Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Coronavirus”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Đã cứu 1 nguồn và đánh dấu 0 nguồn là hỏng.) #IABot (v2.0.9.4
Đã cứu 1 nguồn và đánh dấu 0 nguồn là hỏng.) #IABot (v2.0.9.5
 
Dòng 115:
Coronavirus chủ yếu lây nhiễm [[Đường hô hấp|đường hô hấp trên]] và [[Ống tiêu hóa|đường tiêu hóa]] của động vật có vú và chim. Hiện tại có bảy chủng coronavirus đã biết lây nhiễm cho người. Coronavirus được cho là gây ra một tỷ lệ đáng kể của tất cả các bệnh cảm lạnh thông thường ở người lớn và trẻ em. Virus corona gây cảm lạnh với các triệu chứng chính, ví dụ như sốt, adenoids sưng họng, ở người chủ yếu vào mùa đông và đầu mùa xuân.<ref>{{Chú thích tạp chí|vauthors=Liu P, Shi L, Zhang W, He J, Liu C, Zhao C, Kong SK, Loo JF, Gu D, Hu L|date=November 2017|title=Prevalence and genetic diversity analysis of human coronaviruses among cross-border children|journal=Virology Journal|language=En|volume=14|issue=1|pages=230|doi=10.1186/s12985-017-0896-0|pmc=5700739|pmid=29166910}}</ref> Vi rút coronavirus có thể gây [[viêm phổi]], [[viêm phổi]] do virus trực tiếp hoặc viêm phổi do [[Viêm phổi do vi khuẩn|vi khuẩn]] thứ [[Viêm phổi do vi khuẩn|phát]] và [[viêm phế quản]], viêm phế quản do virus trực tiếp hoặc viêm phế quản do vi khuẩn thứ cấp.<ref name="pmid19199189">{{Chú thích tạp chí|vauthors=Forgie S, Marrie TJ|date=February 2009|title=Healthcare-associated atypical pneumonia|journal=Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine|volume=30|issue=1|pages=67–85|doi=10.1055/s-0028-1119811|pmid=19199189}}</ref> Virus coronavirus được công bố rộng rãi được phát hiện vào năm 2003, [[Virus SARS|SARS-CoV]] gây ra [[hội chứng hô hấp cấp tính nặng]] (SARS), có một mầm bệnh độc đáo vì nó gây ra cả [[Nhiễm trùng đường hô hấp dưới|nhiễm trùng đường hô hấp]] [[Nhiễm trùng đường hô hấp trên|trên]] và [[Nhiễm trùng đường hô hấp dưới|dưới]]. Tầm quan trọng và tác động kinh tế của coronavirus là tác nhân gây cảm lạnh thông thường rất khó đánh giá bởi vì, không giống như [[Rhinovirus|rhovovirus]] (một loại virus cảm lạnh thông thường khác), coronavirus ở người rất khó nuôi cấy trong phòng thí nghiệm.
 
Coronavirus cũng gây ra một loạt các bệnh ở động vật trang trại và vật nuôi được thuần hóa, một số trong đó có thể nghiêm trọng và là mối đe dọa cho ngành nông nghiệp. Ở gà, virus viêm phế quản truyền nhiễm (IBV), một loại coronavirus, không chỉ nhắm vào đường hô hấp mà còn cả đường tiết niệu. Virus có thể lây lan đến các cơ quan khác nhau trên khắp cơ thể gà.<ref name="pmid25954763">{{Chú thích tạp chí|vauthors=Bande F, Arshad SS, Bejo MH, Moeini H, Omar AR|year=2015|title=Progress and challenges toward the development of vaccines against avian infectious bronchitis|journal=Journal of Immunology Research|volume=2015|issue=|pages=1–12|doi=10.1155/2015/424860|pmc=4411447|pmid=25954763}}</ref> Coronavirus kinh tế quan trọng của động vật trang trại bao gồm [[Chi Lợn|lợn]] coronavirus ([[Bệnh TGE|lây viêm dạ dày ruột coronavirus]], TGE) và coronavirus bò, mà cả hai kết quả trong [[tiêu chảy]] ở gia súc non. Feline coronavirus: hai dạng, coronavirus ruột là một mầm bệnh có ý nghĩa lâm sàng nhỏ, nhưng [[Đột biến sinh học|đột biến]] tự phát của virus này có thể dẫn đến [[Viêm màng bụng truyền nhiễm ở mèo|viêm phúc mạc do nhiễm trùng]] (FIP), một bệnh có tỷ lệ tử vong cao. Tương tự, có hai loại coronavirus lây nhiễm chồn sương: coronavirus ruột chồn gây ra một hội chứng rối loạn tiêu hóa được gọi là viêm ruột epizootic (ECE), và một phiên bản hệ thống gây chết người nhiều hơn (như FIP ở mèo) (FSC).<ref>{{Chú thích web|url=http://www.smallanimalchannel.com/ferrets/ferret-health/whats-new-with-ferret-fiplike-disease.aspx|tựa đề=What's New With Ferret FIP-like Disease?|tác giả=Murray|tên=Jerry|ngày=ngày 16 tháng 4 năm 2014|định dạng=xls|postscript=<!--None-->|ngày truy cập=2020-01-24|archive-date=2014-04-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20140424203951/http://www.smallanimalchannel.com/ferrets/ferret-health/whats-new-with-ferret-fiplike-disease.aspx|url-status=dead}}</ref> Có hai loại canine coronavirus (CCoV), một loại gây ra bệnh đường tiêu hóa nhẹ và một loại đã được phát hiện gây ra bệnh hô hấp. Virus viêm gan chuột (MHV) là một loại coronavirus gây ra một bệnh dịch [[Murinae|chuột]] gây bệnh dịch với tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là trong số các đàn chuột trong phòng thí nghiệm.<ref name="pmid16339739">{{Chú thích tạp chí|vauthors=Weiss SR, Navas-Martin S|date=December 2005|title=Coronavirus pathogenesis and the emerging pathogen severe acute respiratory syndrome coronavirus|url=https://archive.org/details/sim_microbiology-and-molecular-biology-reviews_2005-12_69_4/page/635|journal=Microbiology and Molecular Biology Reviews|volume=69|issue=4|pages=635–664|doi=10.1128/MMBR.69.4.635-664.2005|pmc=1306801|pmid=16339739}}</ref>
 
Một loại coronavirus ở loài dơi liên quan đến virus HKU2 được gọi là hội chứng tiêu chảy cấp lợn coronavirus (SADS-CoV) gây tiêu chảy ở lợn.<ref>[https://www.nature.com/articles/s41586-018-0010-9 Fatal swine acute diarrhoea syndrome caused by an HKU2-related coronavirus of bat origin], Peng Zhou, Hang Fan, Tian Lan, Xing-Lou Yang, Wei-Feng Shi, Wei Zhang, Yan Zhu, Ya-Wei Zhang, Qing-Mei Xie, Shailendra Mani, Xiao-Shuang Zheng, Bei Li, Jin-Man Li, Hua Guo, Guang-Qian Pei, Xiao-Ping An, Jun-Wei Chen, Ling Zhou, Kai-Jie Mai, Zi-Xian Wu, Di Li, Danielle E. Anderson, Li-Biao Zhang, Shi-Yue Li, Zhi-Qiang Mi, Tong-Tong He, Feng Cong, Peng-Ju Guo, Ren Huang, Yun Luo, Xiang-Ling Liu, Jing Chen, Yong Huang, Qiang Sun, Xiang-Li-Lan Zhang, Yuan-Yuan Wang, Shao-Zhen Xing, Yan-Shan Chen, Yuan Sun, Juan Li, Peter Daszak, Lin-Fa Wang, Zheng-Li Shi, Yi-Gang Tong & Jing-Yun Ma, Nature, ngày 5 tháng 4 năm 2018.</ref>