Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tư Mã Duật”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 51:
==Được phong thái tử==
 
Năm 290, Tấn Vũ đế mất, Tư Mã Trung lên nối ngôi, tức [[Tấn Huệ Đế]]<ref>{{chú thích web|author=Phòng Huyền Linh (chủ biên)|title=Tấn thư, bản kỉ quyển 4|url=http://zh.wikisource.org/wiki/%E6%99%89%E6%9B%B8/%E5%8D%B7004|accessdate=21/05/2013}}</ref>. Huệ đế phong cho Ta tài nhân làm Thục phi, Tư Mã Duật làm thái tử. Huệ Đế cho tuyển những lão thần như Hà Thiệu làm thái sư, Vương Nhung làm thái phó, Dương Tế làm Thái bảo dạy học cho Tư Mã Duật, lại tuyển Bùi Hiến và Trương Huy Hòa cùng học với ông.
 
Tư Mã Duật không thích học, lại không tôn kính thầy dạy. Giả Nam Phong (lúc này đã làm Hoàng hậu) muốn toàn quyền nắm triều chính, thường sai người đến dụ dỗ ông không tham gia triều chính. Tuy Giang Thống và Đỗ Tích Đô khuyên ngăn nhưng ông không nghe.
Dòng 58:
Tư Mã Duật tính tình cương nghị, lại sinh được ba con trai, nhưng ông ít quan tâm đến triều chính. Bấy giờ Giả Nam Phong thấy Huệ đế ngu ngốc, muốn khống chế triều chính. Chiêm sự Bùi Quyền thấy vậy khuyên ngăn ông nên kết thân với họ Giả để đề phòng hậu hoạn nhưng ông không nghe.
 
Em gái Giả hậu là Giả Ngọ được gả cho [[Hàn Thọ]], cũng sinh được 1 con gái. [[Quách Hoè]]<ref>Là vợ của Giả Sung, mẹ Giả Nam Phong</ref> lại khuyên Giả hậu nên gả cháu gái đó cho Tư Mã Duật để ràng buộc. Nhưng Giả hậu lẫn vợ chồng Giả Ngọ đều không tán thành<ref>Thẩm Khởi Vĩ, sách đã dẫn, tr 15454</ref>.
 
Quách Hoè lại khuyên Giả hậu lấy con gái lớn của tư đồ [[Vương Diễn]] cho thái tử Duật để lấy lòng, nhưng Giả hậu lại lấy cô chị xinh đẹp cho em mình là Giả Thuỵ, và lấy cô em là Vương Huệ Phong xấu xí cho thái tử Duật. Thái tử biết chuyện nên căm ghét Giả hậu.
Dòng 65:
==Bị phế và bị giết==
 
[[Bùi Ngỗi]], [[Giả Mô]] thấy Giả hậu thù địch với thái tử nên rất lo lắng, sợ trong triều sẽ xảy ra biến loạn, bèn bàn với Trương Hoa định phế bỏ Giả hậu, lập Tạ Thục phi là mẹ ruột của thái tử Duật lên thay. Thủ hạ của thái tử Duật là Lưu Biện cũng chủ trương làm binh biến để phế Giả hậu, cũng bàn với [[Trương Hoa]]. Tuy nhiên lão thần [[Trương Hoa]] muốn yên phận<ref>Thẩm Khởi Vĩ, sách đã dẫn, tr 55</ref>, lại thoái thác rằng chưa từng nghe Giả hậu có ý phế thái tử, do đó không nên gây hấn. Bản thân thái tử Duật cũng không quyết đoán việc binh biến. Do đó việc lật đổ không được thực hiện.
 
Trương Hoa tiết lộ mưu của [[Lưu Biện (nhà Tấn)|Lưu Biện]] cho Giả hậu<ref>{{chú thích web|author=Tư Mã Quang|title=Tư trị thông giám, quyển 83|url=http://zh.wikisource.org/wiki/%E8%B3%87%E6%B2%BB%E9%80%9A%E9%91%91/%E5%8D%B7083|accessdate=21/05/2013}}</ref> , Biện bị điều ra làm quan ở ngoài. Biết mình không thoát khỏi tay Giả hậu, Lưu Biện uống thuốc độc tự sát.
 
Tháng 12 năm 299, Giả Nam Phong bắt đầu tìm cách hãm hại Tư Mã Duật. Bà ta sai tì nữ Trần Vũ Tứ chuốc rược cho ông say, rồi lừa viết bức thư phản nghịch. Thái tử Duật vì quá say không biết gì nên cứ thế chép lại nội dung do Giả hậu soạn sẵn. Giả hậu mang thư cho Huệ Đế xem để có cớ bỏ thái tử. Huệ Đế ban đầu muốn giết thái tử, nhưng các đại thần Trương Hoa và Bùi Ngỗi phản đối, cho rằng đó không phải là kiểu văn mà ông thường làm. Giả hậu bèn tâu phế Tư Mã Duật làm thứ dâ. Sau đó, Giả hậu sai [[Tư Mã Đạm]] đưa Tư Mã Duật, Vương Huệ Phong và ba con ông ra an trí ở thành Kim Dung. Mẹ thái tử là Tạ phi cũng bị tống giam và tra tấn tới chết<ref>Thẩm Khởi Vĩ, sách đã dẫn, tr 56</ref>.
Tháng 12 năm 299, Giả
 
Sau khi Tư Mã Duật bị phế, các đại thần đứng lên phản đối. Trung Hữu vệ Đốc [[Tư Mã nhã]] và Thường Tòng đốc [[Hứa Siêu]], Điện trung trung lang Sĩ Ý muốn phục ngôi thái tử, bèn nhờ cậy Triệu vương [[Tư Mã Luân]]<ref>Tư Mã Luân là con thứ 9 của Tấn Tuyên đế Tư Mã Ý, thuộc hàng cụ của Tư Mã Duật</ref>. Nhưng Luân sợ thái tử là người khó khống chế, nên nghe theo lời mưu sĩ [[Tôn Tú]], bèn phao tin rằng triều thần muốn phục ngôi thái tử để phế Giả hậu.
 
Giả hậu sợ hãi, nảy sinh ý định giết Tư Mã Duật. Tháng 3 năm 300, bà ta sai Thái ý lệnh Trình Cứ làm loại độc dược là ''ba đậu hạnh tử hoàn'' rồi sai Hoàng môn Tôn Lự Trai đến Hứa Xương hạ độc thái tử để tuyệt đi lòng mong đợi của triều thần.
 
Trong cung của Tư Mã Duật có người nếm thức ăn để thử độc, Tôn Lự chỉ có cách bức ép thẳng tay, bắt ông ăn thức ăn có độc. Tư Mã Duật hô vang cho người bên ngoài biết, tuy nhiên chỉ một lúc sau thì ông qua đời.
 
Tư Mã Duật hưởng thọ 23 tuổi (278-300). Sau khi ông mất, Giả hậu sai chôn cất ở Hứa Xương theo lễ của Quảng Lăng vương, rồi giết [[Lưu Chấn]], [[Tôn Lự]] và Trình Cứ để bịt đầu mối.
==Sau khi qua đời==
 
Cái chết của Tư Mã Duật đã làm bùng lên [[loạn bát vương]]. Cùng năm 300, Triệu vương Tư Mã Luân lấy cớ báo thù cho ông đem quân tấn công vào cung, giết Giả hậu. Kể từ đó, các chư hầu vương bắt đầu nổi dậy, tranh quyền lẫn nhau gây ra bạo loạn khắp nơi. Lợi dụng cơ hội đó, năm 316, quân Hán Triệu ở miền Bắc chiếm được Lạc Dương, tiêu diệt Tây Tấn.
==Gia quyến==
*Cha: Tấn Hiếu Huệ đế Tư Mã Trung
*Mẹ: Tạ Cửu (sau được phong làm Tài nhân rồi Thục phi)
*Thê thiếp
**Vương Huệ Phong, con gái Thái úy Vương Diễn
**Tưởng Tuấn
*Con cái
**Tư Mã 虨, mất năm 300, được truy tôn làm Nam Dương vương
**[[Tư Mã Tân]], ban đầu được phong làm Lâm Hoài vương, sau khi Giả hậu bị giết được phong làm Hoàng Thái tôn, sau bị Tư Mã Luân phế làm Bộc Dương vương
**[[Tư Mã Thượng]], ban đầu được phong làm Tương Dương vương, sau khi Tư Mã Luân bị giết được phong làm Thái tôn.
==Xem thêm==
*[[Tấn Huệ Đế]]
*[[Giả Nam Phong]]
*[[Tạ Cửu]]
*[[Vương Huệ Phong]]
*[[Tư Mã Luâm]]
==Tham khảo==
*Thẩm Khởi Vĩ (2007), ''Kể chuyện Lưỡng Tấn Nam Bắc triều'', NXB Đà Nẵng
*Tấn thư, bản kỉ quyển 4, liệt truyện quyển 23
*Tư trị thông giám, quyển 83
==Chú thích==
{{tham khảo}}