Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tấn Bình công”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Robot: Sửa đổi hướng |
|||
Dòng 7:
| cỡ hình =
| ghi chú hình =
| chức vị = Vua [[tấn (nước)|nước Tấn]]
| tại vị = [[557 TCN]] – [[532 TCN]]<timeline>
ImageSize = width:200 height:50
Dòng 32:
| thông tin con cái =
| con cái = [[Tấn Chiêu công]]
| hoàng tộc = [[tấn (nước)|nước Tấn]]
| kiểu hoàng tộc = chư hầu
| tên đầy đủ = Cơ Bưu
Dòng 46:
| nơi mất = [[Trung Quốc]]
}}
'''Tấn Bình công''' ([[chữ Hán]]: 晋平公, cai trị: [[557 TCN]] – [[532 TCN]]<ref>Sử ký, Tấn thế gia; Phương Thi Danh, sách đã dẫn, tr 26</ref>), tên thật là '''Cơ Bưu''' (姬彪), là vị vua thứ 31 [[tấn (nước)|nước Tấn]] - một [[chư hầu]] của [[nhà Chu]] trong [[lịch sử Trung Quốc]].
== Thân thế ==
Dòng 52:
== Đánh Tề ==
Năm [[556 TCN]], [[Tề Linh công]] lấn chiếm biên giới phía bắc [[lỗ (nước)|nước Lỗ]]. Với vai trò là bá chủ, Tấn Bình công bèn tập hợp quân các nước [[Tống (nước)|Tống]], [[Lỗ (nước)|Lỗ]], [[Vệ (nước)|Vệ]], Cử, Châu, [[Trịnh (nước)|Trịnh]], Đằng, Tiết, [[Hình (nước)|Hình]], [[Kỷ (nước)|Kỷ]], Tiểu Châu cùng đánh [[Khương Tề|Tề]]. Tướng Tấn là Tuân Yển sai cắm nhiều cờ trong rừng làm nghi binh khiến quân Tề tưởng rằng quân các nước rất đông đảo<ref>Xuân Thu tam truyện, tập 4, tr 116</ref>.
Tề Linh công thấy thanh thế liên quân 12 nước rất lớn, bỏ chạy về cố thủ ở kinh thành Lâm Tri. Quân Tấn cùng các nước chư hầu đuổi theo vây thành Lâm Tri, đốt phá nhà cửa ở ngoại thành rồi rút đi.
Dòng 59:
Năm [[553 TCN]], đại phu [[Loan Doanh]] (cháu của [[Loan Th]]ư) có mâu thuẫn với các đại phu, bị gièm pha phải chạy sang nương nhờ [[Tề Trang công (Quang)|Tề Trang công]]. Dưới quyền Loan Doanh có các lực sĩ Đốc Nhung, Châu Xước, Hình Khoái, Trung Hàng Hỉ, Trí Khởi.
Năm [[550 TCN]], Tề Trang công giúp quân cho Loan Doanh lẻn về thành Khúc Ốc [[tấn (nước)|nước Tấn]]; [[Tề Trang công (Quang)|Tề Trang công]] mang quân theo sau, tiến tới núi Thái Hàng, vào Mãnh Môn.
Loan Doanh muốn lật đổ quyền hành của các đại phu nước Tấn, bèn tập hợp lực lượng ở thành Khúc Ốc. Nhiều người trong thành Khúc Ốc ủng hộ Loan Doanh. Trong số lục khanh, [[Loan Doanh]] chỉ được lòng họ Ngụy, nên ngầm sai người về Giáng đô nhờ [[Ngụy Thư]] giúp làm nội ứng.
Tháng 4 năm [[550 TCN]], Loan Doanh mang quân đánh úp Giáng đô. Giáng đô không kịp phòng bị nên thất thủ. Tấn Bình công đang có tang bác ([[Kỷ Hiếu công]] mới mất là anh mẹ của Bình công), sợ hãi toan [[tự sát]]. [[Sĩ Mang|Phạm Mang]] ngăn lại, đưa Tấn Bình công chạy sang Cố cung. Con [[Sĩ Mang|Phạm Mang]] là [[Sĩ Ưởng|Phạm Ưởng]] dò biết Ngụy Thư định giúp cho Loan Doanh, tìm cách ngăn trở khiến Ngụy Thư bị giữ chân trong triều, không thể ra mặt điều quân giúp họ Loan.
Dưới trướng Loan Doanh có vũ sĩ Đốc Nhung rất khỏe, quân Tấn không ai địch nổi. Đầy tớ của Phạm Mang là Phi Báo đang bị tù tội, xin được xóa án để ra đánh Đốc Nhung. Phạm Mang nhận lời. Phi Báo ra đánh với Đốc Nhung một lúc rồi vờ thua chạy, nhằm bức tường nhảy qua núp chờ. Đốc Nhung hăng hái nhảy qua tường tìm Phi Báo, bị Phi Báo đâm từ phía sau chết tại trận<ref>Xuân Thu tam truyện, tập 4, tr 151</ref>.
Dòng 69:
Đốc Nhung chết khiến quân Loan Doanh nhụt chí. Phạm Mang điều quân ra đánh. Các tướng họ Loan là Loan Nhạc bị giết, Loan Phường bị thương. Loan Doanh bại trận, bỏ chạy về Khúc Ốc cố thủ. Tấn Bình công sai các tướng dẫn quân đuổi theo vây đánh.
Được hơn 1 tháng, quân Tấn hạ được thành Khúc Ốc. Loan Doanh bị bắt và bị giết. Tấn Bình công diệt tộc họ Loan, chỉ có Loan Phường trốn thoát sang [[tống (nước)|nước Tống]]. Tề Trang công đóng quân ở ngoài, nghe tin Loan Doanh thua trận phải lui về.
Năm [[548 TCN]], Tấn Bình công nhân [[Tề Trang công (Quang)|Tề Trang công]] bị [[Thôi Trữ]] giết, lại mang quân đánh Tề ở đất Cao Đường để báo thù việc xâm lấn giúp Loan Doanh.
Dòng 76:
Sau loạn Loan Doanh, tình hình nước Tấn khá yên ổn. Tấn Bình công tiếp tục vai trò bá chủ chư hầu, đã hội chư hầu 8 lần ở Cức Lương, Chúc Nha, Thương Nhiệm, Sa Tùy, Di Nghi, Trùng Khưu, Thiện Uyên thuộc Tống và Thiện Uyên thuộc Quắc<ref>Xuân Thu tam truyện, tập 4, tr 346</ref>.
Năm [[543 TCN]], em vua [[Ngô Chư Phàn]] là [[Ngô Quý Trát]] đi sứ [[tấn (nước)|nước Tấn]], ghé thăm ba họ đại phu họ Hàn, họ Triệu, họ Ngụy; sau đó Quý Trát dự đoán chính sự nước Tấn sẽ về tay ba họ này<ref>Sử ký, Tấn thế gia</ref>.
== Qua đời ==
| |||