Khác biệt giữa bản sửa đổi của “André Masséna”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Robot: Sửa đổi hướng |
|||
Dòng 9:
|rank=[[Thống chế Pháp]]
|commands= Công tước [[Rivoli]]
|battles=Xung đột trong [[Cách mạng Pháp]]<br>[[Các cuộc chiến tranh của Napoléon|Chiến tranh Napoléon]]
|awards=Huân chương [[Bắc Đẩu Bội tinh|Bắc đẩu bội tinh]]<br>Hoàng tử Essling
}}
'''André Masséna''' ([[tiếng Việt]]: '''Ma-xê-na'''), ''Công tước [[Rivoli]]'' (''Duc de Rivoli''), ''Hoàng tử Essling'' (''Prince d'Essling'') (sinh ngày [[6 tháng 5]] năm [[1758]], mất ngày [[4 tháng 7]] năm [[1817]]) là một [[Thống chế Pháp|thống chế]] của [[Napoléon Bonaparte|Napoléon I]]. Masséna được nhiều nhà sử học coi là một trong những chỉ huy bộ binh xuất sắc nhất trong lịch sử quân sự Pháp, chính Napoléon đã nhận xét ông là chỉ huy xuất sắc nhất của quân đội Đế chế Pháp. Nhờ thành tích trên chiến trường, Masséna có biệt danh là ''"đứa con yêu quý của chiến thắng"'' (''l'Enfant chéri de la Victoire'')<ref>General Michel Franceschi (Ret.), ''Austerlitz'' (Montreal: International Napoleonic Society, 2005), 20.</ref>.
== Tiểu sử ==
Dòng 25:
Masséna đã sớm chứng tỏ khả năng của mình trên chiến trường và chỉ đến tháng 8 năm [[1793]] ông đã được phong hàm [[thiếu tướng]], và đến tháng 12 là hàm [[trung tướng]]. Ông đặc biệt nổi bật trong [[Chiến dịch Ý, 1796|Chiến dịch Ý lần 1]] với những chiến thắng tại Saorgio (năm [[1794]]) và Loano (năm [[1795]]). Tháng 3 năm [[1796]], Masséna trở thành tư lệnh hai sư đoàn cận vệ tinh nhuệ của [[Napoléon Bonaparte]]. Masséna tiếp tục là một trong những tướng lĩnh quan trọng nhất của Napoléon trong các chiến thắng ở [[Arcole]] và [[Rivoli]].
Năm [[1799]] Masséna được chuyển sang chỉ huy quân Pháp đóng ở [[Thụy Sĩ]], tại đây ông đã giành thắng lợi trước các đơn vị Nga do [[Alexander Korsakov]] chỉ huy tại [[Trận Zurich thứ 2]] vào tháng 9, buộc [[Sa hoàng|Nga hoàng]] phải một lần nữa ký hiệp ước liên minh với nước Pháp.
[[Tập tin:Andre-massena.jpg|nhỏ|phải|Thống chế Masséna với huân chương Bắc đẩu bội tinh trên ngực]]
Năm [[1800]], Masséna quay lại Ý và chỉ huy lực lượng Pháp trong cuộc [[Cuộc vây hãm Genoa (1800)|Bao vây Genoa]], một trong những chiến thắng lớn nhất của ông, cho đến trước [[Trận Marengo]] (ngày [[14 tháng 6]] năm [[1800]]). Sau Trận Marengo, Masséna được cử làm tổng tư lệnh quân Pháp tại Ý, nhưng nhanh chóng bị cách chức vì để cho quân sĩ cướp bóc.
=== Chiến tranh Napoléon và sau đó ===
Mãi cho đến năm [[1804]] thì Masséna mới được Napoléon hoàn toàn tin tưởng. Ông được thăng hàm [[Thống chế Pháp]] vào tháng 5 năm 1804 và được tặng thưởng huân chương [[Bắc Đẩu Bội tinh|Bắc đẩu bội tinh]] năm [[1805]]. Ngày [[30 tháng 10]] năm [[1805]], Masséna chỉ huy lực lượng Pháp chiếm [[Verona]] và chống lại người [[Áo]] trong [[Trận Caldiero]]. Masséna được cử làm tư lệnh chiến dịch tấn công [[Vương quốc Napoli]] nhưng một lần nữa bị cách chức vì để quân sĩ dưới quyền cướp bóc và tàn sát dân thường tại [[Lauria]] tháng 8 năm [[1806]].
Năm [[1807]], Masséna được gọi lại để chỉ huy cánh phải của quân đội Napoléon (''[[Grande Armée|La Grande Armée]]''). Với khả năng sẵn có, ông đã nhanh chóng giành được thắng lợi trong chiến dịch tại Rivoli. Trong một chuyến đi săn ở ngoại ô [[Paris]], thống chế [[Louis-Alexandre Berthier|Berthier]] đã vô tình bắn súng trúng Masséna và làm ông bị hỏng một mắt.
Năm [[1809]], trong [[Trận Aspern-Essling]], các đơn vị tiên phong của Quân đoàn IV do Masséna chỉ huy bị người Áo cắt rời khỏi lực lượng chính. Bản thân Masséna lại bị thương sau khi con ngựa của ông vấp phải một cái hang thỏ và hất vị thống chế xuống đất. Không rời khỏi trận địa, ông tiếp tục ngồi trong một chiếc xe hòm để chỉ huy quân Pháp cho tới khi các đơn vị bị chia cắt nhập được vào đại quân. Với thành tích tại Essling và tại [[Trận Wagram|Wagram]], ông được phong danh hiệu ''Hoàng tử Essling'' năm [[1810]].
| |||