Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nguyễn Quang Toản”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up, replaced: {{reflist}} → {{Tham khảo}} using AWB |
n Robot: Sửa đổi hướng |
||
Dòng 6:
| tại vị = [[1792]] – [[1802]]
| kiểu tại vị = Trị vì
| tiền nhiệm = <font color="grey">[[Nguyễn Huệ|Quang Trung]]</font>
| kế nhiệm = <font color="red">Nhà Tây Sơn sụp đổ</font>
| vợ = [[Lê Ngọc Bình]]
Dòng 14:
| kiểu tên đầy đủ = Tên thật
| niên hiệu = Cảnh Thịnh ([[1793]] - [[1801]])<br/>Bảo Hưng ([[1801]] - [[1802]])
| cha = [[Nguyễn Huệ|Quang Trung]]
| mẹ = Phạm Thị Liên ''hoặc'' Bùi Thị Nhạn <ref>[http://www.baobinhdinh.com.vn/642/2003/12/7645/ Bùi Thị Nhạn]</ref>
| sinh = [[1783]]
Dòng 21:
}}
'''Nguyễn Quang Toản''' ([[chữ Hán]]: 阮光纘, [[1783]] – [[1802]]) hay '''Cảnh Thịnh hoàng đế''' (景盛皇帝), là con trai thứ của vua [[Nguyễn Huệ|Quang Trung]] (Nguyễn Huệ). Ông lên ngôi tháng 8 năm [[1792]], sau khi Nguyễn Huệ mất, năm sau đổi niên hiệu thành ''Cảnh Thịnh''. Tháng 8 năm 1801 ông đổi niên hiệu thành ''Bảo Hưng''. Nguyễn Quang Toản là [[Hoàng đế]] thứ hai của [[nhà Tây Sơn]] nhánh Nguyễn Huệ và cũng là vị hoàng đế cuối cùng của triều đại này.
Cảnh Thịnh sau khi lên ngôi thì bị họ ngoại chuyên quyền, trong đó có cậu họ là Thái sư [[Bùi Đắc Tuyên]]. Vua Quang Toản không giữ được việc triều chính, làm cho các đại thần quay sang giết hại lẫn nhau dẫn đến nội bộ lục đục, triều chính suy vi và đây là cơ hội cho [[Gia Long|Nguyễn Ánh]] tấn công để giành lại chính quyền chỉ sau một thời gian rất ngắn.
==Nội bộ lục đục==
Dòng 61:
Ngày 3 tháng 5 âm lịch năm 1801, nhận thấy quân tinh nhuệ của Tây Sơn đều ở cả Quy Nhơn mà lực lượng ở [[Huế|Phú Xuân]] (Huế) thì rất yếu ớt, Nguyễn Ánh đốc suất toàn bộ thuỷ quân và trên 1.000 chiến thuyền, thuận theo gió nam vượt biển ra phía bắc, đánh thẳng vào cửa Thuận An. Quân Tây Sơn địch không nổi và tan vỡ. Cảnh Thịnh đốc hết tướng sĩ, tự mình cầm quân tới đánh nhau với quân Nguyễn. Gần trưa, quân Tây Sơn đại bại, vỡ chạy tan tác. Quân chúa Nguyễn chiếm lại đô thành.
Sau khi thua trận, Nguyễn Quang Toản chạy ra [[Nghệ An]] ở lại vài ngày, rồi ra Thăng Long hội họp tướng sĩ, lo việc chống giữ. Tháng 8 năm đó, vua Quang Toản ở Thăng Long đổi niên hiệu Cảnh Thịnh làm năm đầu niên hiệu ''Bảo Hưng''. Tháng 11, vua đem quân và voi của 6 trấn [[Hải Dương]], [[Sơn Tây]], [[
Mùa xuân năm [[1802]], quân nhà Nguyễn qua [[sông Gianh]] tiến đánh, hạ được đồn Tâm Hiệu thuộc châu [[Bố Chính]]. Quân Tây Sơn tan vỡ, chạy về doanh Hà Trung trong hạt [[Kỳ Anh]]. Tháng 5 năm này, Nguyễn Ánh hạ chiếu đổi niên hiệu làm năm đầu niên hiệu [[Gia Long]].<ref>Từ năm Cảnh Hưng thứ 49,1786 trở đi, [[nhà Nguyễn]] vẫn dùng niên hiệu của [[nhà Hậu Lê]].</ref>
Cùng thời gian này, Trần Quang Diệu và Vũ Văn Dũng mới hạ được thành Quy Nhơn. Sau khi đã hạ thành, Diệu liền đem quân về đánh Phú Xuân. Khi Diệu đem quân ra khỏi địa giới Quy Nhơn thì bị tướng của nhà Nguyễn là Đắc Lộc hầu chặn lại. Quân của Trần Quang Diệu đánh phá nửa ngày nhưng không thể hạ được, với vô số người chết và bị thương. Diệu đành đem quân theo đường núi vào [[Lào|Ai Lao]], định ra Nghệ An. Được tin,[[Gia Long|Nguyễn
Ngày 28 tháng 5, thuỷ quân của nhà Nguyễn tới cửa biển Đan Nhai thuộc Nghệ An, tiến đánh và phá được đồn Quần Mộc. Quân bộ cũng tiến đến phía nam sông Thanh Long rồi vượt sang bờ phía Bắc. Hai mặt thuỷ bộ đều tiến công, quân Tây Sơn bỏ chạy tán loạn. Quân nhà Nguyễn bèn xông lên cướp kho thóc Kỳ Lân. Trấn thủ của nhà Tây Sơn là Nguyễn Thận cùng với hiệp trấn Nguyễn Triêm, thống lĩnh Đại, thiếu uý Đằng bỏ thành chạy ra miền Bắc. Đến đồn Tiên Lý, Triêm tự thắt cổ; còn Thận chạy ra trấn Thanh Hoa. Quân nhà Nguyễn lấy được thành [[Nghệ An]].
Dòng 86:
*[[Nguyễn Huệ]]
*[[Nguyễn Nhạc]]
*[[Gia Long|Nguyễn Ánh]]
*[[Trần Quang Diệu]]
{{Navboxes
Dòng 93:
{{Thứ tự kế vị
|chức vụ=Hoàng đế [[nhà Tây Sơn]]
|trước = [[Nguyễn Huệ|Quang Trung]]
|sau = Không có
|năm = [[1792]]-[[1802]]
| |||