Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trận Berezina”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Addbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Di chuyển 22 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q555839 Addbot
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 8:
|place=Con [[sông Berezina]] gần Borisov (nay là [[Barysaŭ]])
|result=Tàn binh [[Đế chế thứ nhất|Pháp]] thoát khỏi vòng vây <ref name="mclodfelter183"/> ; Napoléon I tháo chạy về Pháp <ref name="stanleystander101"/> <br>Tổn thất kinh hoàng của quân Pháp<ref>Riehn, p.387.</ref><ref>Clausewitz, Karl Riehn, p.387</ref>
|combatant1=[[Hình:Flag of France.svg|22px]] [[Đế chế thứ nhất|Đế chế Pháp]] <br>{{flagicon image|Flag of Poland (1807–1815).svg|size=22px}} [[Công quốc Warszawa|Công quốc Warsaw]]
|combatant2=[[Hình:Flag of Russia.svg|22px]] [[Đế quốc Nga]]
|commander1=[[Hình:Flag of France.svg|22px]] [[Napoléon Bonaparte]]<br>[[Hình:Flag of France.svg|22px]] [[Nicolas Oudinot]]<br>[[Hình:Flag of France.svg|22px]] [[Claude Victor-Perrin, Duc de Belluno|Victor-Perrin]]<br>[[Hình:Flag of France.svg|22px]] [[Michel Ney]]
Dòng 15:
|strength1='''49 nghìn''' quân tham chiến,<br>4 vạn quân theo sau<ref name=Tulard/>
|strength2='''64 nghìn''' quân tham chiến<br>Chicagov: 34 nghìn binh sĩ;<br>Wittgenstein: 3 vạn binh sĩ.<ref name="Tulard">Tulard, volume 1, p. 202-203.</ref>
|casualties1=13 nghìn - 25 nghìn quân tham chiến<br>1 vạn - 2 vạn quân theo sau<br>25 [[Đại bácpháo|cỗ pháo]]
|casualties2=8 nghìn - 2 vạn nghìn quân sĩ
}}
Dòng 21:
[[Tập tin:Battle of Berezina map.jpg|border|nhỏ|250px|Bản đồ trận đánh.]]
 
'''Trận Berezina''', còn gọi là '''Trận Beresina''' là một trận huyết chiến diễn ra từ ngay [[26 tháng 11|26]] cho tới ngày [[29 tháng 11]] năm [[1812]], trong cuộc [[Chiến tranh Pháp-Nga (1812)|Chiến tranh Pháp-Nga, 1812]]. Trận đánh này đánh dấu sự sụp đổ của ''[[Đội quân vĩ đại (Napoléon)|Đội quân vĩ đại]]'' của [[Hoàng đế]] [[Đế chế thứ nhất|nước Pháp]] là [[Napoléon Bonaparte]] trong cuộc rút chạy khỏi nước [[Đế quốc Nga|Nga]].<ref name="stanleystander101">Stanley Sandler, ''Ground warfare: an international encyclopedia'', Tập 1, trang 101</ref> Dù thể hiện tài nghệ quân sự xuất sắc của Napoléon I trong việc điều binh khiển tướng trong điều kiện khó khăn, trận đánh đẫm máu này là một thảm kịch của Pháp..<ref name="franceschi166"/> Vốn sau trận ác chiến tại [[Trận Borodino|Borodino]] (1812), Quân đội Đế quốc Nga rút khỏi [[Moskva]], quân Pháp vào chiếm. Nhưng rồi kể từ [[tháng mười|tháng 10]] năm ấy, quân Pháp đã phải rút khỏi Moskva. Sự tấn công dồn dập của quân du kích Nga, cùng với sự thiếu thốn tiếp tế của quân Pháp trong Mùa Đông lạnh giá, đã khiến cho quân Pháp bị tổn hại nặng nề. Và, ngay từ đầu [[tháng mười một|tháng 11]] năm 1812, quân Nga đã bắt đầu đặt bẫy ở con [[sông Berezina]].<ref>David G. Chandler, ''Atlas of military strategy'', trang 121</ref>
 
Hoàng đế [[Aleksandr I của Nga|Aleksandr I]] xuống lệnh cho [[Nguyên soái]] [[Mikhail Illarionovich Kutuzov]], [[Đô đốc]] [[Pavel Vasilievich Chichagov]] và [[Đại tướng]] [[Pyotr Khristianovich Wittgenstein]] vây bọc và ngăn chặn quân thù vượt qua sông Berezina.<ref name="stanleystander101"/> Vào ngày [[23 tháng 11]] năm 1812, Napoléon I kéo tàn binh đến [[Borisov]], sông Berezina. [[Nguyên soái|Thống chế]] [[Nicolas Oudinot]] được kệnh chiến đấu chống đạo quân của Chichagov trong khi Thống chế [[Claude Victor-Perrin, Duc de Belluno]] thì phải chiến đấu với quân Wittgenstein. Vào ngày [[26 tháng 11]] năm ấy, trên những chiếc cầu phao mà kỹ sư Pháp thả xuống, Napoléon I cùng đoàn quân của ông bắt đầu vượt sông Berezina. Quân đội Nga đã đến gần và tấn công từ hai phía. Cho đến đên ngày [[28 tháng 11]] năm 1812, giao chiến vẫn tiếp diễn ở bờ Tây giữa Chichagov với Oudinot được Binh đoàn của Thống chế [[Michel Ney]] hỗ trợ, và ở bờ Đông giữa Đại tướng Wittgenstein và Miladoravich với quân của Victor.<ref name="mclodfelter183"/> Thế rồi, mưu kế của Napoléon I giữ cho quân Nga ở hướng Nam Borisov đã thành công. Ông vượt sông an toàn và vào ngày [[29 tháng 11]] năm 1812, cầu phao bắc qua sông Berezina được hủy. Ông bỏ lại ở sau là một đạo quân "thứ hai", bao gồm các binh sĩ theo sau và dân thường.<ref name="stanleystander101"/> Trong thảm họa, họ không thể nào giữ vững kỷ cương được nữa.<ref name="franceschi166"/>. Cả dòng sông Berezina chứa đầy thi thể bị đóng băng của các tử sĩ.<ref name="mclodfelter183"/>
 
Với trận chiến khốc liệt này, Hoàng đế Napoléon I đã lập công tích lớn lao là cứu vãn đội quân của ông. Điều ấy một lần nữa minh chứng cho [[thiên tài]] [[quân sự]] của ông, làm nên một ''Phép lạ'' cho Quân đội Pháp.<ref name="franceschi166">Michel Franceschi, Ben Weider, ''The Wars Against Napoleon: Debunking the Myth of the Napoleonic Wars'', trang 166</ref> Nhưng, thực sự là nếu quân Nga chiến đấu quyết liệt hơn chút xíu nữa là cả đoàn quân Pháp bị tiêu diệt hoàn toàn. Tuy đã chiến đấu rất dũng cảm và gây cho quân Nga nhiều hao tổn, thiệt hại của đội quân tinh nhuệ của ông là hết sức to lớn. Chưa kể toàn thể những người Pháp bị bỏ lại đều có kết cục bi thảm. Sự thất điên bát đảo cực kỳ đau đớn của quân Pháp trong trận đánh kịch liệt này đã dẫn đến sự xuất hiện của từ ngữ ''Bérézina'' trong [[tiếng Pháp]] - chỉ một đội quân đã tan vỡ, bị đập cho nhừ tử, bị hỗn loạn và nằm trong thảm cảnh.<ref name="mclodfelter183">Micheal Clodfelter, ''Warfare and armed conflicts: a statistical reference to casualty and other figures, 1500-2000'', trang 183</ref>
Dòng 30:
 
== Bối cảnh lịch sử ==
Cuối [[tháng sáu|tháng 6]] năm [[1812]], Hoàng đế nước [[Đế chế thứ nhất|Pháp]] là [[Napoléon Bonaparte]] thân chinh đem đại binh đi [[xâm lược]] [[Đế quốc Nga|nước Nga]].<ref>David Nicholls, ''Napoleon: a biographical companion'', trang XIX</ref> Hoàng đế [[Aleksandr I của Nga|Aleksandr I]] phát động cuộc [[Chiến tranh Pháp-Nga, (1812)|Chiến tranh Vệ quốc]] chống lại kẻ thù xâm lăng.<ref>William C. Fuller, ''Strategy and Power in Russia 1600-1914'', trang 245</ref> Sau một lui quân của Quân đội Nga, trong ngày [[7 tháng 9]] năm 1812, Tổng tư lệnh quân Nga là [[Nguyên soái]] [[Mikhail Illarionovich Kutuzov|Mikhail I. Kutuzov]] dừng chân trên con đường tới cố đô [[Moskva]] để ác chiến với quân thù. Trong [[Trận Borodino|trận tử thủ của Quân đội Nga tại làng Borodino]], quân Pháp thắng trận nhưng bị hủy hoại nặng nề, quân Nga tổ chức rút binh.<ref>David Nicholls, ''Napoleon: a biographical companion'', trang 39</ref> Sau chiến thắng trả giá đắt kinh khủng này, Napoléon I chiếm được Moskva nhưng thành phố đã cháy rụi và vị Hoàng đế nước Nga vẫn quyết tâm không đầu hàng. Cuối cùng, ông đành phải rút quân. Nhưng thảm họa vẫn còn với Napoléon I.<ref>Ralph Ashby, ''Napoleon against great odds: the emperor and the defenders of France, 1814'', các trang 13-14.</ref>
 
== Chú thích ==