Trợ giúp:Giới thiệu về quy định và hướng dẫn/bài kiểm tra tính trung lập


Quy định và hướng dẫn
Từ đâu mà ra

Nội dung
Quy tắc viết bài

Cách hành xử
Hòa đồng với người khác

Tổng kết
Xem lại những gì bạn vừa học



Bạn có đoán được đoạn văn nào sau đây phù hợp với quy định về thái độ trung lập của Wikipedia hay không?



Điều tra mở rộng về Vaccinesrối loạn phổ tự kỷ đã chỉ ra rằng không có mối quan hệ nào giữa hai điều này, dù là nguyên nhân hay cách khác, và thành phần vắc-xin không gây ra bệnh tự kỷ.

Trả lời
Trung lập. Wikipedia không đưa ra trọng lượng quá mức cho lý thuyết bên lề không được hỗ trợ bởi các nguồn đáng tin cậy, chẳng hạn như ý kiến cho rằng vắc-xin gây ra bệnh tự kỷ. Đoạn văn này là một bản tóm tắt thích hợp của học bổng về chủ đề này.


Trái Đấthành tinh thứ ba tính từ Mặt trờithiên thể duy nhất được biết là chứa sự sống. Hầu hết mọi người nghĩ rằng Trái đất hình cầu, nhưng ngày càng có nhiều người có quan điểm Trái đất thực sự phẳng.

Trả lời
Không trung lập. Câu này đúng (niềm tin Trái đất phẳng hiện đại đang thực sự phát triển), nhưng cách diễn đạt này rất dễ gây hiểu nhầm vì nó khiến người đọc nghĩ rằng có sự bất đồng cơ bản về hình dạng của Trái đất. Thực tế, các nguồn đáng tin cậy có sự đồng thuận áp đảo về hình dạng của Trái đất đến mức phối cảnh Trái đất hình cầu được Wikipedia coi là sự thật, và phối cảnh Trái đất phẳng được xem là lý thuyết bên lề, có nghĩa là nó thường không cần phải được đề cập.


Michael Phelps (sinh ngày 30 tháng 6 năm 1985) là một cựu vận động viên bơi lội thi đấu người Mỹ và vận động viên Olympic được trang trí đẹp nhất mọi thời đại với tổng số 28 huy chương. Anh ấy đã gặp rắc rối pháp lý nhiều lần. Ở tuổi 19 vào tháng 11 năm 2004, anh ta bị bắt vì say rượu lái xeSalisbury, Maryland. Vào tháng 2 năm 2009, một bức ảnh chụp Phelps sử dụng bong đã gây sốt; điều này dẫn đến việc Công ty Kellogg không còn là nhà tài trợ và lệnh đình chỉ ba tháng đã được đưa ra bởi Tổ chức bơi lội Hoa Kỳ. Vào tháng 9 năm 2014, anh ta lại bị bắt, lần này với tội danh lái xe khi say rượu và chạy quá tốc độ ở Baltimore, Maryland.

Trả lời
Không trung lập. Một bài viết không nên quá coi trọng các khía cạnh nhỏ về chủ thể của nó. Mặc dù Phelps đã thực sự gặp phải rắc rối pháp lý trong một số trường hợp, nhưng sẽ không phù hợp nếu dành phần lớn đoạn mở đầu của bài viết này cho những trường hợp đó.


New York Yankees là đội bóng chày vĩ đại nhất trong lịch sử.

Trả lời
Không trung lập. Gọi một cái gì đó vĩ đại nhất là một ví dụ về ngôn ngữ con công, trong trường hợp này bày tỏ quan điểm không thể được hỗ trợ bởi các nguồn đáng tin cậy. Bạn nên thể hiện thay vì nói, sử dụng các sự kiện có thể kiểm chứng được; sẽ tốt hơn nhiều nếu thay vào đó viết New York Yankees đã giành được 26 chức vô địch World Series—gần gấp ba lần so với bất kỳ đội nào khác.


William Shakespeare được coi là một trong những tác giả vĩ đại nhất trong ngôn ngữ Anh.

Trả lời
Trung lập. Đây là một mô tả thích hợp về một danh hiệu. Điều quan trọng, nó chỉ có giá trị vì nhiều nguồn đáng tin cậy đã thực sự tuyên bố rằng Shakespeare có danh hiệu này. Cụm từ được coi là là quan trọng – trong khi thực tế là ông được coi là một trong những người vĩ đại nhất, sẽ là một ý kiến nếu nói thẳng rằng ông một trong những người vĩ đại nhất.


Cats: Những chú mèo nhận được đánh giá tiêu cực từ các nhà phê bình, chỉ trích hiệu ứng CGI, cốt truyện và giọng điệu, với nhiều người gọi đây là một trong những bộ phim tệ nhất năm 2019.

Trả lời

Trung lập. Wikipedia miêu tả về danh tiếng, cho biết sự nổi bật tương đối của các quan điểm khác nhau. Khi danh tiếng xấu, Wikipedia nên nói ra điều đó, mà không sử dụng sai lệch cân bằng.

Ví dụ, Nhà phê bình A đã đánh giá tích cực về bộ phim Cats, ca ngợi X, trong khi nhà phê bình B lại đánh giá tiêu cực về bộ phim Cats, chỉ trích Y. là đúng và có thể xác minh được, nhưng vẫn không chấp nhận được vì nó không trung lập. Viết như vậy sẽ là sai lệch cân bằng, vì nó tóm tắt một sự tiếp nhận phê bình rất tiêu cực một cách không chính xác như thể nó đã được phân bổ đều giữa các nhận xét tích cực và tiêu cực.


Năm 2017, Facebook đã hợp tác với các nhà kiểm chứng sự thật từ Mạng lưới Kiểm chứng Sự thật Quốc tế tại Viện Poynter để xác định và đánh dấu nội dung sai lệch, tuy nhiên hầu hết các quảng cáo từ các ứng cử viên chính trị được miễn khỏi chương trình này. Các nhà phê bình của chương trình đã buộc tội Facebook không làm đủ để loại bỏ thông tin sai lệch khỏi trang web của mình.

Trả lời
Trung lập. Đây là một ví dụ tốt về cách ghi chú một quan điểm nổi bật tồn tại (thích hợp) mà không lấy quan điểm đó trong giọng văn của Wikipedia (không thích hợp). Một cách diễn đạt không trung lập có thể trông như thế này: Facebook đang không đủ trách nhiệm trong việc kiểm chứng sự thật của nội dung trên trang web của mình, nó nên làm nhiều hơn.


Theo Simon Wiesenthal, Holocaust là một chương trình diệt chủng người Do Thái tại Đức, nhưng David Irving phản đối phân tích này.

Trả lời

Không trung lập. Cách diễn đạt này đặt những ý tưởng này cạnh nhau, trình bày Holocaust như là một vấn đề quan điểm chứ không phải là sự thật lịch sử. Điều này không trung lập vì quan điểm chối bỏ Holocaust của David Irving là một quan điểm cực đoan không nên được đặt cùng với sự đồng thuận giữa các nhà sử học đáng tin cậy.

Khi thảo luận về David Irving, cách diễn đạt trung lập có thể như sau: Holocaust là một chương trình diệt chủng người Do Thái tại Đức. David Irving là một người chối bỏ Holocaust, do đó ông đã tin tưởng sai lệch về việc Holocaust không xảy ra.


Công nương Diana đã qua đời tại bệnh viện ở Paris vào năm 1997 sau khi bị thương trong một vụ thảm kịch tai nạn xe hơi.

Trả lời
Không trung lập. Mặc dù cái chết của bà được hầu như toàn thế giới coi là thảm kịch, nhưng việc đặt từ thảm kịch như thế này vẫn là một trường hợp không thích hợp để biên tập. Thay vì đó, hãy sử dụng các sự kiện để truyền đạt phản hồi của công chúng, chẳng hạn như Sự chú ý của truyền thông và nghi thức tang lễ công cộng đã rất rộng rãi sau cái chết của bà, và ước tính có khoảng 2,5 tỷ người xem lễ tang của bà được phát trực tiếp trên truyền hình.


Năm 1958, Mao Trạch Đông đã khởi động chiến dịch Đại nhảy vọt nhằm chuyển đổi nhanh nền kinh tế của Trung Quốc từ nông nghiệp sang công nghiệp. Tuy nhiên, sự coi thường độc ác của ông đối với sự sống còn của người dân đã dẫn đến nạn đói chết người nhất trong lịch sử và cái chết của 20-46 triệu người trong thời gian từ 1958 đến 1962.

Trả lời
Không trung lập. Thông tin ở đây là đúng, nhưng sự miêu tả về Mao Trạch Đông không phải là một cách diễn đạt đúng đắn. sự coi thường độc ác của ông đối với sự sống còn của người dân là một quan điểm và không nên được coi như là sự thật.


Donald Trump đã đưa ra nhiều tuyên bố sai lệch hoặc gây hiểu lầm trong chiến dịch tranh cử và nhiệm kỳ tổng thống của mình, ở mức độ chưa từng có trong chính trị Hoa Kỳ. Nhiều bình luận và hành động của ông được mô tả là mang tính phân biệt chủng tộc.

Trả lời
Trung lập. Nội dung của Wikipedia nên phản ánh nội dung từ các nguồn đáng tin cậy, ngay cả khi nó khác với quan điểm của một phần lớn công chúng.