Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lê Phụ Trần”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Bot: Di chuyển 1 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q6507454 Addbot |
n Robot: Sửa đổi hướng |
||
Dòng 1:
'''Lê Phụ Trần''' ([[chữ Hán]]: 黎輔陳, ? -?), tức '''Lê Tần''' (黎秦), tự là '''Kính'''<ref name="Trần Bá Chí, sách đã dẫn, tr 179">Trần Bá Chí, sách đã dẫn, tr 179</ref>, người Ái Châu<ref>[http://www.avsnonline.net/library/ebooks/vn/lichsu/kdvstgcm/kdvstgcm11.html Khâm định Việt sử thông giám cương mục: Chính biên, quyển thứ VI], lời chua năm 1250</ref>, danh tướng nhà Trần trải các triều [[Trần Thái Tông]], [[Trần Thánh Tông]] và [[Trần Nhân Tông]]. Sử sách không ghi chép gì về ngày, tháng, năm sinh mất của ông. Trong [[Đại Việt sử ký toàn thư|Đại Việt Sử ký toàn thư]], những ghi chép đầu tiên về ông bắt đầu từ năm 1250 và kết thúc vào năm 1278, khi vợ ông là [[Lý Chiêu Hoàng|công chúa Chiêu Thánh]] mất.
== Thân thế ==
Dòng 6:
== Cuộc đời ==
Tháng 2 năm 1250, vua [[Trần Thái Tông]] cho ông làm Ngự sử trung tướng, tri Tam ty viện sự<ref name=DVSK10a>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt10a.html Đại Việt Sử ký toàn thư, Quyển V: Kỷ nhà Trần - Thái Tông hoàng đế]</ref>.
Ngày 12 tháng 12 âm lịch năm 1257<ref>Tức ngày 24-1-1258 theo dương lịch.</ref>, quân Mông Cổ dưới sự chỉ huy của [[Uriyangqatai|Ngột Lương Hợp Thai]] từ [[Vân Nam]] xuôi theo [[sông Hồng]] tràn vào [[Đại Việt]]. Vua Trần Thái Tông thân hành đốc chiến, xông pha tên đạn. Quan quân hơi núng, vua ngoảnh trông tả hữu, chỉ có Lê Phụ Trần một mình một ngựa, ra vào trận giặc, sắc mặt bình thản như không<ref name=DVSK10a />. Lúc ấy, có người khuyên vua dừng lại để chỉ huy chiến đấu. Phụ Trần cố sức can vua<ref name=DVSK10a />:
:"''Nay thì bệ hạ chỉ đánh một ván dốc túi thôi! Hãy nên tạm lánh chúng, sao lại có thể dễ dàng tin lời người ta thế!''"
Dòng 16:
Cũng trong tháng giêng này, ông cùng Chu Bác Lãm (周博覽) đi sứ sang [[nhà Nguyên]]. Lúc này, sứ Nguyên sang đòi lễ vật hằng năm, đòi tăng thêm tiến cống, lung tung không định. Vua sai Lê Phụ Trần đi sứ, lấy Bác Lãm làm phó. Cuối cùng qui định 3 năm một lần tiến cống, coi là thường lệ<ref name=DVSK10a />.
Ngày 24 tháng 2 âm lịch năm 1258<ref>Tức ngày 6-4-1258.</ref>, Trần Thái Tông nhường ngôi cho con là [[Trần Thánh Tông|Trần Hoảng]] để làm thái thượng hoàng. Trần Hoảng lên ngôi, tức vua [[Trần Thánh Tông]]. Tháng 6 năm 1259, Thánh Tông giao cho ông làm Thủy quân đại tướng quân<ref name=DVSK10b>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt10a.html Đại Việt Sử ký toàn thư, Quyển V: Kỷ nhà Trần - Thánh Tông hoàng đế]</ref>.
Đến tháng 12 năm 1274, Thánh Tông phong ông làm Thiếu sư, kiêm Trừ cung giáo thụ<ref name=DVSK10b />, tức là thày học của thái tử [[Trần Nhân Tông|Trần Khâm]] (vua Trần Nhân Tông sau này).
Năm 1282, [[Toa Đô]] mang quân đánh [[Chiêm Thành]]. [[Trần Nhân Tông]] sai Lê Phụ Trần mang quân đi giúp Chiêm Thành chống quân Nguyên<ref name="ReferenceA">Trần Xuân Sinh, sách đã dẫn, tr 109</ref>.
Dòng 38:
== Tham khảo ==
* [[Đại Việt sử ký toàn thư|Đại Việt Sử ký Toàn thư]]
* [[Khâm định Việt sử Thông giám cương mục|Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục]]
* Trần Xuân Sinh (2006), ''Thuyết Trần'', NXB Hải Phòng
* Trần Bá Chí (2006), "[http://www.quansuvn.net/index.php?topic=5197.70;wap2 Bàn thêm về sự nghiệp cứu nước và hậu duệ của Lê Hoàn]", trong cuốn ''Bối cảnh định đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn'', Nhà xuất bản Hà Nội
| |||