Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hậu Đường”

'''Nhà Hậu Đường''' là một trong năm triều đại trong thời kỳ [[Ngũ Đại Thập Quốc|Ngũ đại Thập quốc]], cai trị Bắc Trung Quốc từ năm 923 đến năm 936.

Lý Khắc Dụng là thủ lĩnh tộc Sa Đà, có công cùng [[Hậu Lương Thái Tổ|Chu Ôn]] dẹp Khởi nghĩa [[Hoàng Sào]] cuối thời Đường. Sau khi Hoàng Sào bị diệt, hai người cùng các quân phiệt khác quay sang tranh chấp quyền bá chủ khi nhà Đường đã suy yếu. Lý Khắc Dụng yếu thế hơn phải rút về Sơn Tây. Chu Ôn giành quyền kiểm soát phần lớn Trung Nguyên, cướp ngôi nhà Đường, lập ra nhà Hậu Lương.

Sau khi diệt được Hậu Lương, Lý Tồn Úc chỉ hưởng lạc không lo chính sự, thích xem diễn tuồng. Năm 926, ông bị một kép hát giết chết khi 41 tuổi. Một người con nuôi của Lý Khắc Dụng là [[Hậu Đường Minh Tông|Lý Tự Nguyên]] (hay Lý Đản)<ref>Vốn có tên là Mạc Cát Liệt</ref>, khi đó đã 59 tuổi, mang quân trấn thủ từ Hà Đông về chiếm giữ kinh thành Lạc Dương lên làm vua, tức [[Hậu Đường Minh Tông]]. Có ý kiến cho rằng việc thí nghịch [[Hậu Đường Trang Tông]] do Tự Nguyên chủ mưu{{fact|date=7-01-2013}}.

Hậu Đường Minh Tông là một trong các vị vua giỏi thời Ngũ Đại. Các nhà sử học đánh giá khá cao thời trị vì của ông trong hơn 50 năm loạn lạc của lịch sử Trung Quốc. Tương truyền trong cảnh Trung Hoa loạn lạc, ông thường thắp hương khấn trời rằng: ''"Tôi là người Hồ, may được làm vua. Mong trời sinh ra bậc minh quân để dẹp loạn khiến thiên hạ thái bình"''{{fact|date=7-01-2013}}. Có ý kiến cho rằng lời khẩn cầu của ông thực hiện năm 927, đã được linh ứng, vì năm đó [[Tống Thái Tổ|Triệu Khuông Dận]] ra đời, sau này trở thành người lập ra [[nhà Tống]], chấm dứt thời loạn lạc Ngũ Đại thập quốc.

Con rể Đường Minh Tông là [[Hậu Tấn Cao Tổ|Thạch Kính Đường]] muốn giành ngôi nhà Hậu Đường, bèn giao thiệp với người Khiết Đan ([[nhà Liêu]]) phía bắc xin viện binh, với giao ước cắt đất 16 châu Yên Vân cho Liêu nếu thắng lợi. Khẩn thiết hơn, Kính Đường đã 45 tuổi, xin gọi Vua Liêu Gia Luật Đức Quang mới 34 tuổi làm "cha". Đức Quang đồng ý giúp binh, kết quả năm 936 diệt được Đường Phế Đế, đưa Kính Đường lên ngôi, lập ra [[nhà Hậuhậu Tấn (Ngũ đại)|nhà Hậu Tấn]].

| [[Hậu Đường Trang Tông|Trang Tông]] (莊宗) || [[Hậu Đường Trang Tông|Lý Tồn Úc]] (李存勗) || [[923]]-[[926]] || Đồng Quang (同光) [[923]]-[[926]]

| [[Hậu Đường Minh Tông|Minh Tông]] (明宗) || [[Hậu Đường Minh Tông|Lý Tự Nguyên]] (李嗣源) || [[926]]-[[933]] || Thiên Thành (天成) [[926]]-[[930]]<br>Trường Hưng (長興) [[930]]-[[933]]

*[[Hãn quốc Đột Quyết|Đột Quyết]] (Göktürk)

*[[Hậu Lương Thái Tổ|Chu Ôn]]

*[[Hậu Đường Trang Tông|Lý Tồn Úc]]

*[[Nhà Hậu Tấn (Ngũ đại)|Nhà Hậu Tấn]]