Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiết khí”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Addbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Di chuyển 12 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q1190993 Addbot
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 1:
'''Tiết khí''' ([[tiếng Trung Quốc|tiếng Hán]] truyền thống: 節氣; phát âm [[Bính âm Hán ngữ|PinYin]]: ''Jieqi'') là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo của [[Trái Đất]] xung quanh [[Mặt Trời]], mỗi điểm cách nhau 15°. Tiết khí có xuất xứ từ [[Trung Quốc]]. Nó được sử dụng trong công tác lập lịch của các nền văn minh phương đông cổ đại như [[Trung Quốc]], [[Việt Nam]], [[Nhật Bản]], [[Triều Tiên]] để đồng bộ hóa các mùa. Ở Việt Nam có một số học giả phân biệt tiết và khí. Họ cho rằng cứ một tiết lại đến một khí. Tuy nhiên để dễ hiểu, nhiều người vẫn gọi chung là ''tiết khí'' hoặc đơn giản chỉ là ''tiết''.
 
Có hai yếu tố ảnh hưởng đến khoảng cách giữa hai tiết khí gần nhau, đó là:
Dòng 6:
#Do làm tròn thời điểm bắt đầu của mỗi tiết khí vào đầu ngày mà tiết khí đó bắt đầu.
 
Nên khoảng cách giữa hai tiết khí kề nhau sẽ ở trong khoảng 14-16 ngày. Lấy ví dụ trong kỷ nguyên J2000 khoảng thời gian từ [[điểm thu phân]] đến [[điểm xuân phân]] ở [[Bắc bán cầu]] là 6 ngày ngắn hơn khoảng thời gian từ [[điểm xuân phân]] đến [[điểm thu phân]]. Đó là do [[quỹ đạo]] hình elip của [[Trái Đất]]; vào [[tháng một|tháng 1]], Trái Đất ở gần Mặt Trời nhất ([[củng điểm quỹ đạo#Cận điểm quỹ đạo|điểm cận nhật]] vào khoảng ngày [[3 tháng 1]]) nên theo [[những định luật của Kepler về chuyển động thiên thể|định luật Kepler]] nó phải chuyển động nhanh hơn thời kỳ ở xa Mặt Trời ([[củng điểm quỹ đạo#Viễn điểm quỹ đạo|điểm viễn nhật]] khoảng ngày [[4 tháng 7]]). Chính vì thế nên nửa [[hoàng Đạo|hoàng đạo]] từ điểm xuân phân đến điểm thu phân, Trái Đất đi hết 186 ngày. Nửa còn lại, từ điểm thu phân đến điểm xuân phân, chỉ cần 179 đến 180 ngày.
 
==Hai mươi tư tiết khí==
Dòng 66:
 
'''Ghi chú:'''
#Trong ngoặc là tiếng Hoa giản thể nếu cách viết khác với [[tiếng Trung Quốc|tiếng Hoa]] phồn thể (truyền thống).
#Trong ngoặc là cách viết kiểu [[Hanja]]
#Ý nghĩa của các tiết về cơ bản là giống nhau trong các nước, tuy nhiên có một vài điểm khác nhau rõ rệt.