|
| tiền tố = [[Nghệ sĩ Nhân dân]]
| nền = nhạc sĩ
| hình = NSND Quang Hai. jpg.jpg
| name = Quang Hải
| birthname = Huỳnh Tấn Sĩ
| alias = Quang Hải
| birthdate = 1935
| birthplace = [[Cai Lậy (thị xã)|Cai Lậy]], [[MỹTiền ThoGiang<ref (tỉnh)|Mỹname="Hội Tho]],nhạc [[Liênsĩ bangViệt Đông Dương]]Nam"/>
| deathdate = {{ngày mất và tuổi|2013|11|3|1935}}
| deathplace = [[Thành phố Hồ Chí Minh]]
| nationality = {{VIE}}
| học hàm = [[Phó giáo sư]] (1981)<br>[[Giáo sư]] (1993)
| học vị = Tiến sĩ nghệ thuật
| nghề nghiệp = {{hlist|Nhạc trưởng|nhà sáng tác nhạc|đạo diễn sân khấu|nhà lý luận}}
| field = {{hlist|Nhạc giao hưởng|biến tấu|hòa tấu|hợp xướng|Nhạcnhạc dạo|[[concerto]]|[[Nhạc kịch]]}}
| năm hoạt động âm nhạc = 1954 {{dash}} 19981954–1998
| đào tạo âm nhạc = Nhạc viện Léningrad
| thành viên của = {{hlist|Nhà hát Giao hưởng hợp xướng nhạc vũ kịch Việt Nam|[[Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh]]|Hội đồng Âm nhạc quốc gia|[[Hội Nhạc sĩ Việt Nam]]|Hội đồng Học hàm ngành văn hóa nghệ thuật}}
| famous works =
| patrons =
| vợ = Trần Hoàng Khanh
| con = [[Hoàng Điệp (nhạc trưởng)|Huỳnh Thị Hoàng Điệp]]
| influenced by =
| influenced =
| chức vụ = Giám đốc [[Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam]]
| bắt đầu = 1971
| kết thúc = 1975
| tiền nhiệm = Phạm Ngọc Lê
| kế nhiệm = Phạm Thúc Minh
| chức vụ 2 = Giám đốc [[Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh]]
| bắt đầu 2 = 1975
| kết thúc 2 = 1997
| tiền nhiệm 2 = Nghiêm Phú Phi
| kế nhiệm 2 = [[Ca Lê Thuần]]
| chức vụ 3 = Ủy viên thường vụ Ban chấp hành [[Hội Nhạc sĩ Việt Nam]]
| bắt đầu 3 = 1983
| kết thúc 3 = 1989
| chức vụ 4 = Ủy viên Hội đồng Học hàm ngành văn hóa nghệ thuật
| bắt đầu 4 = 1981
| kết thúc 4 = 1999
| danh hiệu = [[Nghệ sĩ nhân dân]] (1993)
| awards = {{plainlist|
| khen thưởng = {{HCVN|Lao động|1|1|Kháng chiến|1|1|Kháng chiến|2|1|Kháng chiến|3|1}}
* [[Huân chương Lao động]] I (1997)
| vai trò âm nhạc = {{hlist|Nhạc trưởng|Nhạc sĩ|Giảng viên}}
| giải thưởng 1 =* [[Giải thưởng Nhà nước]] (Việt Nam2001)|Giải thưởng Nhà nước]]
* [[Huân chương Kháng chiến]] I
| năm 1 = 2001
* [[Huân chương Kháng chiến]] II
| hạng mục 1 = Văn học Nghệ thuật
* [[Huân chương Kháng chiến]] III
}}}}
[[Giáo sư]] [[tiến sĩ]] – [[Nghệ sĩ nhân dân]] '''Quang Hải''' (1935 – 3 tháng 11 năm 2013) nguyên là Giám đốc Nhà hát Giao hưởng hợp xướng nhạc vũ kịch [[Việt Nam]], nguyên giám đốc đầu tiên của [[Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh]]. Ông là [[người Việt Nam]] duy nhất cho đến nay đã chỉ huy [[Dàn nhạc nghệ sĩ công huân Nga]], dàn nhạc nổi tiếng nhất thế giới với nhiều buổi diễn.<ref name="Báo Thanh Niên">{{chú thích web|url=http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131104/vinh-biet-gs-ts-Nghệ sĩ Nhân dân-quang-hai.aspx|title=Vĩnh biệt GS-TS-Nghệ sĩ Nhân dân Quang Hải|work=Báo Thanh Niên|author=Hà Đình Nguyên|date=ngày 5 tháng 11 năm 2013|access-date=ngày 6 tháng 11 năm 2013}}</ref><ref name="Báo Tuổi Trẻ"/><ref name="Báo SÀI GÒN GIẢI PHÓNG"/> và là người viết nhiều bản [[concerto]] nhất [[Việt Nam]].<ref name="Hội nhạc sĩ Việt Nam">{{chú thích web|url=http://www3.uet.vnu.edu.vn/hoinhacsi/?q=taxonomy/term/6/1054|title=Vĩnh biệt người viết concerto nhiều nhất Việt Nam|work=Hội nhạc sĩ Việt Nam|author=Hữu Trịnh|date=ngày 6 tháng 11 năm 2013|access-date=ngày 9 tháng 11 năm 2013|archive-date=ngày 9 tháng 11 năm 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131109012344/http://www3.uet.vnu.edu.vn/hoinhacsi/?q=taxonomy%2Fterm%2F6%2F1054|url-status=dead}}</ref><ref name="Báo Giáo dục Việt Nam "/><ref name="Báo Thể thao & Văn hóa, TTXVN">{{chú thích web|url=http://thethaovanhoa.vn/van-hoa-toan-canh/gstsNghệ sĩ Nhân dân-quang-hai-qua-doi-vinh-biet-nguoi-viet-nhieu-concerto-nhat-vn-n20131105024804234.htm|title=GSTSNghệ sĩ Nhân dân Quang Hải qua đời: Vĩnh biệt người viết nhiều concerto nhất VN|work=Báo Thể thao & Văn hóa, TTXVN|author=Hà Đình Nguyên|date=Thứ Ba, 05/11/2013|access-date=ngày 9 tháng 11 năm 2013}}{{Liên kết hỏng|date=ngày 27 tháng 6 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>. Ông cũng là người Việt Nam thứ hai lấy bằng [[Tiến sĩ nghệ thuật]] ở nước ngoài, sau Giáo sư [[Trần Văn Khê]].<ref name="Báo Giáo dục Việt Nam ">{{chú thích web|url=http://giaoduc.net.vn/Van-hoa/Canh-chim-dau-dan-cua-dong-nhac-giao-huong-Viet-Nam-qua-doi/323928.gd|title="Cánh chim đầu đàn" của dòng nhạc giao hưởng Việt Nam qua đời|work=Báo Giáo dục Việt Nam |author=Đỗ Tuyết|date=Thứ ba 05/11/2013 |access-date=ngày 6 tháng 11 năm 2013}}</ref>.
==Sự nghiệp ==
Nghệ sĩ nhân dân Quang Hải tên thật là Huỳnh Tấn Sĩ. Ông sinh năm [[1935]] tại xã Tân Hội, huyện [[Cai Lậy (huyện)|Cai Lậy]], [[Mỹ Tho (tỉnh)|tỉnh Mỹ Tho]] (nay là xã [[Tân Hội, thị xã Cai Lậy|Tân Hội]], thị xã [[Cai Lậy (thị xã)|Cai Lậy]], tỉnh [[Tiền Giang]]).<ref name="Hội nhạc sĩ Việt Nam"/><ref name="Báo Tuổi Trẻ">{{chú thích web|url=http://tuoitre.vn/Van-hoa-Giai-tri/578288/Nghệ sĩ Nhân dân-quang-hai-qua-doi.html|title=Nghệ sĩ Nhân dân Quang Hải qua đời|work=Báo Tuổi Trẻ|author=Q.NGUYỄN|date=ngày 5 tháng 11 năm 2013|access-date=ngày 6 tháng 11 năm 2013}}{{Liên kết hỏng|date=ngày 25 tháng 3 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>.
Năm [[1954]], ông [[Tập kết ra Bắc]].<ref name="Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh 1"/>.
Năm [[1956]], ông được cử đi học tại Nhạc viện Léningrad [[Liên Xô]].<ref name="Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh 1">{{chú thích web|url=http://www.hcmcons.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=132&Itemid=126&lang=vi|title=GS. TS. Nghệ sĩ Nhân dân Quang Hải|work=Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh|author=Hoàng Điệp|date=29 Tháng 8 2012|access-date=ngày 9 tháng 11 năm 2013|archive-date=ngày 9 tháng 11 năm 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131109010218/http://www.hcmcons.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=132&Itemid=126&lang=vi|url-status=dead}}</ref>.
Năm [[1968]], Quang Hải tốt nghiệp tiến sĩ chỉ huy dàn nhạc và lý luận phê bình ở [[Nhạc viện]] [[Léningrad]] tại [[Sankt-Peterburg]].<ref name="báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh"/>.
Giai đoạn [[1970]] – [[1975]], ông làm Giám đốc Nhà hát Giao hưởng hợp xướng nhạc vũ kịch Việt Nam ở Hà Nội.<ref name="Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh 1"/>.
Năm [[1975]], Ông là [[giám đốc]] đầu tiên của Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh'<ref name="Báo Người Lao động"/>.
Từ năm [[1982]] đến [[1999]] Giáo sư Hải đã làm việc ở nhiều vị trí khác nhau như: Ủy viên Hội đồng Âm nhạc quốc gia (thành viên của Hội đồng Âm nhạc quốc tế), Ủy viên Thường vụ Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam khóa III (1983 – 1989), Ủy viên Hội đồng Học hàm ngành văn hóa nghệ thuật (1981 – 1999).<ref name="Báo SÀI GÒN GIẢI PHÓNG"/>.
Năm [[1988|1998]], Nghệ sĩ nhân dân Quang Hải về hưu, tuy nhiên ông vẫn tiếp tục làm việc trong vai trò Ủy viên Hội đồng Khoa học của Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh, đồng thời vẫn liên tục tham gia công tác giảng dạy bậc [[cao học]] cho đến khi sức khỏe yếu hẳn.<ref name="Báo Người Lao động"/>.
Ông từ trần lúc 22 giờ 45 ngày ngày [[3 tháng 11]] năm [[2013]] tại [[Bệnh viện Thống Nhất]] Thành phố Hồ Chí Minh, sau khi đã mổ thoát vị cơ hoành cách đó bốn tháng. Ông hưởng thọ 79 tuổi. Ông được an táng tại nghĩa trang Hội tương tế [[Bến Tre]] ở [[Bình Dương]].<ref name="Báo Thể thao & Văn hóa, TTXVN"/>.
==Gia đình ==
Ông có con gái là [[Nghệ sĩ ưu tú]] [[Hoàng Điệp]]<ref name="Báo Tuổi Trẻ"/>, Giảng viên chuyên ngành Chỉ huy hợp xướng và các môn kiến thức âm nhạc của Khoa Lý luận – Sáng tác – Chỉ huy thuộc Nhạc Viện thành phố Hồ Chí Minh.<ref name="Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh">{{chú thích web|url=http://www.hcmcons.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=161&Itemid=126&lang=vi|title=Huỳnh Thị Hoàng Điệp|work=Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh|author=|date=|access-date=ngày 6 tháng 11 năm 2013|archive-date=ngày 9 tháng 11 năm 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131109010155/http://www.hcmcons.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=161&Itemid=126&lang=vi}}</ref>.
==Công trình==
Nghệ sĩ nhân dân Quang Hải có hơn 60 công trình khoa học, tiểu luận, tham luận cùng hàng trăm bài báo trong và ngoài nước.<ref name="Báo Người Lao động Điện tử"/>.
Ông dàn dựng hai vở nhạc kịch Việt Nam và một vở [[ballet]]. Ông cũng chỉ huy rất nhiều các chương trình giao hưởng và biểu diễn tại Việt Nam.<ref name="Báo Thanh Niên"/>.
Ông đã sáng tác nhạc cho 36 vở kịch nói, cải lương, kịch truyền hình, phim và múa'<ref name="Báo Người Lao động Điện tử"/>.
Giáo sư Quang Hải là người đầu tiên khởi xướng và tổ chức đào tạo [[Tiến sĩ âm nhạc]] tại Việt Nam và đã trực tiếp đào tạo trên 50 nghiên cứu sinh, cao học và đại học.<ref name="Báo Thanh Niên"/><ref name="Báo Tuổi Trẻ"/><ref name="Báo SÀI GÒN GIẢI PHÓNG"/>.
Giáo sư Hải đã sáng tác 3 tổ khúc giao hưởng, 2 [[concerto]] cho [[đàn tranh]] và dàn nhạc giao hưởng, fantasie cho [[piano]] biến tấu trên chủ đề Lý tầm quân, hoà tấu cho dàn nhạc dân tộc Ngày hội, Giao hưởng – đại hợp xướng Chuỗi ngọc biển Đông, giao hưởng – thanh xướng kịch Ký ức Hồ Chí Minh...<ref name="Phunu Online "/>...
==Nhận xét==
:* "...''Ông là người nhạc sĩ của dòng nhạc bác học nhưng gắn tâm hồn mình với sân khấu dân tộc. Gia tài đó rất đáng quý và là tấm gương phấn đấu của nhiều thế hệ nhà giáo làm công tác giảng dạy âm nhạc sau này''"_[[Nhạc sĩ]] [[Phạm Minh Tuấn]] <ref name="Báo Người Lao động Điện tử">{{chú thích web|url=http://nld.com.vn/van-hoa-van-nghe/dong-dao-nghe-si-tien-biet-gstsNghệ sĩ Nhân dân-quang-hai-20131106024622543.htm|title=Đông đảo nghệ sĩ tiễn biệt GS-TS-Nghệ sĩ Nhân dân Quang Hải|work=Báo Người Lao động Điện tử|author=T.Hiệp|date=Thứ Tư, 06/11/2013|access-date=ngày 6 tháng 11 năm 2013}}{{Liên kết hỏng|date=ngày 27 tháng 6 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>.
{{Pull:* quote|"''Giáo sư Quang Hải là tấm gương sáng cho các thế hệ học trò. Từ nay, Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh không còn thấy bóng dáng của ông, với giọng nói ôn tồn và những lời khuyên bảo hết sức quý báu dành cho học trò|200px||Nhạc''"_Nhạc sĩ [[Phan Nhân]] - [[PhiNghệ Điểu|NSƯTsĩ ưu tú [[Phi Điểu]]<ref name="Báo Người Lao động Điện tử"/>}}.
{{Pull:* quote|"''...Ông sống giản dị đúng nghĩa một nhà giáo và là tấm gương sáng đối với nhiều thế hệ học trò. Những tác phẩm ông để lại cho đời đã ghi dấu ấn sâu đậm trong tôi và các thế hệ khán thính giả mộ điệu âm nhạc bác học...|200px||Giáo'' "_Giáo sư - Nhạcnhạc sĩ [[Ca Lê Thuần]]<ref name="Báo Người Lao động">{{chú thích web|url=http://nld.com.vn/van-hoa-van-nghe/vinh-biet-canh-chim-dau-dan-am-nhac-bac-hoc-20131104084437443.htm|title=Vĩnh biệt "cánh chim đầu đàn" âm nhạc bác học|work=Báo Người Lao động|author=GS-NS Ca Lê Thuần|date=Thứ Hai, 04/11/2013 |access-date=ngày 9 tháng 11 năm 2013}}</ref>}}.
==Vinh danh==
* Năm [[1991]], Nghệ sĩ Quang Hải được phong hàm [[Giáo sư]].<ref name="Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh 1"/>
| 