Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bộ (sinh học)”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Addbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Di chuyển 84 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q36602 Addbot
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 1:
[[Tập tin:Phân loại sinh học.svg|nhỏ|phải|144px|Hệ thống cấp bậc trong phân loại khoa học]]
Trong [[phân loại khoa học|phân loại sinh học]], một '''bộ''' ([[latinh|tiếng La tinh]]: ''ordo'', số nhiều ''ordines'') là một cấp nằm giữa [[lớp (sinh học)|lớp]] và [[họ (sinh học)|họ]]. '''Siêu bộ''' đôi khi cũng được sử dụng và nó nằm giữa ''lớp'' và ''bộ''. Các chi tiết chính xác cho danh pháp chính thức phụ thuộc vào hệ [[Các quy tắc danh pháp|quy tắc danh pháp]] được áp dụng.
 
== Lịch sử ==
Bộ là một cấp đặc biệt trong phân loại sinh học và nó có tên riêng đặc biệt để phân biệt của chính mình (chứ không phải chỉ là gọi chung cho cái gọi là ''chi cao hơn'' (''genus summum'')) lần đầu tiên được một nhà thực vật học người [[Đức]] là [[Augustus Quirinus Rivinus]] đề xuất trong phân loại của ông đối với thực vật (các chuyên luận trong thập niên 1690). [[Carl von Linné|Carolus Linnaeus]] là người đầu tiên áp dụng thuật ngữ này một cách ổn định trong sự phân chia của cả 3 [[giới (sinh học)|giới]] trong tự nhiên (bao gồm [[khoáng vật]], [[thực vật]] và [[động vật]]) trong cuốn ''[[Systema Naturae]]'' (1735, ấn bản lần thứ nhất) của ông.
=== Thực vật ===
Cần lưu ý rằng đối với thực vật của các bộ theo Linnaeus, trong ''Systema Naturae'' và trong ''[[Species Plantarum]]'', một cách chặt chẽ là nhân tạo, được đưa ra để phân chia các lớp nhân tạo thành các nhóm nhỏ hơn mà có thể lĩnh hội được. Trong khi từ ''ordo'' lần đầu tiên được sử dụng một cách ổn định cho các đơn vị tự nhiên của thực vật, thì trong các công trình về phân loại trong thế kỷ 19, chẳng hạn như ''Prodromus'' của de Candolle và ''Genera Plantarum'' của Bentham & Hooker, nó lại thể hiện như là các [[đơn vị phân loại]] mà ngày nay người ta gán cho cấp họ (xem thêm ''[[Ordo naturalis]]'').
 
Trong các ấn phẩm về thực vật của Pháp, từ ''Familles naturelles des plantes'' (1763) của [[Michel Adanson]] cho tới cuối thế kỷ 19 thì từ ''famille'' (số nhiều: ''familles'') đã được sử dụng như là từ tương đương trong tiếng Pháp cho từ La tinh ''ordo''. Sự tương đương này đã được thể hiện một cách rõ ràng trong ''Lois de la nomenclature botanique'' (1868) của [[Alphonse Pyramus de Candolle|Alphonse Louis Pierre Pyrame de Candolle]], tiền thân của ''[[Quy tắc quốc tế cho danh pháp thực vật]]'' hiện nay đang được sử dụng.
 
Trong các ''quy tắc'' quốc tế đầu tiên của [[danh pháp thực vật]] năm 1906 thì từ họ (''familia'') đã được gán cho cấp mà người Pháp gọi là "famille", trong khi từ bộ (''ordo'') đã được dành cho cấp cao hơn, mà cấp này trong thế kỷ 19 thông thường hay được gọi là ''cohors'' (số nhiều: ''cohortes'').
=== Động vật ===
Trong [[động vật học]], các bộ theo Linnaeus đã dược sử dụng một cách ổn định hơn. Điều đó có nghĩa là các bộ trong phần động vật học của ''Systema Naturae'' là chỉ tới các nhóm tự nhiên của động vật. Một vài tên gọi các bộ của Linnaeus vẫn còn được sử dụng hiện nay (ví dụ [[Bộ Cánh vẩy|Lepidoptera]] cho một bộ chứa các loài [[bướm đêm]] và [[bướm ngày]], hay [[Bộ Hai cánhRuồi|Diptera]] cho bộ chứa các loài [[ruồi]], [[muỗi]], [[ruồi nhuế]], [[muỗi vằn]] v.v).
 
== Xem thêm ==
Dòng 22:
* [[Hệ thống hóa]]
* [[Phép phân loại]]
* [[Phân loại sinh học|Phân loại khoa học]]
* [[Phân loại virus]]
{{chim}}