|
==Lý lịch tàu==
''Tàu Doña Paz'' được đóng năm 1963 bởi Onomichi Zosen ở [[Onomichi, Hiroshima]], [[Nhật Bản]], có tên gốc là ''Himeyuri Maru''.<ref name=mm>{{chú thích web |author=R.B.Haworth |title=Search results for "5415822" |url=http://www.miramarshipindex.org.nz/ship/list?search_op=OR&IDNo=5415822 |work=Miramar Ship Index |location=Wellington, New Zealand |date=2006 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref> Trong thời gian vận hành ở Nhật Bản, tàu có sức chở 608 hành khách.<ref name=pdi3>{{chú thích báo |author=Omar Acosta, Dave Veridiano & Marlen Ronquillo |title=Doña Paz Overloaded; Inquiry Set |publisher=Philippine Daily Inquirer |date = ngày 23 tháng 12 năm 1987}}</ref> Năm 1975, tàu được bán cho [[Sulpicio Lines]], một công ty hàng hải Philippines có một đội tàu phà chở hành khách. Tàu được công ty Sulpicio Lines đặt tên lại là ''Don Sulpicio'', rồi sau đó là ''Doña Paz''.<ref name="pdi3>{{cite news |author=Omar Acosta, Dave Veridiano & Marlen Ronquillo |title=Doña Paz Overloaded; Inquiry Set |publisher=Philippine Daily Inquirer |date=1987-12-23 }}<"/ref>
<!-- Deleted image removed: [[Tập tin:Mvdonapaz.jpg|nhỏ|trái|190px|MV dona paz|{{deletable image-caption|1=Wednesday, ngày 7 tháng 10 năm 2009}}]] -->
Một tháng trước khi xảy ra tai nạn, tàu được đưa vào sửa chữa ở xưởng sửa chữa cạn (''drydock'').<ref name=pdi2>{{chú thích báo |title=Tanker Rams Ferry, 1,500 Feared Dead |publisher=Philippine Daily Inquirer |date = ngày 22 tháng 12 năm 1987}}</ref> Vào thời điểm bị đắm, tàu ''Doña Paz'' chạy tuyến đường [[Manila]]/ [[Tacloban]]/ [[Catbalogan]]/ [[Manila]]/ [[Catbalogan]]/ [[Tacloban]]/ [[Manila]], mỗi tuần 2 chuyến.<ref name=sc1>{{cite court |litigants =Caltex Philippines v. Sulpicio Lines |vol=374 |reporter=Phil. | opinion=325 |court =[[Supreme Court of the Philippines]] |date = ngày 30 tháng 9 năm 1999 |url=http://www.lawphil.net/judjuris/juri1999/sep1999/gr_131166_1999.html }}</ref>
==Va chạm==
Ngày 20.12.1987, lúc 06 giờ 30, giờ tiêu chuẩn Philippines, tàu ''Doña Paz'' khởi hành từ thành phố [[Tacloban]], đảo [[Leyte (tỉnh)|Leyte]] để tới [[Manila]] thủ đô Philippines,<ref name=sc1/><ref name=nyt1>{{chú thích báo |author=Associated Press |title=1,500 Are Feared Lost as Two Ships Collide and Sink Near Philippines |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7D91638F932A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date = ngày 21 tháng 12 năm 1987 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref> với trạm dừng ở thành phố [[Catbalogan]], đảo [[Samar (đảo)|Samar]].<ref name=pdi2/> Theo lịch trình thì tàu sẽ tới Manila lúc 04 giời sáng hôm sau, và nghe nói rằng cú liên lạc vô tuyến chót của tàu là vào khoảng lúc 20 giờ.<ref name="nyt1>{{cite news |author=Associated Press |title=1,500 Are Feared Lost as Two Ships Collide and Sink Near Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7D91638F932A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-21 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Tuy nhiên, các báo cáo sau đó cho biết là tàu ''Doña Paz'' không có máy vô tuyến.<ref name="lanc2005">John Lancaster, ''Engineering catastrophes: causes and effects of major accidents''. Woodhead Publishing, 2005, 3rd. ed., p. 71.</ref><ref name="dnva1">[http://research.dnv.com/skj/Fsahla/Annex1.pdf DNV Annex 1 Passenger vessel Evacuation descriptions P36]</ref> Vào khoảng 22 giờ 30 tối, tàu này ở vị trí Dumali Point, dọc theo [[Eo biển Tablas]], gần [[Marinduque]].<ref name="nyt1>{{cite news |author=Associated Press |title=1,500 Are Feared Lost as Two Ships Collide and Sink Near Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7D91638F932A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-21 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Một người sống sót sau này kể rằng thời tiết trên biển đêm đó sáng sủa nhưng có sóng vỗ.<ref name=pdi2/> Trong khi đa số các hành khách còn đang ngủ thì tàu ''Doña Paz'' đụng phải ''"tàu chở dầu Vector"'', một tàu bồn chở dầu tuyến đường từ [[Bataan]] tới [[Masbate]]. Tàu "Vector" lúc đó chở 8.800 thùng dầu cùng các sản phẩm dầu lửa khác do hãng [[Caltex|Caltex Philippines]] sở hữu.<ref name=sc1/>
Khi va chạm, hàng dầu chở trên tàu "Vector" bốc cháy gây ra một trận hỏa hoạn lan sang tàu "Dona Paz". Các người sống sót nhớ lại họ cảm thấy sự đổ vỡ và một tiếng nổ, khiến những người trên tàu hoảng loạn.<ref name="nyt1>{{cite news |author=Associated Press |title=1,500 Are Feared Lost as Two Ships Collide and Sink Near Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7D91638F932A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-21 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Một trong những người đó, Paquito Osabel, thuật lại rằng các ngọn lửa lan nhanh khắp tàu, và cả trên mặt biển quanh tàu.<ref name=pdi2/><ref name="nyt1>{{cite news |author=Associated Press |title=1,500 Are Feared Lost as Two Ships Collide and Sink Near Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7D91638F932A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-21 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Một người sống sót khác cho biết là ánh đèn trên tàu bị tắt ngấm, rằng trên tàu ''Doña Paz'' không có áo phao cứu đắm, và không ai trong số thủy thủ đoàn ra một lệnh nào.<ref name=pdi2/> Sau này nghe nói là các tủ chứa áo phao cứu đắm bị khóa lại.<ref name=dnv>{{chú thích web |author=Det Norske Veritas |title=Annex 1: Passenger Vessel Evacuation Descriptions | url=http://research.dnv.com/skj/Fsahla/Annex1.pdf |format=PDF |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref> Các người sống sót đã bị buộc phải nhảy xuống biển và bơi giữa các thi thể cháy đen.<ref name=nyt2>{{chú thích báo |author=Sheila Coronel |title=Searchers Find No Trace of 1,500 From 2 Ships Sunk in Philippines |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7DF133AF931A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date = ngày 22 tháng 12 năm 1987 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref> Tàu ''Doña Paz'' đã chìm trong khoảng 2 giờ sau khi va chạm, còn tàu chở dầu ''Vector'' thì chìm trong vòng 4 giờ.<ref name="dnv>{{cite web |author=Det Norske Veritas |title=Annex 1: Passenger Vessel Evacuation Descriptions | url=http:"//research.dnv.com/skj/Fsahla/Annex1.pdf |format=PDF |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Cả 2 tàu đều chìm ở độ sâu khoảng 545 mét ở [[eo biển Tablas]] lúc nhúc cá mập.<ref name=pdi4>{{citechú newsthích báo |author=Omar Acosta, Dave Veridiano, & Gerry Lirio |title=238 Bodies Washed Ashore in Mindoro |publisher=Philippine Daily Inquirer |date =1987-12- ngày 24 tháng 12 năm 1987}}</ref>
Theo như tường trình thì 8 giờ sau các giới chức hàng hải Philippines mới biết tin tai nạn này và phải mất thêm 8 giờ nữa mới tổ chức được các hoạt động tìm kiếm, cứu cấp.<ref name="dnv>{{cite web |author=Det Norske Veritas |title=Annex 1: Passenger Vessel Evacuation Descriptions | url=http:"//research.dnv.com/skj/Fsahla/Annex1.pdf |format=PDF |accessdate=2008-12-13 }}</ref>
==Những người chết trong tai nạn==
26 người sống sót đã được vớt lên, trong đó 24 người là hành khách trên tàu ''Doña Paz'', còn 2 người kia là nhân viên thủy thủ đoàn của tàu chở dầu ''Vector''.<ref name=pdi2/><ref name=sc2>{{cite court |litigants =Vector Shipping Corp. v. Macasa |court =[[Supreme Court of the Philippines]] |date = ngày 21 tháng 7 năm 2008 |url=http://sc.judiciary.gov.ph/jurisprudence/2008/july2008/160219.htm }}</ref> Không có nhân viên thủy thủ đoàn nào của tàu ''Doña Paz'' sống sót. Phần lớn các người sống sót đã bị bỏng khi nhảy xuống biển đang bị cháy.<ref name="nyt1>{{cite news |author=Associated Press |title=1,500 Are Feared Lost as Two Ships Collide and Sink Near Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7D91638F932A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-21 |accessdate=2008-12-13 }}</ref>
Theo thông báo ban đầu của công ty [[Sulpicio Lines]], thì danh sách chính thức hành khách trên tàu ''Doña Paz'' là 1.493 người và 60 nhân viên thủy thủ đoàn trên tàu.<ref name="pdi3>{{cite news |author=Omar Acosta, Dave Veridiano & Marlen Ronquillo |title=Doña Paz Overloaded; Inquiry Set |publisher=Philippine Daily Inquirer |date=1987-12-23 }}<"/ref><ref name="nyt2>{{cite news |author=Sheila Coronel |title=Searchers Find No Trace of 1,500 From 2 Ships Sunk in Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7DF133AF931A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-22 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Theo công ty này thì tàu có sức chở 1.424 hành khách.<ref name="nyt1>{{cite news |author=Associated Press |title=1,500 Are Feared Lost as Two Ships Collide and Sink Near Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7D91638F932A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-21 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Một bản danh sách sửa lại công bố ngày 23.12.1987 cho biết có 1.583 hành khách và 58 nhân viên thủy thủ đoàn trên tàu ''Doña Paz'', trong đó 675 người lên tàu ở thành phố Tacloban, còn 908 người lên tàu từ thành phố Catbalogan.<ref name="pdi4>{{chú thích báo |author=Omar Acosta, Dave Veridiano, & Gerry Lirio |title=238 Bodies Washed Ashore in Mindoro |publisher=Philippine Daily Inquirer |date = ngày 24 tháng 12 năm 1987}}<"/ref> Tuy nhiên, một viên chức giấu tên của Công ty Sulpicio Lines nói với hãng [[United Press International|UPI]] rằng các vé phụ thường được bán bất hợp pháp ở trên tàu với giá rẻ hơn, và những hành khách mua loại vé trên không có tên trên danh sách chính thức.<ref name="pdi3>{{cite news |author=Omar Acosta, Dave Veridiano & Marlen Ronquillo |title=Doña Paz Overloaded; Inquiry Set |publisher=Philippine Daily Inquirer |date=1987-12-23 }}<"/ref> Cũng viên chức này còn nói thêm rằng những người có vé biếu và những trẻ em dưới 4 tuổi không phải mua vé cũng không có tên trên danh sách.<ref name="pdi3>{{cite news |author=Omar Acosta, Dave Veridiano & Marlen Ronquillo |title=Doña Paz Overloaded; Inquiry Set |publisher=Philippine Daily Inquirer |date=1987-12-23 }}<"/ref><ref name=nyt7>{{chú thích báo |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE4DC103CF934A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |date = ngày 27 tháng 12 năm 1987 |author=Associated Press |title=Bodies of 133 Found From Ferry Disaster, The Filipinos Report |publisher=New York Times |accessdate = ngày 14 tháng 12 năm 2008}}</ref>
Các người sống sót nói rằng có thể tàu ''Doña Paz'' đã chở từ 3.000 tới 4.000 hành khách.<ref name="pdi3>{{cite news |author=Omar Acosta, Dave Veridiano & Marlen Ronquillo |title=Doña Paz Overloaded; Inquiry Set |publisher=Philippine Daily Inquirer |date=1987-12-23 }}<"/ref><ref name="nyt2>{{cite news |author=Sheila Coronel |title=Searchers Find No Trace of 1,500 From 2 Ships Sunk in Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7DF133AF931A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-22 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Họ thấy các dấu hiệu quá đông người trên tàu vì các hành khách phải ngủ dọc theo các hành lang hoặc trên các giường nhỏ của trẻ em với 3 hoặc 4 người trong số họ.<ref name="nyt2>{{cite news |author=Sheila Coronel |title=Searchers Find No Trace of 1,500 From 2 Ships Sunk in Philippines |url=http:"//query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE7DF133AF931A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date=1987-12-22 |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Trong số 21 thi thể được nhận dạng 5 ngày sau tai nạn, chỉ có 1 người có tên trong danh sách hành khách chính thức.<ref>{{chú thích báo |title=300 More Charred Victims Retrieved |publisher=Philippine Daily Inquirer |date = ngày 26 tháng 12 năm 1987}}</ref>
Ngày 28.12.1987,dân biểu [[Hạ viện]] Philippines Raul Daza của hạt [[Bắc Samar]] nói rằng có ít nhất 2.000 hành khách trên tàu ''Doña Paz'' không có tên trong bản danh sách hành khách của tàu.<ref name=pdi9>{{chú thích báo |author=Ed Perpena & Dave Veridiano |title=2,000 On Ship Not On Manifest |publisher=Philippine Daily Inquirer |date = ngày 29 tháng 12 năm 1987}}</ref> Ông đưa ra con số đó dựa trên một danh sách những người mất tích được cho là ở trên tàu phà này, do các thân nhân và bạn bè của họ cung cấp; các tên trong danh sách trên được các đài phát thanh và truyền hình thành phố Tacloban thu thập biên soạn.<ref name="pdi9>{{cite news |author=Ed Perpena & Dave Veridiano |title=2,000 On Ship Not On Manifest |publisher=Philippine Daily Inquirer |date=1987-12-29 }}<"/ref> Tên của 2.000+ hành khách mất tích này được đăng trên các trang 29 tới 31 của nhật báo ''[[Philippine Daily Inquirer]]'' ngày 29.12.1987.
Số người chết chính thức cuối cùng sau đó đã được ghi nhận là 1.749,<ref name=nyt88>{{chú thích báo |author=Seth Mydans |title=500 in Philippines Lost as Ship Sinks |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=940DE0D8113FF935A15753C1A96E948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date = ngày 26 tháng 10 năm 1988 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref> một con số chứng tỏ đây là một tai nạn tàu phà nhiều người chết nhất trong lịch sử.<ref name=nyt94>{{chú thích báo |author=Stephen Kinzer |title=Little Hope for 800 Lost in Sinking of Baltic Sea Ferry |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F06E5DA163BF93AA1575AC0A962958260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date = ngày 29 tháng 9 năm 1994 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref> Tuy nhiên, người ta thường chấp nhận rằng số người chết thực tế lớn hơn rất nhiều.<ref name=nyt88/><ref name=nyt94/> Năm 1999 [[Tòa án Tối cao Philippines]] đã chính thức thừa nhận là tàu ''Dona Paz'' đã chở một số ước lượng 4.000 hành khách.<ref name=sc1/> Ấn bản năm 2008 của ''[[World Almanac]]'' (Niên giám Thế giới) ghi số ước lượng sinh mạng bị mất trong vụ đắm tàu này là 4.341.<ref>{{chú thích sách | title = [[World Almanac|The World Almanac and Book of Facts 2008: 140th Anniversary Edition]] | publisher = World Almanac Education Group Inc. | date = 2008 | location = United States | pages = 301| isbn =1-60057-072-0 }}</ref> Tạp chí [[time (tạp chí)|''Time'' magazine]] gọi tai nạn này là thảm họa hàng hải chết chóc nhất trong thời bình của thế kỷ 20.<ref>{{chú thích báo |author=Howard Chua Eo & Nelly Sindayen |title=The Philippines Off Mindoro, a Night to Remember |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,966394,00.html |date = ngày 4 tháng 1 năm 1988 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008 | work=Time}}</ref> Với số người chết ước tính như trên, vụ chìm tàu ''Doña Paz'' được gọi là thảm kịch trên biển chết chóc nhất thế giới trong thời bình.<ref>{{chú thích báo |title=200 Feared Dead as Ferry Sinks in Bangladesh |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C00E6DF1439F932A1575BC0A962958260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date = ngày 21 tháng 8 năm 1994 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref><ref>{{chú thích báo |title=Hundreds Missing After Sinking Of Ferry in a Philippine Storm| url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9403E3DA1530F93AA2575AC0A96E958260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |publisher=New York Times |date = ngày 19 tháng 9 năm 1998 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref><ref>{{chú thích báo |author=Francis Earl Cueto & AFP |title=Sulpicio blames Del Monte on toxic cargo on ‘Princess’ |url=http://www.manilatimes.net/national/2008/july/01/yehey/top_stories/20080701top6.html |publisher=Manila Times |date = ngày 1 tháng 7 năm 2008 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref><ref>{{chú thích báo |author=Leila Salaverria |title=Ships' 45 accidents listed: Lloyd's details Sulpicio's 28-year history |url=http://newsinfo.inquirer.net/inquirerheadlines/nation/view/20080713-148117/Ships-45-accidents-listed |date = ngày 13 tháng 7 năm 2008 |accessdate = ngày 13 tháng 12 năm 2008}}</ref>
Ba ngày sau tai nạn, công ty Sulpicio Lines đã loan báo là tàu ''Doña Paz'' được bảo hiểm 25 triệu [[peso Philippines]] (khoảng 1 triệu [[đô la Mỹ|dollar Mỹ]] năm 2011), và công ty sẽ [[bồi thường]] cho những người sống sót mỗi nạn nhân 20.000 peso Philippines.<ref>{{chú thích báo |author=Agence France Presse |title=Sulpicio Willing to Pay Victims |date = ngày 23 tháng 12 năm 1987 |publisher=Philippine Daily Inquirer }}</ref> Những ngày sau đó, hàng trăm thân nhân các gia đình nạn nhân đã tụ tập tại [[công viên Rizal]] đòi các chủ tàu cũng phải bồi thường cho các gia đình những nạn nhân không có tên treong danh sách hành khách chính thức, cũng như phải làm bản báo cáo đầy đủ những người bị mất tích.<ref name=nyt7/>
Theo cuộc điều tra ban đầu do [[Lực lượng tuần duyên Philippines]] thực hiện, thì lúc xảy ra tai nạn chỉ có một nhân viên học nghề của thủy thủ đoàn tàu ''Doña Paz'' theo dõi ở trên đài chỉ huy của tàu.<ref name=pdi5>{{chú thích báo |title=Coast Guard Says: Dona Paz Officers Not at Their Posts |date = ngày 25 tháng 12 năm 1987 |publisher=Philippine Daily Inquirer }}</ref> Các sĩ quan khác thi hoặc là đang uống bia hoặc đang xem truyền hình,<ref name=nyt5>{{chú thích báo |author=Associated Press |title=Officers Were Not at Posts, Ship Disaster Survivor Says |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0DE1D6143AF936A15751C1A961948260&sec=&spon=&partner=permalink&exprod=permalink |date = ngày 25 tháng 12 năm 1987 |publisher=New York Times |accessdate = ngày 14 tháng 12 năm 2008}}</ref> trong khi viên thuyền trưởng thì đang coi một phim ở băng video [[Betamax]] của mình.<ref name="pdi5>{{cite news |title=Coast Guard Says: Dona Paz Officers Not at Their Posts |date=1987-12-25 |publisher=Philippine Daily Inquirer }}<"/ref> Tuy nhiên, các cuộc điều tra tiếp theo cũng phát hiện là tàu chở dầu ''Vector'' hoạt động mà không có giấy phép, đài gác hoặc thuyền trưởng đủ tiêu chuẩn hợp thức.<ref name="dnv>{{cite web |author=Det Norske Veritas |title=Annex 1: Passenger Vessel Evacuation Descriptions | url=http:"//research.dnv.com/skj/Fsahla/Annex1.pdf |format=PDF |accessdate=2008-12-13 }}</ref> Ban điều tra hàng hải cuối cùng đã xóa lỗi của công ty Sulpicio Lines trong vụ tai nạn này.<ref name="sc2>{{cite court |litigants =Vector Shipping Corp. v. Macasa |court =[[Supreme Court of the Philippines]] |date=2008-07-21 |url=http:"//sc.judiciary.gov.ph/jurisprudence/2008/july2008/160219.htm }}</ref> Năm 1999, Tòa án tối cao Philippines phán quyết là các chủ tàu chở dầu ''Vector'' có trách nhiệm phải bồi thường cho các nạn nhân của vụ va chạm tàu này.<ref name=sc1/><ref name="sc2>{{cite court |litigants =Vector Shipping Corp. v. Macasa |court =[[Supreme Court of the Philippines]] |date=2008-07-21 |url=http:"//sc.judiciary.gov.ph/jurisprudence/2008/july2008/160219.htm }}</ref> Một số đơn khiếu kiện chống lại hoặc công ty Sulpicio Lines hoặc các chủ nhân của tàu chở dầu ''Vector'' - chẳng hạn các đơn của gia đình Cañezal (mất 2 thành viên) và gia đình Macasas (mất 3 thành viên) - được Tòa án tối cao phán quyết là các gia đình của những nạn nhân không có tên trong danh sách hành khách chính thức cũng đều được bồi thường.<ref name=sc1/><ref name="sc2>{{cite court |litigants =Vector Shipping Corp. v. Macasa |court =[[Supreme Court of the Philippines]] |date=2008-07-21 |url=http:"//sc.judiciary.gov.ph/jurisprudence/2008/july2008/160219.htm }}</ref>.
==Trong văn hóa bình dân==
|
