Khác biệt giữa bản sửa đổi của “T. S. Eliot”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Addbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Di chuyển 78 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q37767 Addbot
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 8:
| birthplace = [[St. Louis, Missouri|St. Louis]], [[Missouri]]
| deathdate = {{death date and age|1965|1|4|1888|9|26|df=y}}
| deathplace = [[Luân Đôn|London]], [[Anh]]
| occupation = Poet, dramatist, literary critic
| nationality =
Dòng 14:
| citizenship = American by birth; British from 1927
| education = [[Bachelor of Arts|A.B.]] in philosophy
| alma_mater = [[Đại học Harvard|Harvard University]]
| period = 1905–1965
| genre =
Dòng 26:
| awards = [[Nobel Prize in Literature]] (1948), [[Order of Merit]] (1948)
| notableworks = ''[[The Love Song of J. Alfred Prufrock]]'' (1915), ''[[The Waste Land]]'' (1922)
| influences = [[Hómēros|Homer]], [[Virgil]], [[Dante Alighieri|Dante]], [[William Shakespeare|Shakespeare]] and [[English Renaissance theatre|Early Modern English Theatre]], [[Dr. Johnson]], [[Matthew Arnold|Arnold]], [[Jules Laforgue|Laforgue]], [[William Butler Yeats|Yeats]], [[John Donne|Donne]], [[Charles Baudelaire|Baudelaire]], [[Walt Whitman|Whitman]], [[Joseph Conrad|Conrad]], [[Alfred, Lord Tennyson|Tennyson]], [[Sir James George Frazer|Frazer]], [[T. E. Hulme|Hulme]], [[Ezra Pound|Pound]], [[Charles Maurras|Maurras]]
| influenced = [[Ezra Pound|Pound]], [[William Butler Yeats|Yeats]], [[Hart Crane|Crane]],<ref>[http://www9.georgetown.edu/faculty/bassr/heath/syllabuild/iguide/craneh.html Hart Crane (1899-1932)]</ref> [[Wallace Stevens|Stevens]], [[Marianne Moore|Moore]], [[William Empson|Empson]], [[James Plunkett|Plunkett]], [[W. H. Auden|Auden]], [[Louis MacNeice|MacNeice]], [[Ted Hughes|Hughes]], [[Geoffrey Hill|Hill]], [[Seamus Heaney|Heaney]],<ref>[http://bostonreview.net/BR14.5/heaney.html Influences by Seamus Heaney], Bostonreview.net, accessed August 3, 2009.</ref>
| signature = TS eliot signature.svg
}}
 
'''Thomas Stearns Eliot''' ([[26 tháng 9]] năm [[1888]]&nbsp;– [[4 tháng 1]] năm [[1965]]) là một [[nhà thơ]], [[nhà viết kịch]], [[nhà phê bình văn học]] [[Anh]] gốc [[Hoa Kỳ]] đoạt [[giải Nobel Văn học|giải Nobel văn học]] năm [[1948]]. Tác phẩm đầu tay: ''[[Bản tình ca của J. Alfred Prufrock]]'' (The Love Song of J. Alfred Prufrock, 1015) được coi là một kiệt tác của phong trào thơ hiện đại. Tiếp đến là những tác phẩm thơ được coi là quan trọng nhất trong thơ Anh ngữ: ''[[Đất hoang]]'' (The Waste Land, 1922), ''[[Ngày thứ Tư tro bụi (bài thơ)|Ngày thứ Tư tro bụi]]'' (Ash Wednesday, 1930), ''[[Những kẻ rỗng tuếch]]'' (The Hollow Men, 1925), ''[[Bốn khúc tứ tấu]]'' (Four Quartets, 1945). Những tác phẩm quan trọng nhất của T. S. Eliot đều đã được dịch hoặc trích dịch ra [[tiếng Việt]] và đã in trong cuốn ''Các nhà thơ giải Nobel'', Nxb Lao Động, [[Hà Nội]] [[2006]].
 
== Tiểu sử ==
Xuất thân trong một gia đình đại tư bản, Thomas Stearns Eliot được giáo dục theo tinh thần [[Thanh giáo]] khắt khe. Bắt đầu từ năm [[1906]] ông học [[triết học|triết]], tâm lí và Đông phương học ở [[Đại học Harvard]], sau đó ở [[Paris]]. Ông đã chuẩn bị luận án tiến sĩ nhưng không bảo vệ mà chuyển sang hoạt động văn chương.
 
Năm [[1917]], Eliot làm trợ lí giám đốc một tạp chí thuộc phái hình tượng - tờ ''The Egoist'' (Người vị kỉ). Tập thơ đầu tiên của ông là ''Prufrock and Other Observations'' (1917) chịu ảnh hưởng rõ rệt của [[chủ nghĩa tượng trưng]]. Eliot viết phê bình văn học từ quan điểm thuần [[mỹ học|mĩ học]], gạt xuống hàng thứ yếu những khía cạnh thuộc về tiểu sử của tác giả.
 
Eliot trở nên nổi tiếng như một nhà thơ ngay sau khi trường ca ''The Waste Land'' (1922) ra đời với sự giúp đỡ to lớn của [[Ezra Pound]], trong đó ông đưa ra sự chẩn đoán trạng thái tinh thần của [[châu Âu]] sau [[Chiến tranh thế giới thứ nhất|Thế chiến thứ nhất]], cho thấy sự trống rỗng tâm hồn của cả một thế hệ. Hình thức ngắt đoạn của trường ca này, lần đầu xuất hiện trên tạp chí ''The Criterion'' do Eliot sáng lập, càng làm tăng thêm ấn tượng về sự mất định hướng của con người.
 
Tại Anh ông làm việc cho [[ngân hàng]] Lloyd, rồi làm giám đốc nhà xuất bản Faber & Gwyer (sau đổi thành Faber & Faber). Năm 1927, Eliot nhập quốc tịch Anh và cải sang [[Anh giáo]]. Một năm sau ông viết tiểu luận ''For Lancelot Andrewes'' đánh dấu một bước ngoặt mang tính tôn giáo. Cùng với tập thơ xuất bản năm 1930 là ''Ash Wednesday'', tư tưởng tôn giáo bắt đầu hiện diện thường xuyên trong tất cả tác phẩm của ông.
Dòng 45:
 
== Tác phẩm ==
Eliot thường đi vào những chủ đề triết lí, phản ánh mâu thuẫn giữa thực tại và thế giới tinh thần, sự yên bình của tâm hồn và lo âu trong đời sống con người, sự chuộc tội của linh hồn qua thời gian... Eliot là người có đầu óc cách tân trong ngôn ngữ thơ và thi pháp, đấu tranh cho "thơ tự do", thoát khỏi khuôn sáo của thơ đương thời. Kịch của Eliot thường trau chuốt về ngôn từ, nhưng thiếu tính kịch nên khó diễn. Eliot cũng viết một số tiểu luận. Eliot là nhà thơ lớn nhất của nước Anh trong [[thế kỷ 20|thế kỉ 20]], có ảnh hưởng rộng lớn đến văn học các nước phương Tây.
 
* ''Prufrock and Other Observations'' (Prufrock và những quan sát khác, 1917), tập thơ
Dòng 54:
* ''The Hollow Men'' ([[Những kẻ rỗng tuếch]], 1925), trường ca
* ''For Lancelot Andrewes'' (1928), tiểu luận
* ''Ash Wednesday'' ([[Thứ tư Lễ Tro|Ngày thứ Tư tro bụi]], 1930), thơ
* ''The Use of Poetry and the Use of Criticism'' (Chức năng của thơ ca và chức năng của phê bình, 1933), tiểu luận
* ''The Rock'' (Đá tảng, 1934), kịch