Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trận Dennewitz”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up, replaced: → (2) using AWB
n clean up, General fixes using AWB
Dòng 14:
|strength2='''Nguồn 1''': '''Tautzenzien''': 10.000 quân <br /> '''Bülow''': 38.000 [[quân đội|quân]] <br /> '''Karl Johann''': quân chủ lực gồm có 70 [[Tiểu đoàn]] [[Nga]], Thụy Điển và [[Mecklenburg]] <ref name="jonathanr149"/>
|casualties1='''Nguồn 1''': 10.500 quân thương vong <ref name="jonathanr149"/> <br /> '''Nguồn 3''': 9.700 quân thương vong ('''Phổ''') <ref name="leggeretr10">Michael V. Leggiere, ''The Fall of Napoleon: The allied invasion of France, 1813-1814'', trang 10</ref> <br /> '''Nguồn 4''': Khoảng 7.000 quân thương vong <ref name="tuckerta1101"/>
|casualties2='''Nguồn 1''': 22.000 quân [[tử trận]], bị thương và [[tù binh|bị bắt]], 53 hỏa [[pháo]], 412 xe goòng và 3 cờ hiệu bị mất <ref name="jonathanr149"/> <br /> '''Nguồn 2''': 21.500 quân thương vong <ref name="leggeretr10"/> <be /> '''Nguồn 5''': 25.000 quân thương vong , 80 hỏa [[pháo]] bị mất <ref name="sirfortescue387">Sir John William Fortescue, ''A History of the British Army: 1813-1814'', trang 387</ref>
|notes=
}}
Dòng 22:
Tại Dennewitz, đoàn quân của của Ney đã rơi vào vào cái bẫy của Karl Johann, hay đúng hơn là của Bülow.<ref name="weigleytra478"/> Một [[Quân đoàn]] Pháp bắt đầu tiến công vào buổi sáng và kéo đến Dennewitz, và nhận thấy đạo quân Phổ của tướng [[Bogislav Friedrich Emanuel von Tauentzien]] đang trấn giữ bãi đất về hướng Bắc Dennewitz. Quân Pháp tấn công và giành thắng lợi lớn, nhưng Tauentzien và quân sĩ của ông đã cầm cự ngoan cường cho đến khi Quân đoàn của Bülow đến ứng chiến và buộc quân Pháp phải rút lui về hướng Đông Nam 2 [[dặm Anh]], dù cuộc tiến công của Bülow bị quân Pháp đánh bật. Đến chiều hôm đó, quân Pháp được tăng viện và bản thân Ney cũng đến trận địa. Thêm nữa, Quân đoàn của Thống chế [[Nicolas Oudinot]] vẫn còn không xa.<ref name="jonathanr149"/> Tuy nhiên, Ney đã bỏ lỡ cơ hội qua việc ông ra lệnh cho Quân đoàn này phải chuyển sang cánh phải trong khi cánh trái của quân Pháp cần được phòng vệ, và Oudinot đã tuân lệnh dù ông biết rằng điều đó là thảm họa.<ref name="weigleytra478"/> Bülow lại phát động tấn công và đánh lùi quân [[Vương quốc Sachsen|Sachsen]], trong khi quân Pháp ở cánh khác cũng đánh bại quân Pháp<ref name="hofschroer58"/>. Người Phổ đã cầm chắc thắng lợi trong tay.<ref name="johanmitchell"/> Và rồi, Karl Johann đã tiếp cận bãi chiến trường cùng với các [[Sư đoàn]] [[Đế quốc Nga|Nga]], [[Thụy Điển]] và [[Merklenburg]] của ông. Quân Liên minh tổ chức phản công và đánh tan tác đối phương. Quân đoàn của Oudinot nói riêng và quân Pháp nói chung phải cuống cuồng tháo chạy<ref name="weigleytra478"/>, trong khi quân đồng minh [[Đức]] của họ cũng bị tan nát trong trận chiến này.<ref name="hofschroer58"/> Tuy rằng quân Liên minh đã hứng chịu thiệt hại đáng kể<ref name="jonathanr149"/>, trận chiến này là một thất bại hoàn toàn của đoàn quân của Ney<ref name="hofschroer58"/><ref name="sirfortescue387"/>, đến mức họ hầu như không còn là một ''đội quân'' nữa.<ref name="jonathanr149"/> Thất bại này góp phần tung một đòn giáng mạnh mẽ vào Napoléon.<ref>George C. Daughan, ''1812: The Navy's War'', trang 248</ref>
 
Với thất bại thê lương của quân Pháp trận đánh Dennewitz, bước tiến công của Ney đã chấm dứt đột ngột<ref name="connelly200ow"/><ref>Roger Parkinson, ''Clausewitz: A Biography'', trang 232</ref><ref>Richard Holmes, Martin Marix Evans, ''Battlefield: decisive conflicts in history'', trang 123</ref>. Chiến thắng của Quân đội Phổ trong trận Dennewitz góp phần “phản"phản hồi”hồi" thắng lợi của [[Danh sách vua và hoàng đế Pháp|Hoàng đế Pháp]] là [[Napoléon Bonaparte]] trong [[trận Dresden]], giảm bớt sự lệ thuộc của nước Phổ vào Nga trong cuộc chiến đồng thời củng cố yêu cầu bình đẳng của Phổ với [[Đế quốc Áo]] tại [[Đức]], đồng thời cũng ảnh hưởng tới sự thay đổi của [[chiến lược]] của ca hai phe trong thời gian sau đó.<ref name="chphappho1813"/><ref>[[Christopher M. Clark]], ''Iron Kingdom: The Rise And Downfall of Prussia, 1600-1947'', trang 371</ref> Đại thắng này cũng khiến cho Tauentzien và Bülow rửa được mối hận chiến bại của hai ông trong [[trận Jena]] hồi năm [[1806]]<ref name="connelly200ow">Owen Connelly, ''Blundering to Glory: Napoleon's Military Campaigns'', trang 200</ref>, và bảo an cho [[thủ đô|kinh đô]] [[Berlin]]<ref>Jean Helen Quataert, ''Staging Philanthropy: Patriotic Women and the National Imagination in Dynastic Germany, 1813-1916'', trang 59</ref>. Lòng dũng cảm của quân Phổ, cũng như tài năng và sự năng động của những người chỉ huy của họ, được xem là nguyên nhân thắng lợi cho họ trong trận Dennewitz. Trong khi đó, nhằm giữ vững hình tượng lỗi lạc của Napoléon, có những nhà [[lịch sử|sử học]] Pháp quy kết thất bại cho sự chậm trễ của Oudinot, dù thái độ bất mãn của Oudinot cũng là do Napoléon trước đó đã giáng chức chỉ huy đạo quân của ông thành một thuộc tướng.<ref name="johanmitchell"/>
 
== Chú thích ==