Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lực quán tính”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Addbot (thảo luận | đóng góp)
n Bot: Di chuyển 27 liên kết ngôn ngữ đến Wikidata tại d:q212126 Addbot
TuHan-Bot (thảo luận | đóng góp)
n Robot: Sửa đổi hướng
Dòng 1:
'''Lực quán tính''', hay còn gọi là '''lực ảo''', là một lực xuất hiện và tác động lên mọi [[khối lượng]] trong một [[hệ quy chiếu]] phi quán tính, như là [[hệ quy chiếu quay]].
 
Lực quán tính <math>\vec{F}</math> không xuất phát từ bất kỳ tương tác [[vật lý học|vật lý]] nào mà là từ [[gia tốc]] <math>\vec{a}</math> tự xuất hiện trong [[hệ quy chiếu]] phi quán tính. Dựa vào [[các định luật của Newton về chuyển động|định luật 2 Newton]] <math>\vec{F} = m \vec{a}</math>, lực quán tính luôn tỉ lệ thuận với [[khối lượng]] <math>m</math> tác dộng vào.
 
Một lực quán tính xuất hiện khi một [[hệ quy chiếu]] có [[gia tốc]] so với một [[hệ quy chiếu]] khác. Một hệ quy chiếu có thể được [[gia tốc]] theo bất kỳ cách nào, nên lực quán tính cũng là tùy ý (nhưng phải phụ thuộc vào gia tốc của [[hệ quy chiếu]]). Tuy nhiên, bốn lực quán tính đã được định nghĩa theo những cách gia tốc thường xảy ra : một lực gây ra bởi bất kỳ gia tốc tương đối theo một đường thẳng (lực quán tính tịnh tiến), hai lực gây ra từ bất kỳ chuyển động quay nào ([[lực ly tâm|lực quán tính ly tâm]] và [[hiệu ứng Coriolis|lực Coriolis]]) và lực cuối, còn gọi là [[lực Euler]], gây ra bởi sự thay đổi tốc độ quay.
 
== Lực quán tính trong các hệ quy chiếu phi quán tính ==
Dòng 11:
=== Trong hệ quy chiếu chỉ có chuyển động quay ===
:''Bài chi tiết '': [[Hệ quy chiếu quay]]
Trong một [[hệ quy chiếu quay]] có [[tần số góc|tốc độ góc]] là <math>\vec\Omega</math> so với [[hệ quy chiếu]] quán tính, mọi [[khối lượng]] <math>m</math> phải chịu tác động của 3 lực quán tính còn lại :
* [[Hiệu ứng Coriolis|Lực Coriolis]]
 
:<math>
Dòng 21:
với <math>\vec{v}_{r}</math> là vectơ vận tốc của vật trong hệ quy chiếu quay.
 
* [[Lực ly tâm|Lực quán tính ly tâm]]
 
:<math>
Dòng 40:
 
=== Trong hệ quy chiếu tổng quát ===
Với một [[hệ quy chiếu]] phi quán tính <math>K'</math> quay với vectơ [[tần số góc|tốc độ góc]] <math>\vec\Omega</math> và tịnh tiến với gia tốc <math>\vec{a}</math> so với [[hệ quy chiếu]] quán tính <math>K</math>, mọi khối lượng <math>m</math> phải chịu tác động của 4 lực quán tính trên.
 
Gọi <math>\vec{F}_i</math> là tổng lực tác động lên vật trong [[hệ quy chiếu]] quán tính <math>K</math> và <math>\vec{F}_r</math> là tổng lực tác động lên vật trong [[hệ quy chiếu]] phi quán tính <math>K'</math>, chúng ta có phương trình:
Dòng 50:
*[[Hệ quy chiếu quay]]
*[[Lực Euler]]
*[[Lực ly tâm|Lực quán tính ly tâm]]
*[[Hiệu ứng Coriolis]]