Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thanh điệu”

Hầu hết các ngôn ngữ ở [[châu Phi hạ Sahara|châu Phi cận Sahara]] đều có thanh điệu, ngoại trừ [[tiếng Swahili]] ở phía đông và [[tiếng Wolof]], [[tiếng Fulani]] ở phía tây. [[Các ngôn ngữ Chad]], [[các ngôn ngữ Omot]] và một số nhánh mở rộng của [[các ngôn ngữ Cushit]] thuộc [[hệ ngôn ngữ Phi-Á]] là những ngôn ngữ có thanh điệu <!-- —the Omotic languages heavily so— --> trong khi các ngôn ngữ chị em của chúng như [[các ngôn ngữ Semit]], [[các ngôn ngữ Berber]] và [[tiếng Ả Rập|tiếng Ai Cập]] thì không có thanh điệu.

Một số ngôn ngữ ở [[Đông Á]] có thanh điệu, bao gồm tất cả [[các ngôn ngữ Trung Quốc]] <!-- (trừ một số như [[tiếng Thượng Hải]] are only marginally tonal)-->, [[tiếng Việt]], [[tiếng Thái]] và [[tiếng Lào]]. Một số ngôn ngữ Đông Á như [[tiếng Miến Điện|tiếng Myanma]], [[tiếng Triều Tiên|tiếng Hàn]] và [[tiếng Nhật]] có hệ thống thanh điệu đơn giản hơn<!--, which are sometimes called '[[Register (phonology)|register]]' or '[[pitch accent]]' systems-->. Tuy nhiên, một số ngôn ngữ trong vùng này hoàn toàn không có thanh điệu như [[tiếng Mông Cổ]], [[tiếng Khmer]] và [[tiếng Mã Lai]]. Trong số các ngôn ngữ Tây Tạng, [[các ngôn ngữ Trung Tây Tạng]] (gồm các phương ngữ ở thủ phủ [[Lhasa]]) và [[tiếng Amdo Tây Tạng]] thì có thanh điệu, ngược lại [[tiếng Khams Tây Tạng]] và [[tếng Ladakhi]] thì không có.

Tại châu Âu, [[tiếng Na Uy]], [[tiếng Thụy Điển]], [[tiếng Latvia]], [[tiếng Litva]], [[tiếng Serb-Croatia]], một số phương ngữ của [[tiếng Slovene|tiếng Slovenia]] và [[tiếng Limburg]] có hệ thống thanh điệu đơn giản<!--generally characterized as [[pitch accent]]-->. Các [[hệ ngôn ngữ Ấn-Âu|ngôn ngữ Ấn-Âu]] có thanh điệu khác, được nói ở [[tiểu lục địa Ấn Độ]] là [[tiếng Punjab]], [[tiếng Lahanda]], [[các ngôn ngữ Ấn Độ]] và [[tiếng Tây Pahar]]<ref>Barbara Lust, James Gair. ''Lexical Anaphors and Pronouns in Selected South Asian Languages''. Page 637. Walter de Gruyter, 1999. ISBN 9783110143881.</ref><ref>[http://www.omniglot.com/writing/gurmuki.htm]</ref><ref>[http://www.crulp.org/Publication/Crulp_report/CR02_21E.pdf Phonemic Inventory of Punjabi]</ref><ref>Geeti Sen. ''Crossing Boundaries''. Orient Blackswan, 1997. ISBN 9788125013419. Page 132. Quote: "Possibly, Punjabi is the only major South Asian language that has this kind of tonal character. There does seem to have been some speculation among scholars about the possible origin of Punjabi's tone-language character but without any final and convincing answer."</ref>.

*Một số [[ngữ hệ Hán-Tạng|ngôn ngữ Hán-Tạng]], trong đó hầu hết là những ngôn ngữ quan trọng. Một số dạng tiếng Trung có thanh điệu phức tạp (ngoại trừ [[tiếng Thượng Hải]]<!--, where the system has collapsed to only a two-way contrast at the word level with some initial consonants, and no contrast at all with others-->); trong khi một số [[ngôn ngữ Tây Tạng]] như [[tiếng Lhasa]] chuẩn, [[tiếng Dzongkha|tiếng Bhutan]] và [[tiếng Miến Điện|tiếng Myanma]] có thanh điệu đơn giản<!--, are more marginally tonal-->. Tuy nhiên, [[tiếng Nepal Bhasa]], ngôn ngữ gốc ở [[Kathmandu]], thì không có thanh điệu, giống như một số phương ngữ Tây Tạng và nhiều ngôn ngữ Tạng-Miến khác.

*Nhiều [[hệ ngôn ngữ Phi-Á|ngôn ngữ Phi-Á]] thuộc các ngữ hệ Chad, Cushit và Omot có hệ thống thanh điệu đơn giản<!--have register-tone systems-->, như [[tiếng Hausa]] ở Chad. Nhiều ngôn ngữ Omot khá phức tạp về thanh điệu. Tuy nhiên nhiều ngôn ngữ trong các ngữ hệ nêu trên như [[tiếng Somali]] của ngữ hệ Cushiti có rất ít thanh điệu.