Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chiến tranh du kích Rhodesia”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Đã được đề cử xóa; xem Wikipedia:Biểu quyết xoá bài/Chiến tranh du kích Rhodesia. |
n (Bot) AlphamaEditor, thêm thể loại, Executed time: 00:00:12.3945753, replaced: ‘ → ', ’ → ' |
||
| (Không hiển thị 7 phiên bản của 4 người dùng ở giữa) | |||
Dòng 1:
{{Thiếu nguồn gốc|date=tháng 9/2022}}
{{Thông tin chiến tranh|casualties1={{flagdeco|Rhodesia}}[[Rhodesia]]:<br>hơn 1,000 thành viên thuộc Lực lượng An ninh Rhodesia bị giết|casualties2=10,000+ du kích bị giết|combatant1={{flagdeco|Nam Rhodesia}}[[Nam Rhodesia]] (1964-1965)<br>{{flagdeco|Rhodesia}}[[Rhodesia]] (1965-1979)<br>{{flagdeco|Zimbabwe Rhodesia}}[[Zimbabwe Rhodesia]] (1979-1980)<br>{{flagdeco|Liên hiệp Nam Phi}}[[Liên hiệp Nam Phi]]<br>Hỗ trợ bởi:<br>{{flagdeco|Israel}}[[Israel]](sau 1967)
Hàng 22 ⟶ 20:
*Sự hình thành Zimbabwe|casualties3=20,000 bị giết tổng cộng}}
'''Chiến tranh du kích Rhodesia''' là 1 cuộc chiến tranh du kích diễn ra ở Rhodesia (nay là Zimbabwe) giữa phe xã hội chủ nghĩa Maoxít chống lại chính quyền người da trắng của Ian Smith lãnh đạo. Diễn ra từ ngày 4 tháng 7 năm 1964 đến 12 tháng 12 năm 1979 sau thỏa thuận Lancaster House.
== Tên gọi ==
Hàng 37 ⟶ 35:
=== Lực lượng an ninh Rhodesia ===
Lực lượng an ninh của Rhodesia là 1 lực lượng thiện chiến đã từng tham chiến thế chiến thứ hai.
Họ cũng có 1 lực lượng hơn 10,000 quân thường trực (1978-1979)(khoảng 3,400 vào 1970); 15,000 quân dự bị cùng với 27,000 cảnh sát được huấn luyện kĩ càng và rất chuyên nghiệp.
Họ thể hiện sự thiện chiến và chiến thuật phản du kích hiệu quả như cách mà [[Hoa Kỳ]] sử dụng trong [[chiến tranh Việt Nam]] thông qua một số chiến dịch như: chiến dịch Gatling (Với 1 binh sĩ chết mà đã giết hơn 1,500 du kích (nguồn: wikipedia tiếng anh) với tỉ lệ 1:1500); chiến dịch Eland (không thương vong; 1,000+ du kích bị giết hoặc bị thương) hay chiến dịch Dingo (tỉ lệ 1:1500 với 2 binh sĩ chết),...
Độ tuổi yêu cầu cho việc phục vụ bao gồm: đàn ông trên 60 tuổi có thể được yêu cầu tham chiến còn ở độ tuổi dưới 35 có thể yêu cầu 6 tuần huấn luyện. Quân đội cũng nhận được sự hỗ trợ từ tình nguyện viên đến từ các nước khác như: Bồ Đào Nha, Anh quốc, Hồng Kông, Hoa Kỳ, Canada,...
Hàng 62 ⟶ 60:
== Kết thúc chiến tranh ==
== Nguồn ==
{{refbegin|2|indent=yes}}
*{{chú thích sách|last=Arnold|first=Guy|title=Wars in the Third World Since 1945|url=https://books.google.com/books?id=TOGxwwEACAAJ|year=2018|publisher=Bloomsbury Publishing|isbn=978-1-4742-9103-3}}
*{{chú thích sách|last=Barnett|first=Thomas P. M.|title=Romanian and East German Policies in the Third World: Comparing the Strategies of Ceaușescu and Honecker|url=https://books.google.com/books?id=1HdnAAAAMAAJ|year=1992|publisher=Praeger|isbn=978-0-275-94117-8}}
*{{chú thích sách|last=Beit-Hallahmi|first=Benjamin|title=The Israeli Connection: Who Israel Arms and why|url=https://books.google.com/books?id=7v-g21ksdVsC|year=1987|publisher=Pantheon|isbn=978-1-85043-069-8}}
*{{chú thích sách |title=Modern African Wars: Rhodesia, 1965–80 |last1=Abbott |first1=Peter |last2=Botham |first2=Philip |location=Oxford |publisher=[[Osprey Publishing]] |date=June 1986 |isbn=978-0-85045-728-5 }}
*{{chú thích web |title=The Rhodesian Army: Counter-Insurgency, 1972–1979 Part II |last=Beckett |first=Ian F. W. |url=http://selousscouts.tripod.com/rhodesian%20army%20coin%2072_79%20part2.htm |date=September 2007 |access-date=19 October 2011 }}
*{{chú thích web |title=The Army of Zimbabwe: a role model for Namibia |last=Bennett |first=David C. |date=March 1990 |publisher=[[United States Army War College]] |location=Carlisle Barracks, Pennsylvania |url=http://apps.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/a220626.pdf |access-date=19 October 2011 |journal= |archive-date=24 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170224055246/http://www.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/a220626.pdf |url-status=live }}
*{{chú thích sách |title=The Saints: The Rhodesian Light Infantry |last=Binda |first=Alexandre |location=Johannesburg |publisher=30° South Publishers |date=May 2008 |isbn=978-1-920143-07-7 }}
*{{chú thích sách |last=Brent |first=W. A |title=Rhodesian Air Force A Brief History 1947–1980 |publisher=Freeworld Publications |year=1987 |location=Kwambonambi |isbn=978-0-620-11805-7 }}
*{{chú thích sách |last=Britannica |title=Britannica Books of the Year 1971, 1972, 1974 and 1976: Events of 1970, 1971, 1973 and 1975 |year=1976 |edition=First |location=Chicago, Illinois |publisher=[[Encyclopædia Britannica, Inc.|Encyclopædia Britannica, Inc]] |isbn=978-0-85229-158-0 |url=https://archive.org/details/britannicabookof1971 }}
*{{chú thích sách |last1=Cary |first1=Robert |last2=Mitchell |first2=Diana |title=African Nationalist Leaders in Rhodesia who's who |year=1977 |location=Salisbury |publisher=Books of Rhodesia |isbn=978-0-86920-152-7 }}
*{{chú thích sách |title=Counter-Insurgency in Rhodesia |last=Cilliers |first=Jackie |location=London, Sydney & Dover, New Hampshire |publisher=Croom Helm |date=December 1984 |isbn=978-0-7099-3412-7 }}
*{{chú thích sách |last=Dabengwa |first=Dumiso|editor1-last=Bhebe|editor1-first=Ngwabi|editor2-last=Ranger|editor2-first=Terrence|editor2-link=Terrence Ranger |title=Soldiers in Zimbabwe's Liberation War |volume=1 |publisher=[[University of Zimbabwe]] |location=Harare |year=1995 }}
* {{chú thích tạp chí| last1 = Doron| first1 = Roy | last2 = Thomas | first2 = Charles G. | title = Introducing the New Lens of African Military History. | journal = Journal of African Military History | volume = 3 | issue = 2 | pages = 79–92 | date = 2019 | doi = 10.1163/24680966-00302004| s2cid = 213431661 }}
*{{chú thích báo |title=Matabeleland: Its Struggle for National Legitimacy, and the Relevance of this in the 2008 Election |first=Shari |last=Eppel |publisher=[[Heinrich Böll Foundation]] |location=Berlin |url=http://www.boell.de/downloads/worldwide/matabeleland_eppel_englisch.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20130511164809/http://www.boell.de/downloads/worldwide/matabeleland_eppel_englisch.pdf |archive-date=11 May 2013 |date=26 March 2008 |access-date=31 October 2013 }}
*{{chú thích web |last=Friedman |first=Sgt-Major Herbert A. |title=Rhodesia Psyop 1965–1980 |website=www.psywarrior.com |url=http://www.psywarrior.com/RhodesiaPSYOP.html |date=28 November 2006 |access-date=20 October 2011 }}
*{{chú thích sách|last1=Halliday|first1=Fred|last2=Molyneux|first2=Maxine|title=The Ethiopian Revolution|url=https://books.google.com/books?id=f_hlwgEACAAJ|year=1983|publisher=Verso}}
*{{cite magazine|last=Hamence|first=Michael|title='Cyclone Five': The Canberra in Rhodesian/Zimbabwean Service, Part One|magazine=[[Air Enthusiast]]|date=Winter 1993|issue=52 |pages=28–42 |issn=0143-5450}}
*{{cite magazine|last=Hamence|first=Michael|title='Cyclone Five': The Canberra in Rhodesian/Zimbabwean Service, Part Two|magazine=[[Air Enthusiast]]|date=Spring 1994|issue=53 |pages=41 |issn=0143-5450}}
*{{chú thích tạp chí |title=The Rhodesian Referendum: June 20th, 1969 |last=Harris |first=P. B. |date=September 1969 |volume=23 |journal=[[Parliamentary Affairs]] |issue=1969sep |pages=72–80 |doi=10.1093/parlij/23.1969sep.72 }}
* {{chú thích sách| last1 = Helliker| first1 = Kirk| last2 = Bhatasara| first2 = Sandra| last3 = Chiweshe| first3 = Manase Kudzai| title = Fast Track Land Occupations in Zimbabwe In the Context of the Zvimurenga| publisher = Springer | date = 2021| location =| isbn = 978-3-030-66347-6| ref = {{harvid|Helliker et al.|2021}}}}
* {{chú thích tạp chí| last = Howard| first = M. T.| title = The Rhodesian army, between facts and fiction| journal = Journal of Southern African Studies| volume = 47| issue = 4| pages = 721–726| date = 2021| doi = 10.1080/03057070.2021.1917921| bibcode = 2021JSAfS..47..723H| s2cid = 236290715}}
*{{chú thích sách |last=Kalley |first=Jacqueline Audrey |title=Southern African Political History: A chronological of key political events from independence to mid-1997 |url=https://archive.org/details/southernafricanp0000kall |date=February 1999 |location=Westport, Connecticut |publisher=[[Greenwood Publishing Group]] |isbn=978-0-313-30247-3 }}
*{{chú thích tạp chí |last=Kriger |first=Norma J. |title=The Zimbabwean War of Liberation: Struggles within the Struggle.|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-southern-african-studies_1988-01_14_2/page/304 |journal=Journal of Southern African Studies|volume= 14|issue=2|date=1988|page=304 |doi=10.1080/03057078808708176 |bibcode=1988JSAfS..14..304K |s2cid=144222740 }}
*{{chú thích sách |last=Kriger |first=Norma J. |title=Guerrilla Veterans in Post-war Zimbabwe: Symbolic and Violent Politics, 1980–1987 |url=https://archive.org/details/guerrillaveteran0000krig |date=May 2003 |publisher=[[Cambridge University Press]] |isbn=978-0-521-81823-0 }}
*{{chú thích sách |last=Lake |first=Anthony |title=The 'Tar Baby' Option: American Policy Toward Southern Rhodesia |date=June 1976 |publisher=[[Columbia University Press]] |location=New York |isbn=978-0-231-04066-2 |url=https://archive.org/details/tarbabyoptiona00lake }}
*{{chú thích tạp chí |last1=Lohman |first1=Major Charles M. |last2=MacPherson |first2=Major Robert I. |date=7 June 1983 |access-date=19 October 2011 |title=Rhodesia: Tactical Victory, Strategic Defeat |journal=War Since 1945 Seminar and Symposium |url=http://www.rhodesia.nl/Rhodesia%20Tactical%20Victory.pdf }}
*{{chú thích sách |last=Lyons |first=Tanya |title=Guns and Guerilla Girls: Women in the Zimbabwean National Liberation Struggle |date=January 2004 |publisher=Africa Research & Publications |location=Trenton, New Jersey |isbn=978-1-59221-167-8 }}
*{{chú thích sách |title=The Rhodesian War: A Military History |last1=Moorcraft |first1=Paul L. |author-link1=Paul Moorcraft |last2=McLaughlin |first2=Peter |author-link2=Peter McLaughlin |date=2008 |orig-year=1982 |location=Barnsley |publisher=[[Pen and Sword Books]] |isbn=978-1-84415-694-8 }}
*{{chú thích sách |last=Moore |first=D.S. |year=2005 |title=Suffering for Territory: Race, Place, and Power in Zimbabwe |url=https://archive.org/details/sufferingforterr0000moor |publisher=[[Duke University Press]] |location=Durham, North Carolina |isbn=978-0-8223-3570-2 }}
*{{chú thích sách |last=Muzondidya |first=James |title=Walking on a Tightrope: Towards a Social History of the Coloured Community of Zimbabwe |date=January 2005 |publisher=Africa Research & Publications |location=Trenton, New Jersey |isbn=978-1-59221-246-0 }}
*{{chú thích sách |last=Norman |first=Andrew |title=Robert Mugabe and the Betrayal of Zimbabwe |date=December 2003 |publisher=[[McFarland & Company]] |location=Jefferson, North Carolina |isbn=978-0-7864-1686-8 }}
*{{chú thích sách |last=Nyarota |first=Geoffrey |title=Against the Grain |date=September 2006 |location=Cape Town |publisher=[[Random House|Struik Publishers]] |isbn=978-1-77007-112-4 }}
*{{chú thích sách |title=The constitutional history and law of Southern Rhodesia 1888–1965, with special reference to Imperial control |last=Palley |first=Claire |year=1966 |edition=First |location=Oxford |publisher=[[Oxford University Press|Clarendon Press]] |asin=B0000CMYXJ }}
*{{chú thích sách |title=Ending civil war: Rhodesia and Lebanon in perspective |last=Preston |first=Matthew |location=London |publisher=[[I.B. Tauris]] |date=September 2004 |isbn=978-1-85043-579-2 }}
*{{chú thích sách |last=Ranger |first=Terence |author-link=Terence Ranger |year=1985 |title=Peasant consciousness and guerrilla war in Zimbabwe: a comparative study |publisher=[[University of Zimbabwe]] |location=Harare |isbn=9780852550014 }}
*{{chú thích sách|last=Reed|first=William Cyrus|title=From Liberation Movement to Government: ZANU and the Formulation of the Foreign Policy of Zimbabwe|url=https://books.google.com/books?id=1kseAQAAMAAJ|year=1990|publisher=Indiana University}}
*{{chú thích sách |title=Selous Scouts: Top Secret War |url=https://archive.org/details/selousscoutstops0000reid |last1=Reid-Daly |first1=Lt-Col Ron |author-link1=Ronald Reid-Daly |last2=Stiff |first2=Peter |publisher=Galago Publishing |location=Johannesburg |date=January 1983 |isbn=978-0-620-06674-7 }}
*{{chú thích sách |last=Rogers |first=Anthony |title=Someone Else's War: Mercenaries from 1960 to the Present |url=https://archive.org/details/someoneelseswar0000anth |year=1998 |publisher=[[Harper Collins]] |location=Hammersmith |isbn=978-0-00-472077-7 }}
*{{chú thích sách |title=Sweden and National Liberation in Southern Africa. Volume I: Formation of a Popular Opinion 1950–1970 |last=Sellström |first=Tor |location=Uppsala |publisher=[[Nordic Africa Institute]] |date=March 1999 |isbn=978-91-7106-430-1 }}
*{{chú thích sách |title=The Zimbabwe African People's Union 1961–87: A Political History of Insurgency in Southern Rhodesia |last=Sibanda |first=Eliakim M. |location=Trenton, New Jersey |publisher=Africa Research & Publications |date=January 2005 |isbn=978-1-59221-276-7 }}
*{{chú thích sách |title=The Great Betrayal: The Memoirs of Ian Douglas Smith |last=Smith |first=Ian |author-link=Ian Smith |date=June 1997 |location=London |publisher=[[John Blake Publishing]] |isbn=978-1-85782-176-5 |title-link=The Great Betrayal: The Memoirs of Ian Douglas Smith }}
*{{chú thích sách |title=Rainbow's End: A Memoir of Childhood, War, and an African Farm |last=St. John |first=Lauren |date=April 2007 |edition=First |publisher=[[Charles Scribner's Sons|Scribner]] |location=New York |isbn=978-0-7432-8679-4 |url=https://archive.org/details/rainbowsendmemoi00stjo }}
*{{chú thích sách |title=The Encyclopedia of World History: Ancient, Medieval and Modern – Chronologically Arranged|editor-last=Stearns|editor-first=Peter N. |edition=Sixth |date=January 2002 |publisher=James Clarke & Co |location=Cambridge |isbn=978-0-227-67968-5 |title-link=Encyclopedia of World History}}
*{{chú thích sách |title=The Diplomacy of Liberation: the Foreign Relations of the ANC Since 1960 |last=Thomas |first=Scott |location=London |publisher=[[I.B. Tauris]] |date=December 1995 |edition=First |isbn=978-1-85043-993-6 }}
*{{chú thích sách |title=P. K. van der Byl: African Statesman |last=Wessels |first=Hannes |location=Johannesburg |publisher=30° South Publishers |date=July 2010 |isbn=978-1-920143-49-7 }}
* Waddy, Nicholas. "The Strange Death of 'Zimbabwe-Rhodesia': The Question of British Recognition of the Muzorewa Regime in Rhodesian Public Opinion, 1979." ''South African Historical Journal'' 66#2 (2014): 227-248.
* Waddy, Nicholas L. "Free and Fair? Rhodesians Reflect on the Elections of 1979 and 1980." ''African Historical Review'' 49#1 (2017): 68–90.
*{{chú thích sách |title=The Dictionary of Contemporary Politics of Southern Africa |last1=Williams |first1=Gwyneth |last2=Hackland |first2=Brian |location=London |publisher=[[Routledge]] |date=July 1988 |edition=First |isbn=978-0-415-00245-5 }}
*{{chú thích sách |title=The Rhodesian problem: a documentary record, 1923–1973 |url=https://archive.org/details/rhodesianproblem0000unse |last=Windrich |first=Elaine |location=London |publisher=[[Routledge|Routledge & Kegan Paul]] |edition=First |date=13 March 1975 |isbn=978-0-7100-8080-6 }}
*{{chú thích sách |title=So far and no further! Rhodesia's bid for independence during the retreat from empire 1959–1965 |last=Wood |first=J. R. T. |date=June 2005 |location=Victoria |publisher=[[Trafford Publishing]] |isbn=978-1-4120-4952-8 }}
*{{chú thích sách |title=A matter of weeks rather than months: The Impasse between Harold Wilson and Ian Smith: Sanctions, Aborted Settlements and War 1965–1969 |last=Wood |first=J. R. T. |date=April 2008 |location=Victoria |publisher=Trafford Publishing |isbn=978-1-4251-4807-2 }}
*{{chú thích sách |title=Counter-strike From the Sky: The Rhodesian All-arms Fireforce in the War in the Bush 1974–1980 |url=https://archive.org/details/counterstrikefro0000wood |last=Wood |first=J. R. T. |date=July 2009 |location=Johannesburg |publisher=30° South Publishers |isbn=978-1-920143-33-6 }}
* {{chú thích sách |title=Insignia and History of the Rhodesian Armed Forces. 1890–1980 |edition=4th |last1=Wall |first1=Dudley |author-link1=Dudley Wall |publisher=Just Done Productions Publishing |year=2009 |isbn=978-1-920315-53-5 |location=Durban, South Africa |url=http://www.justdone.co.za/shop/index.php?id_product=18&controller=product |publication-date=25 November 2009 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140913214155/http://www.justdone.co.za/shop/index.php?id_product=18&controller=product |archive-date=13 September 2014 |df=dmy-all }}
* {{chú thích sách |last1=Diedericks |first1=André |author-link1=André Diedericks |title=Journey Without Boundaries |year=2007 |publisher=Just Done Productions Publishing |location=Durban, South Africa |isbn=978-1-920169-58-9 |edition=2nd |url=http://www.justdone.co.za/shop/index.php?id_product=2&controller=product |publication-date=23 June 2007 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141006150950/http://www.justdone.co.za/shop/index.php?id_product=2&controller=product |archive-date=6 October 2014 |df=dmy-all }}
* {{chú thích sách |title=Rhodesian Air Force Operations with Air Strike Log |last1=Geldenhuys |first1=Preller |author-link1=Preller Geldenhuys |publisher=Just Done Productions Publishing |year=2007 |isbn=978-1-920169-61-9 |location=Durban, South Africa |url=http://www.justdone.co.za/shop/index.php?id_product=29&controller=product |publication-date=13 July 2007 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141224180106/http://www.justdone.co.za/shop/index.php?id_product=29&controller=product |archive-date=24 December 2014 |df=dmy-all }}
* {{chú thích sách| last = White| first = Luise| title = Fighting and Writing: The Rhodesian Army at War and Postwar| publisher = Duke University Press| edition = online| date = 2021| location = Durham| url = https://www.dukeupress.edu/fighting-and-writing| isbn = 978-1-4780-2128-5}}
{{refend}}
[[Thể loại:Xung đột thập niên 1960]]
[[Thể loại:Xung đột thập niên 1970]]
[[Thể loại:Nội chiến liên quan tới châu Phi]]
[[Thể loại:Xung đột trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh]]
[[Thể loại:Cuộc chiến tranh du kích]]
[[Thể loại:Lịch sử Rhodesia]]
[[Thể loại:Lịch sử Zimbabwe]]
[[Thể loại:Cuộc nổi dậy ở châu Phi]]
[[Thể loại:Chiến tranh ủy nhiệm]]
[[Thể loại:Rhodesia]]
[[Thể loại:Chiến tranh liên quan tới Mozambique]]
[[Thể loại:Chiến tranh liên quan tới Nam Phi]]
| |||