Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chùa Bích Động”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 15:
| rinpoche =
| reverend =
| address = xã [[Ninh Hải]], [[hoa Lư, Ninh Bình|huyện Hoa Lư]] tỉnh [[Ninh Bình]]
| country = {{flagicon|Vietnam}} Việt Nam
| website =
}}
'''Chùa Bích Động''' là một ngôi chùa cổ được xây dựng trên dãy núi đá vôi [[Trường Yên]] thuộc xã [[Ninh Hải]], [[hoa Lư, Ninh Bình|huyện Hoa Lư]] tỉnh [[Ninh Bình]]. Đây là một di tích lịch sử văn hóa thuộc [[khu du lịch quốc gia]] [[Tam Cốc - Bích Động]] đã được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt. Chùa Bích Động nguyên có tên "Bạch Ngọc Thanh Sơn Đồng"- Mang ý nghĩa một ngôi chùa bằng đá đẹp và trong trắng như ngọc ở chốn thâm sơn cùng cốc. Đây là một kiểu động làm chùa phổ biến ở [[Ninh Bình]], động Bích Động là một trong những thắng cảnh nổi tiếng được mệnh danh là "Nam Thiên đệ nhị động", có nghĩa là động đẹp thứ nhì của trời Nam sau [[động Hương Tích]].
 
==Nguồn gốc hình thành và tên gọi==
Năm 1705, có hai vị hoà thượng ''Trí Kiên'' và ''Trí Thể'' <ref>Có ý kiến cho rằng : ba ngôi chùa Hạ, Trung, Thượng ở núi Bích Động hiện nay do hai nhà sư Trí Kiên và Trí Thể xây dựng từ năm 1428. Điều đó không đúng. Sách "[[Đại Nam nhất thống chí|Đại Nam Nhất Thống Chí]]" đã ghi, ba ngôi chùa đó do ha nhà sư Trí Kiên và Trí Thể xây dựng từ đời vua [[Lê Vĩnh Thịnh]] ( 1705 - 1719 ). Xây dựng xong chùa , các nhà sư mới đúc chuông. Hiện nay, quả chuông đó vẫn còn, treo ở Động Tối đã chạm khắc chữ Hán trên chuông. Hiện nay, quả chuông đó vẫn còn, và được đúc vào năm Đinh Hợi (1707). Hai nhà sư không thể sống từ năm 1428 đến năm 1707 để đúc chuông được.
[[Tập tin:Chuông Minh Bia - Chùa Bích Động.JPG|nhỏ|200px|phải|Chuông Minh Bia chùa Bích Động]]
Xây dựng xong chùa, đúc chuông, hai nhà sư mới làm bài minh bia chùa Bích Động. Bài minh bia đó, được viết vào năm Kỷ Sửu ([[1709]]). Vì vậy có thể khẳng định : Chùa Bích Động có từ rất lâu đời, nhưng đến khoảng năm 1705 thì hai nhà sư Trí Kiên và Trí Thể mới tu sửa xây dựng lại thành 3 ngôi như hiện nay ở bên sườn núi Bích Động</ref> quê huyện [[Nghĩa Hưng]], tỉnh [[Nam Định]] gặp nhau kết nghĩa làm anh em. Hai nhà sư đều có lòng mộ đạo, muốn đi nhiều nơi để truyền bá đạo Phật và xây dựng các ngôi chùa. Đến đây, thấy núi Bích Động có địa thế tuyệt đẹp và đã có chùa, nên hai nhà sư quyết định dừng chân, tự mình sửa sang chùa cũ, đi quyên giáo xây dựng lại thành 3 ngôi chùa: Hạ, Trung và Thượng để tu hành. Năm 1707, hai nhà sư Trí Kiên và Trí Thể đã đúc một quả chuông lớn, hiện còn treo ở Động Tối.
Dòng 35:
::::::''Mở núi, đục đá''
::::::''Tịnh khí lưu truyền''
Năm Giáp Ngọ 1774, chúa [[Trịnh Sâm]] đã đến thăm chùa, nhìn toàn cảnh núi, động, sông nước, đồng ruộng, cây cối đều xanh tươi, chùa như hội tụ nền xanh chùa nên đã đặt tên cho chùa là [[Bạch ngọc thanh sơn động]]. Chùa Bích Động là một công trình kiến trúc cổ nên cũng như những ngôi chùa khác được xây dựng bằng [[gỗ lim]], [[mái]] lợp bằng ngói ta không có mấu, mũi lượn tròn, các góc của mái đều có đầu đao cong vút lên như hình lưỡi đao, hoặc như hình cái đuôi con [[phượng hoàng|chim phượng]], làm cho mái uốn lượn, uyển chuyển như sóng nước thuỷ triều, nhìn bán diện như hình một chiếc thuyền rồng ngoạn mục trôi trên nước hoặc như hai cánh chim đang dang rộng bay lên.
:''Núi bốn chung quanh nước bốn mùa''
:''Thuyền nan nhè nhẹ mái chèo đua''
Dòng 66:
[[Tập tin:Bich Dong1 tango7174.JPG|nhỏ|250px|trái|Chùa Hạ - chùa Bích Động]]
[[Tập tin:Đền Hạ-chùa Bích Động.JPG|nhỏ|250px|phải|Chùa Hạ - chùa Bích Động]]
Tại chùa Hạ, một bức Đại tự bằng chữ Hán ở chính giữa có ghi "Thanh thản cổ mộ; để nói lên cái tâm chính của chùa là thanh bạch từ xưa đến nay. Trên cùng là tòa tam thế. Tương truyền ba vị này là người biết trước được mọi việc ở ba thế giới khác nhau là Thượng giới, Hạ giới và Âm giới. Kế đến là ba vị Phật, ngồi chính giữa là đức Phật Di Đà, bên phải là [[Quan Âm|Quan Âm Bồ Tát]], bên trái là [[Đại Thế Trí Bồ Tát]].
 
Vị ngồi hàng thứ ba, đầu đội vương miện là bà chúa Ba - Công chúa thứ ba đời vua [[Diệu Trang Vương]] đi tu đắc đạo thành Phật (còn gọi là ''Phật Bà nghìn mắt nghìn tay''). Vị đứng thứ tư mặc áo đỏ, tay chỉ thiên, tay chỉ địa là [[Tất-đạt-đa Cồ-đàm|Thích Ca Mâu Ni]] (còn gọi là [[ThíchTất-đạt-đa Ca Mâu NiCồ-đàm|Phật Tổ Như­ Lai]]). Người mặc võ phục đứng bên phải là Bát Đại Kim Cương, đứng bên trái là đại diện cho tứ trực công tào- coi xét việc chính sự trong giới nhà Phật. Cuối cùng là ba vị ngồi bên trái là Chí Kiên, Chí Thể và Chí Tâm đã có công thành lập và xây dựng nên chùa Bích Động. Hai tượng Phật đá bên ngoài là Nam Tào - Bắc Đẩu, coi xét sổ sanh tử. Tấm bia lớn bằng đá bên phải là tên những người đóng góp xây dựng chùa Bích Động.
 
==Chùa Trung==
Từ chùa Hạ bước lên 120 bậc theo đường hình chữ S tới lưng chừng dãy núi Ngũ Nhạc là chùa Trung. Ngay phía trước là hai chữ [[Tam Cốc - Bích Động|Bích Động]] tạc vào vách núi. Đây là một chùa rất độc đáo, ít nơi có được, một nửa gắn vào hang động, một nửa lộ thiên, chùa có 3 gian thờ phật. Lễ [[Phật]] xong ở Thượng điện, bước lên 21 bậc đá là đến Động tối. Đây là động chính, thâm nghiêm, tĩnh mịch, thiên nhiên đã miệt mài bao đời chau chuốt tỉ mỉ vô cùng tinh tế sắc sảo đến từng chi tiết nhỏ để tạo nên những ông tiên, cô tiên, tiểu đồng, rồng lượn, rùa bơi, voi chầu, hổ phục...
[[Tập tin:Bich Dong2 tango7174.JPG|nhỏ|200px|trái|Chùa Trung - chùa Bích Động]]
[[Tập tin:Đền Trung Bích Động.JPG|nhỏ|250px|phải|Chùa Trung - chùa Bích Động]]
Chùa này đã trải qua ba thời kỳ có tên khác nhau: thời kỳ đầu (1428) có tên là chùa Động, đến 1740, đời vua [[Lê Hiển Tông]], chùa này được mở mang, xây dựng thêm và được đặt tên là: Bạch Ngọc Thạch Sơn Đồng. Đến thế kỷ 19 dưới thời vua [[Tự Đức]] được đặt tên là chùa Bích Động. Phía trên của mái chùa có mười chữ Hán màu vàng là: ''Giá Lam Thần Đại Hùng Bảo Điện Nam Thiên Tổ'' - nghĩa là tất cả các vị sư tổ ở trời Nam này đều xuất phát từ chùa Bích Động ra đi. Về mặt bài trí ở chùa Trung, [[Phật]] Tổ Như Lai có cửu long phù giá. Hai tượng ngồi phía ngoài là Vân Thù Bồ Tát, bên trái là Phổ Hiền Bồ Tát, bên trong chính cung là Aỏtnan, còn được gọi là Thánh hiền v.v... ở chùa Trung còn có đường lên Động Tối. Ngay trước cửa động, một chiếc chuông đồng cổ kính với những đường nét chạm trổ rất tinh xảo. Nhìn ra phía ngoài là cầu Giải Oan. Hầu hết khách qua đây thường "thỉnh" lên ba tiếng chuông ngân nga như để "giải oan" cho tâm hồn mình ở nơi cửa Phật được thanh thản.
 
Trong động có ba pho tượng đá sừng sững uy nghi. Chính giữa là đức Phật Di đà, bên phải là Vân Thù Bồ Tát, bên trái là [[Quan Âm Thị Kính (truyện thơ)|Quan Âm Thị Kính]] và hình tượng Lão Thọ bằng đá, biểu tượng cho sự trường tồn bất tử v.v...
 
==Chùa Thượng==