Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vòng tuần hoàn nước”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
AvicBot (thảo luận | đóng góp)
3.026 sửa đổi
n r2.6.8) (Bot: Đổi ar:دورة الماء thành ar:دورة مائية
n Thêm thể loại using AWB
Dòng 9:
=== Nước đại dương ===
[[Tập tin:Earthwheredistribution.gif|phải|khung|Phân bổ nước trên Trái Đất]]
Một lượng nước khổng lồ được trữ trong các đại dương trong một thời gian dài hơn là được luân chuyển qua vòng tuần hoàn nước. Ước tính có khoảng 1.338.000.000 &nbsp;km<sup>3</sup> nước được trữ trong đại dương, chiếm khoảng 96,5%, và đại dương cũng cung cấp khoảng 90% lượng nước bốc hơi vào trong vòng tuần hoàn nước.
 
Trong những thời kỳ khí hậu lạnh hơn nhiều đỉnh núi băng và những dòng sông băng được hình thành, một lượng nước trái đất khá lớn được tích lại dưới dạng băng làm giảm bớt lượng nước trong những thành phần khác của vòng tuần hoàn nước. Điều này thì ngược lại trong thời kỳ ấm. Cuối [[thời kỳ băng hà]] những sông băng bao phủ 1/3 bề mặt trái đất, và mực nước các đại dương thì thấp hơn ngày nay khoảng 122 [[mét|m]] (400 feet). Cách đây khoảng 3 triệu năm, khi trái đất ấm hơn, mực nước của các đại dương có thể đã cao hơn hiện nay khoảng 50 [[mét|m]] (165 feet).
 
Có những dòng chảy trong đại dương di chuyển một khối lượng lớn nước khắp thế giới. Những sự di chuyển này có ảnh hưởng lớn đến vòng tuần hoàn nước và khí hậu. Dòng [[Gulf Stream]] được biết đến nhiều như là một dòng biển nóng trong vùng [[Đại Tây Dương]], vận chuyển nước từ vùng [[Vịnh Mexico]] ngang qua Đại Tây Dương hướng đến nước Anh. Với tốc độ 60 [[dặm Anh|dặm]] (97 &nbsp;km) một ngày, dòng Gulf Stream đem theo một lượng nước nhiều bằng 100 lần tất cả các sông trên trái đất. Xuất phát từ những vùng khí hậu ấm, dòng Gulf mang theo nước ấm hơn đến [[Bắc Đại Tây Dương]], làm ảnh hưởng đến khí hậu của một vài vùng, như phía tây nước [[Anh]].
 
=== Bốc hơi ===
Dòng 23:
 
=== Nước khí quyển ===
Mặc dù [[khí quyển]] không là kho chứa khổng lồ của nước, nhưng nó là một “siêu xa lộ” để luân chuyển nước khắp toàn cầu. Trong khí quyển luôn luôn có nước: những [[đám mây]] là một dạng nhìn thấy được của nước khí quyển, nhưng thậm chí trong không khí trong cũng chứa đựng nước - những phần tử nước này quá nhỏ để có thể nhìn thấy được. Thể tích nước trong khí quyển tại bất kỳ thời điểm nào vào khoảng 12.900 &nbsp;km<sup>3</sup>. Nếu tất cả lượng nước khí quyển rơi xuống cùng một lúc, nó có thể bao phủ khắp bề mặt trái đất với độ dày 2,5 &nbsp;cm.
 
Sự ngưng tụ hơi nước là quá trình hơi nước trong không khí được chuyển sang thể nước lỏng. Ngưng tụ hơi nước rất quan trọng đối với chu trình tuần hoàn nước bởi vì nó hình thành nên các đám mây. Những đám mây này có thể tạo ra mưa, nó là cách chính để nước quay trở lại trái đất. Ngưng tụ hơi nước là quá trình ngược với bốc hơi nước.
Dòng 41:
Những đám mây trên bầu trời chứa hơi nước và những hạt nhân mây nhỏ, các hạt nhân mây này quá nhỏ để có thể rơi xuống thành mưa, nhưng nó cũng đủ lớn để hình thành nên các đám mây có thể nhìn thấy được. Nước vẫn tiếp tục [[bốc hơi]] và ngưng tụ hơi nước trong bầu trời. Nếu nhìn gần một đám mây, ta có thể nhìn thấy những phần đang biến mất (đang bốc hơi) trong khi những phần khác đang phát triển (ngưng tụ). Phần lớn lượng nước được ngưng tụ trong các đám mây không rơi xuống thành giáng thuỷ. Vì để giáng thuỷ xảy ra, trước tiên những giọt nước nhỏ phải được ngưng tụ. Những phân tử nước có thể kết hợp với nhau thành những giọt nước lớn hơn và đủ nặng để rơi thành mưa. Cần tới hàng triệu hạt mây để hình thành chỉ một hạt mưa nhỏ.
 
Lượng giáng thủy phân bố không đều trên thế giới, trong một nước hoặc thậm chí trong một thành phố. Ví dụ, tại [[Atlanta, Georgia|Atlanta]], [[Georgia]], Mỹ, một trận [[mưa giông]] mùa hè có thể sản sinh ra một lớp nước mưa dày 2,5 [[xentimét|cm]] hoặc nhiều hơn trên một con đường, trong khi đó ở một vùng khác cách đó vài km thì vẫn khô ráo. Nhưng, tổng lượng mưa một tháng tại Georgia thường nhiều hơn tổng lượng mưa năm tại [[Las Vegas, Nevada|Las Vegas]], [[Nevada]]. Kỷ lục thế giới về lượng mưa năm trung bình thuộc về [[Đỉnh Waialeale]], [[Hawaii]] với lượng mưa trung bình là 1.140 &nbsp;cm. Đặc biệt, tại Arica là 1.630 &nbsp;cm trong mười hai tháng (nghĩa là gần 5 &nbsp;cm mỗi ngày). Tương phản với lượng nước mưa dồi dào tại [[Arica]], ở [[Chile]] đã từng không có mưa trong 14 năm.
 
=== Nước băng và tuyết ===
Dòng 59:
Trên toàn bộ thế giới dòng chảy tuyết là phần chính của sự luân chuyển nước toàn cầu. Trong thời kỳ mùa xuân ở những vùng khí hậu lạnh hơn, nhiều dòng chảy mặt và dòng chảy sông ngòi xuất phát từ tuyết và băng. Bên cạnh việc gây ra lũ lụt, tuyết tan nhanh có thể gây ra sạt lở đất và dòng chảy bùn đá.
 
Để hiểu được dòng tuyết tan ảnh hưởng như thế nào đến dòng chảy sông ngòi có thể dựa vào biểu đồ đường quá trình lưu lượng trung bình ngày trong 4 năm của sông North Fork American tại đập North Fork ở California. Các đỉnh cao trong biểu đồ phần lớn là do dòng tuyết tan. So sánh các giá trị nhận thấy dòng chảy ngày trung bình nhỏ nhất trong tháng 3/2000 là 1.200 feet khối trên giây, trong khi đó lưu lượng trong tháng 8 là 55 -– 75 feet khối trên giây.
 
Dòng chảy từ tuyết tan biến đổi theo mùa và theo năm. So sánh các đỉnh lũ giữa trận lũ lớn trong năm 2000 và trận lũ nhỏ hơn nhiều trong năm 2001, giống như có một trận hạn hán lớn ảnh hưởng đến California trong năm 2001. Nhưng sự thiếu hụt nước là do nước được trữ trong băng vào mùa đông ảnh hưởng đến tổng lượng nước các tháng còn lại của năm. Sự thiếu hụt nước cũng ảnh hưởng đến lượng nước trong các hồ tại hạ lưu, và sự thiếu hụt nước ở các hồ lại ảnh hưởng đến lượng nước tưới và nước cấp thành phố.
Dòng 134:
{{Commonscat|Water cycle}}
{{Chu trình sinh địa hóa}}
 
{{Liên kết bài chất lượng tốt|ja}}▼
 
[[Thể loại:Nước]]
[[Thể loại:Thủy văn]]
[[Thể loại:Chu trình sinh địa hóa]]
 
▲{{Liên kết bài chất lượng tốt|ja}}
{{Liên kết chọn lọc|ro}}
 
[[ar:دورة مائية]]
[[id:Siklus air]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Vòng_tuần_hoàn_nước”