Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hoa Hâm”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Bot: Di chuyển 8 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q1276946 Addbot |
n Robot: Sửa đổi hướng |
||
Dòng 9:
|Thụy=Kính Hầu (敬侯)
}}
'''Hoa Hâm''' ([[chữ Hán]]: 华歆; bính âm: Hua Xin; [[157]]-[[231]]) là đại thần cuối thời [[Nhà Hán#Sự trỗi dậy và sụp đổ của nhà Đông Hán|Đông Hán]], công thần khai quốc nhà [[Tào Ngụy]] thời [[Tam Quốc]] trong [[lịch sử Trung Quốc]].
== Thăng trầm thời loạn ==
Hoa Hâm có [[tên chữ|tên tự]] là '''Tử Ngư''' (子魚), người huyện Cao Đường, quận Bình Nguyên (đương thời thuộc Thanh châu)<ref>Nay là tây nam Vũ Thành, [[Sơn Đông]] hiện nay</ref>. Từ thời trẻ, ông đã nổi tiếng vì có tài cao.
Cuối thời [[Nhà Hán#Sự trỗi dậy và sụp đổ của nhà Đông Hán|Đông Hán]], Hoa Hâm được cử làm Hiếu liêm, làm Thượng thư lang. Hoa Hâm về nhà ở ẩn một thời gian rồi được Đại tướng quân [[Hà Tiến]] mời ra làm Thượng thư lệnh.
Khi [[Đổng Trác]] vào [[Lạc Dương]] thao túng triều đình nhà Hán, [[chư hầu]] do [[Viên Thiệu]] đứng đầu nổi dậy chống lại. Đổng Trác phải bỏ kinh thành Lạc Dương mang [[Hán Hiến Đế]] chạy về [[Tràng An]]. Hoa Hâm muốn thoát thân bèn xin ra làm huyện lệnh huyện Hạ Khê<ref>Gần Vị Nam hiện nay</ref>. Đổng Trác đồng ý, Hoa Hâm bèn nhân đó chạy ra khỏi ải Vũ Quan, tới [[Nam Dương]] thì gặp em Viên Thiệu là [[Viên Thuật]] đang đóng quân thảo phạt [[Đổng Trác]]. Ông bị Viên Thuật giữ lại. Hoa Hâm khuyên Viên Thuật hãy tiến từ Vũ Quan vào Quan Trung đánh Đổng Trác. Nhưng Viên Thuật không nghe theo đề nghị của ông, chỉ muốn giữ ông lại vì ông là người có danh tiếng nhằm gây thanh thế cho mình<ref name="ReferenceA">Lê Đông Phương, sách đã dẫn, tr 160</ref>.
Năm [[192]], [[Đổng Trác]] bị [[Vương Doãn]] và [[Lã Bố]] giết chết. Không lâu sau bộ tướng của Đổng Trác là [[Lý Thôi]] và [[Quách Dĩ]] đánh chiếm [[Tràng An]] giành quyền khống chế [[Hán Hiến Đế]]. Tháng 8 năm đó, triều đình cử Thái phó [[Mã Mật Đê|Mã Nhật Đê]] đi “dẹp yên vùng Quan Đông”. Mã Nhật Đê đến Nam Dương thu nhận Hoa Hâm rồi tới Từ châu, sai ông làm chức Duyện sử cho mình.
Năm [[194]], [[Trách Dung]], bộ tướng cũ của Châu mục Từ châu [[Đào Khiêm]], lại mang quân làm loạn, giết Thái thú Dự Chương là Chu Hộc<ref>Lê Đông Phương, sách đã dẫn, tr 151</ref>. Nhờ sự tiến cử của [[Mã Mật Đê|Mã Nhật Đê]], triều đình Tràng An phong Hoa Hâm làm Thái thú Dự Chương<ref>Nam Xương, Giang Tây hiện nay</ref> thay cho Chu Hộc. Do làm việc chăm chỉ và thanh liêm, Hoa Hâm được nhân dân trong vùng kính trọng<ref name="Chu Thiệu Hầu, sách đã dẫn, tr 331">Chu Thiệu Hầu, sách đã dẫn, tr 331</ref>. Danh vọng của ông sánh ngang với những danh sĩ như Trịnh Huyền, Tuân Du<ref name="ReferenceA"/>.
== Dưới quyền Lưu Do và họ Tôn ==
Dòng 60:
Phân tích của Hoa Hâm được các sử gia xem là lời tiên đoán với nhãn quan chiến lược: [[trận Di Lăng|Ngô Thục đánh nhau]] tự làm yếu mình, do đó trong 3 nước, gánh vai trò nhất thống chỉ có thể là chính quyền có thực lực như Tào Ngụy<ref>Lê Đông Phương, Vương Tử Kim, sách đã dẫn, tr 410</ref>.
Năm [[227]], Ngụy Minh Đế [[Tào Duệ|Tào Tuấn]] lên ngôi, ông đổi sang làm Thái úy.
Năm [[231]], Hoa Hâm qua đời, thọ 75 tuổi. Ông được truy tặng là Kính hầu.
| |||