dùng thay thế cho pouvoir (có thể). Ví dụ: người Pháp nói "Je peux faire cette exercice"" (tôi có thể làm bài tập này), trong khi người Bỉ dùng "Je sais faire cette exercice".

Ngữ pháp

Cũng bị ảnh hưởng chủ yếu từ tiếng Đức:

• Ça me goûte (điều đó làm tôi hài lòng), tiếng Pháp cơ bản là ça me plaît, ảnh hưởng cấu trúc Dat smaakt của tiếng Hà Lan.
• Tu viens avec? (bạn theo tôi chứ?), tiếng Pháp cơ bản là Tu m'accompagnes?, ảnh hưởng cấu trúc Kom je mee? của tiếng Hà Lan.
• Jouer poker (chơi bài), tiếng Pháp cơ bản là Jouer au poker, ảnh hưởng cấu trúc Poker spelen của tiếng Hà Lan.

Một số ví dụ về sự khác nhau giữa tiếng Pháp cơ bản và tiếng Pháp ở Bỉ

Tiếng Việt	Tiếng Pháp ở Bỉ	Tiếng Pháp cơ bản
đi vệ sinh	aller à la toilette, à la cour	aller aux toilettes
không quá đông người	Il y avait assez bien de monde	Il y avait pas mal de monde
đúng giờ	à tantôt	à tout à l'heure
tốt, ổn	avoir bon	mang nghĩa của avoir une réponse correcte
nước nóng	boiler	chauffe-eau
kẹo	boule	bonbon
kem lạnh	crème-glace	crème glacée
người học việc	écolage	apprentissage
khăn tắm	essuie de bain	serviette de bain
ngạo nghễ	faire de son nez	être arrogant, hautain
xếp hàng chờ tính tiền	faire la file	faire la queue
điện thoại di động	GSM	téléphone portable
cái đứng chót	pète	le derrière, les fesses
túi xách tay	sacoche	sac à main
bỏ trốn	s'encourir	s'enfuir

Xem thêm

• Tiếng Wallon