Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Stanley Kubrick”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Robot: Sửa đổi hướng |
|||
Dòng 11:
| yearsactive = 1951 - 1999
| academyawards = '''[[Giải Oscar cho kỹ xảo xuất sắc nhất|Giải kỹ xảo xuất sắc nhất]]''' <br /> [[1968]] - ''[[2001: A Space Odyssey]]'' <br />
'''Đề cử: [[Giải Oscar
'''Đề cử: [[Giải Oscar
'''Đề cử: [[Giải Oscar Kịch bản chuyển thể hay nhất|Kịch bản chuyển thể hay nhất]]''' <br /> [[1964]] - ''[[Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb]]'' <br /> [[1971]] - ''[[A Clockwork Orange (phim)|A Clockwork Orange]]'' <br /> [[1975]] - ''[[Barry Lyndon]]'' <br /> [[1987]] - ''[[Full Metal Jacket]]'' <br />
'''Đề cử: [[Giải Oscar Kịch bản gốc hay nhất|Giải kịch bản gốc hay nhất]]''' <br /> [[1968]] - ''[[2001: A Space Odyssey]]''
}}
'''Stanley Kubrick''' (sinh ngày [[26 tháng 7]] năm [[1928]], mất ngày [[7 tháng 3]] năm [[1999]]) là một [[đạo diễn]], [[nhà sản xuất phim]] và [[nhà biên kịch]] người [[Hoa Kỳ|Mỹ]] nổi tiếng. Ông được coi là một trong những đạo diễn vĩ đại nhất của thế kỉ 20 và đã từng đạo diễn nhiều bộ phim được đánh giá rất cao như works Dr. Strangelove, 2001: A Space Odyssey, The Shining, Full Metal Jacket, A Clockwork Orange và đôi khi cũng gây ra nhiều tranh cãi.Một vài trong số phim của ông đã trở thành phim kinh điển thuộc nhiều thể loại.
== Tiểu sử ==
Stanley Kubrick sinh ngày [[26 tháng 7]] năm [[1928]] tại Bệnh viên Lying-In thuộc khu [[Manhattan]], [[thành phố New York]]. Stanley là con đầu lòng của ông Jacques Leonard Kubrick ([[1901]] – [[1985]]) và bà Gertrude ([[1903]] – [[1985]]). Năm [[1934]] Stanley có thêm một người em gái là Barbara.
Kubrick học phổ thông tại trường [[William Howard Taft High School (New York)|William Howard Taft High School]] từ năm [[1941]] đến năm [[1945]]. Là một học sinh tồi, Stanley tốt nghiệp năm [[1945]] với điểm trung bình chỉ là 67/100 và không thể hi vọng tiếp tục học cao hơn khi các cựu chiến binh [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến thứ hai]] đang tràn ngập các trường đại học và cao đẳng.
Trong thời gian học phổ thông, Stanley Kubrick được chọn là người chụp ảnh chính thứ của trường và sau khi tốt nghiệp ông quyết định theo đuổi nghề này bằng việc bán ảnh cho tạp chí ''[[Look (tạp chí Mỹ)|Look]]'' ở thành phố New York. Stanley còn kiếm sống thêm bằng nghề đánh [[cờ vua]] ở [[Công viên Washington Square]] và những câu lạc bộ cờ ở khu [[Manhattan]]. Trong thời gian làm phóng viên ảnh cho tạp chí ''Look'', ngày [[29 tháng 5]] năm [[1948]], Kubrick làm đám cưới với Toba Metz (khi đó mới 18 tuổi), hai người sống ở khu [[Greenwich Village]], đến năm [[1951]] thì họ ly dị.
Dòng 27:
== Sự nghiệp điện ảnh ==
=== Thời kì đầu (1951-1957) ===
Năm 1951, một người bạn của Kubrick là Alex Singer đã thuyết phục ông thực hiện những phim tài liệu ngắn cho chương trình phim thời sự ''March of Time''. Kubrick đồng ý và tự bỏ tiền ra làm bộ phim ''[[Day of the Fight]]'' ([[1951]]) để rồi sau đó bán lại cho hãng phim [[RKO Pictures]] với giá 100 [[Đô la Mỹ|USD]]. Tìm được niềm đam mê và nghề nghiệp thực sự, Kubrick bỏ công việc ở tạp chí ''Look'' và bắt tay vào làm bộ phim tài liệu ngắn thứ hai có tên ''[[Flying Padre]]'' ([[1951]]), lần này do hãng RKO đầu tư. Bộ phim thứ ba của Stanley, ''[[The Seafarers]]'' ([[1953]]), là bộ phim màu đầu tiên của họa sĩ, đó là một đoạn phim quảng cáo dài 30 phút cho Hiệp hội thủy thủ quốc tế (''Seafarers International Union'').
Bộ phim truyện thực sự đầu tiên của Kubrick là ''[[Fear and Desire]]'' ([[1953]]), bộ phim được giới phê bình đánh giá tốt nhưng thất bại về mặt doanh thu. Về cuối đời, đạo diễn Kubrick nói rằng ông cảm thấy xấu hổ vì bộ phim này quá "nghiệp dư" và ông cố gắng mua tất cả các bản phim có ngoài thị trường để ngăn mọi người xem được tác phẩm đầu tay của mình. Quan hệ vợ chồng của Kubrick và Toba cũng tan vỡ trong giai đoạn thực hiện bộ phim này. Năm [[1952]], đạo diễn gặp người vợ thứ hai tương lai của mình là một vũ công và nghệ sĩ thiết kế sân khấo gốc [[Áo]] tên là [[Ruth Sobotka]]. Hai người sống chung từ năm [[1952]] đến năm [[1955]] ở East Village và họ làm đám cưới ngày [[15 tháng 1]] năm [[1955]]. Sobotka đã tham gia một vai nhỏ trong bộ phim truyện tiếp theo của Kubrick, ''[[Killer's Kiss]]'' ([[1954]]), bà còn đảm nhiệm vai trò phụ trách nghệ thật cho bộ phim ''[[The Killing]]'' ([[1956]]) của chồng. Giống như ''Fear and Desire'', ''Killer's Kiss'' có thời lượng ngắn và cũng chỉ thành công về mặt nghệ thuật.
Dòng 33:
Người bạn Alex Singer đã giới thiệu Kubrick với nhà sản xuất [[James B. Harris]], người sau này trở thành bạn và người cộng tác thân thiết của đạo diễn đến cuối đời. Kubrick và Harris đã thành lập hãng phim chung có tên ''Harris-Kubrick Productions''. Hai người đã mua bản quyền cuốn tiểu thuyết ''[[Clean Break (tiểu thuyết)|Clean Break]]'' của [[Lionel White]], dựa vào tác phẩm này Kubrick và nhà biên kịch [[Jim Thompson (nhà văn)|Jim Thompson]] đã viết kịch bản cho bộ phim tiếp theo của Kubrick là ''The Killing''. Đây là tác phẩm đầu tiên của đạo diễn có đội ngũ làm phim chuyên nghiệp thực sự và tiếp tục được giới phê bình đánh giá cao mặc dù doanh thu thấp. Chính thành công của ''The Killing'' đã giúp công ty Harris-Kubrick Productions thu hút được sự chú ý của một trong các hãng phim lớn nhất [[Hollywood]] là [[Metro-Goldwyn-Mayer]], hãng này đã đề nghị được cung cấp các truyện gốc đã mua bản quyền để Kubrick thực hiện bộ phim tiếp theo.
Tác phẩm tiếp theo do Kubrick đạo diễn là một bộ phim phản chiến có bối cảnh [[Chiến tranh thế giới thứ nhất|Thế chiến thứ nhất]], bộ phim ''[[Paths of Glory]]'' ([[1957]]). Đây là bộ phim thành công về mặt thương mại đầu tiên của Stanley và đưa ông vào hàng ngũ các đạo diễn trẻ đang lên ở Hollywood. ''Paths of Glory'' được quay ở [[München]], [[Đức]]. Tại đây Stanley đã gặp nữ diễn viên người Đức [[Christiane Harlan]] (nghệ danh là "Susanne Christian", sinh năm [[1932]]), người đóng vai nữ có thoại duy nhất của ''Paths of Glory''. Năm [[1957]], Kubrick ly dị Ruth Sobotka và ông cưới Harlan năm [[1958]], hai người chung sống với nhau cho đến khi đạo diễn qua đời năm [[1999]].
=== Thành công và tranh cãi (1958-1980) ===
Quay trở lại Mỹ, nhà sản xuất và diễn viên nổi tiếng [[Kirk Douglas]] đề nghị Stanley Kubrick thay thế [[Anthony Mann]] làm đạo diễn bộ phim ''[[Spartacus (phim)|Spartacus]]'' ([[1960]]). Dựa trên sự kiện lịch sử về cuộc nổi loạn của những người nô lệ chống lại chính quyền [[Đế quốc La Mã|La Mã]], ''Spartacus'' đã giúp Stanley Kubrick thực sự trở thành một đạo diễn hàng đầu của điện ảnh Mỹ khi bộ phim hết sức thành công cả về mặt nghệ thuật và thương mại. Nhưng trong quá trình thực hiện bộ phim, Kubrick đã nảy sinh mâu thuẫn với Kirk Douglas và đạo diễn cảm thấy việc giữ được sự độc lập sáng tạo dưới sức ép tài chính của Hollywood là cực kì khó khăn. Vì lí do này, Stanley Kubrick quyết định chuyển sang [[Anh]] sinh sống từ năm [[1962]].
Bộ phim đầu tiên Kubrick đạo diễn sau khi sang Anh là ''[[Lolita (phim 1962)|Lolita]]'', một chuyển thể từ [[Lolita|tác phẩm]] cùng tên gây tranh cãi của nhà văn [[Vladimir Vladimirovich Nabokov|Vladimir Nabokov]] về mối quan hệ giữa một người đàn ông mắc chứng [[ái nhi]] và một cô bé 12 tuổi. Tương tự tiểu thuyết gốc, bộ phim của Kubrick cũng gây tranh cãi ngay từ quá trình sản xuất với dòng giới thiệu nổi tiếng: ''"How did they ever make a film of 'Lolita'?" - "Làm sao người ta có thể làm một bộ phim về 'Lolita'?"''. Được phát hành năm [[1962]] với giới hạn "chỉ cho người lớn" (''Adults Only''), bộ phim đã thành công về mặt thương mại và được đề cử [[Giải Oscar cho kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất]], còn [[Sue Lyon]], nữ diễn viên thủ vai ''Lolita'', đã được trao [[Giải Quả cầu vàng]] cho nữ diễn viên mới xuất sắc nhất.
Sau ''Lolita'', Kubrick bắt tay vào làm bộ phim kén người xem (''cult film'') ''[[Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb]]'' ([[1964]]) dựa trên cuốn tiểu thuyết ''[[Red Alert (tiểu thuyết)|Red Alert]]'' của [[Peter George]]. Trong khi ''Red Alert'' đề cập một cách nghiêm túc tới một cuộc chiến tranh hạt nhân giả tưởng trong thời kì [[Chiến tranh Lạnh|Chiến tranh lạnh]] thì ''Dr. Strangelove'' lại được Stanley Kubrick dựng thành một tác phẩm bi hài kịch (''black humor'') xuất sắc về hiểm họa hạt nhân. ''Dr. Strangelove'' nói về cuộc tấn công hạt nhân có chủ ý viên tướng [[Không quân Hoa Kỳ]] ''Jack D. Ripper'' ([[Sterling Hayden]] thủ vai) chống lại [[Liên Xô]]. Một lần nữa tác phẩm của Kubrick lại thành công cả về nghệ thuật và doanh thu, nó được coi là biểu tượng của sự xung đột văn hóa ở Mỹ cuối thập niên 1960. ''Dr. Strangelove'' được đề cử 4 giải Oscar (bao gồm cả [[
[[Tập tin:The shining heres johnny.jpg|nhỏ|trái|Cảnh phim ấn tượng của [[Jack Nicholson]] trong [[The Shining (phim)|The Shining]]]]
Tiếp nối thành công của ''Dr. Strangelove'', đạo diễn mất tới 5 năm để chuẩn bị cho bộ phim tiếp theo của ông, ''[[2001: A Space Odyssey (phim)|2001: A Space Odyssey]]'' ([[1968]]), một bộ phim khoa học giả tưởng với nhiều kỹ xảo hình ảnh mang tính đột phá và nhạc phim xuất sắc. ''2001: A Space Odyssey'' đã thu được lượng người xem khổng lồ, trở thành một hiện tượng văn hóa thời kì đó và được coi là bộ phim nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất của Kubrick.
Năm [[1971]], Kubrick hoàn thành bộ phim gây tranh cãi nhất trong sự nghiệp của ông, ''[[A Clockwork Orange (phim)|A Clockwork Orange]]'', một bức tranh gây sốc về tình trạng bạo lực của xã hội. Bộ phim khi phát hành đã bị dán mác X (''X rated'' - chỉ dành cho người trên 18 tuổi). Dựa trên cuốn tiểu thuyết của [[Anthony Burgess]], ''A Clockwork Orange'' là câu chuyện về một tay du côn vị thành niên tên là Alex ([[Malcolm McDowell]] đóng), kẻ lấy việc hành hạ, tra tấn, cưỡng bức người khác làm thú vui và không bao giờ cảm thấy tội lỗi hoặc áy náy. Sau khi phát hành, bộ phim gây nhiều phản ứng tới mức đạo diễn phải rút nó khỏi hệ thống phân phối ở Anh và tác phẩm chỉ được phát hành trở lại ở đây sau gần 30 năm (năm [[2000]]). Việc một đạo diễn có quyền rút tác phẩm của mình khỏi hệ thống phân phối cũng chứng tỏ sự tin tưởng tuyệt đối của hãng phim [[Warner Bros.|Warner Brothers]] với Kubrick.
Bộ phim tiếp theo do Kubrick đạo diễn là ''[[Barry Lyndon (phim)|Barry Lyndon]]'' ([[1975]]), bộ phim dựa trên tiểu thuyết nổi tiếng ''[[The Luck of Barry Lyndon]]'' của [[William Makepeace Thackeray]], đây được coi là tác phẩm kém nhất của đạo diễn kể từ sau ''Dr. Strangelove'' mặc dù có dàn diễn viên nổi tiếng với [[Ryan O'Neal]], [[Marisa Berenson]], [[Marie Kean]] và phong cách quay phim mang đặc sắc với việc chỉ dùng ánh sáng tự nhiên trong một số cảnh quay. Bộ phim cũng không thành công về lượng người xem ở Mỹ tuy vẫn được đề cử tới 7 giải Oscar.
| |||