Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đào Trí Phú”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã lùi lại sửa đổi của Dinhhoangdat (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của Cheers!-bot
n clean up, General fixes using AWB
Dòng 1:
'''Đào Trí Phú''' (? - [[1854]]?), trước có tên là '''Đào Trí Kính''', là quan [[nhà Nguyễn|triều Nguyễn]] trong [[lịch sử Việt Nam]]. Khoảng năm [[1854]], ông bị xử "[[tùng xẻo|lăng trì]]" vì liên can đến việc mưu đoạt ngôi vua của [[Nguyễn Phúc Hồng Bảo]].
 
==Tiểu sử==
Dòng 12:
Đầu năm [[1842]], vua [[Thiệu Trị]] ra [[Bắc Thành]] nhận sách phong của [[nhà Thanh]] ([[Trung Quốc]]), ông được đi theo. Sau đó, ông nhận nhiệm vụ đưa sứ giả [[nhà Thanh]] là Bửu Thanh ra cửa ải <ref>''[[Quốc triều sử toát yếu]]'', tr. 319.</ref>.
 
Cuối năm [[1843]], Đào Trí Phú lại được cử làm Chánh sứ dẫn phái bộ đi công cán ở Giang Lưu Ba ([[Indonesia]]). Trong đoàn có [[Cao Bá Quát]], vì phạm tội phải đi “hiệu"hiệu lực”lực".
 
Năm [[1854]], việc mưu đoạt ngôi vua của [[Nguyễn Phúc Hồng Bảo]] không thành. Đào Trí Phú, trước đây bị cách (không rõ lý do), bị kết tội cùng phe. Sách ''[[Đại Nam thực lục]]'' chỉ ghi vắn tắt sự kiện như sau:
:''[[Giáp Dần]], [[Tự Đức]] năm thứ 7 ([[1854]])...An Phong Công là [[Nguyễn Phúc Hồng Bảo|Hồng Bảo]] mưu khởi nghịch, rồi thắt cổ tự tử ở nơi giam. Con trai, con gái Hồng Bảo và người dự mưu là Tôn Thất Bật đã chết, đều bị tước bỏ tên trong sổ Tôn nhân. Đào Trí Phú trước đây bị cách, phải tội [[tùng xẻo|lăng trì]]. Các phạm nhân đều bị tịch thu gia sản và bắt cả thân thuộc''<ref>Trích lại theo “Án"Án xưa: Mất họ vì phản nghịch”nghịch" [http://www.doisongphapluat.com.vn/printContent.aspx?ID=5001].</ref>.
 
Vì vậy, người thân ông phải cải họ trốn đi nơi khác, mãi đến sau này, mới dám lấy lại họ Đào. Theo lời kể còn lưu truyền tại quê hương Đào Trí Phú, thì ông không bị xử "[[tùng xẻo]]" (tức lăng trì) ở [[Huế]] mà bị giải về xử ở [[Long Thành]] rồi chôn luôn tại đó. Sau, con cháu mới lén lấy hài cốt của ông đem về chôn trong khu mộ của dòng họ ở làng Hiệp Phước <ref>Theo thông tin có trong sách ''Biên Hòa sử lược toàn biên''(tr. 164), thì trong ba ngôi mộ còn lại tại khu mộ, không có mộ của Đào Trí Phú.</ref>. Tuy nhiên, cũng có người cho rằng sau khi việc mưu sự thất bại, ông giả làm dân thường, xin quá giang thuyền [[nước mắm]] trốn đi. Hay được, triều đình cho quân đuổi theo giết ông tại [[Diên Khánh]] (thuộc [[Khánh Hòa]]), rồi thủ tiêu luôn thân xác <ref name="BH">Theo ''Biên Hòa sử lược toàn biên'' (Quyển 2), tr. 163-164.</ref>.