Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tùng xẻo”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→‎Chú thích: Thêm thể loại [VIP] using AWB
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n replaced: |thumb| → |nhỏ| (2), |left| → |trái|, [[File: → [[Tập tin: (2)
Dòng 1:
[[FileTập tin:Lingchi (cropped).jpg|thumbnhỏ|upright=1|Lăng trì ở Bắc Kinh khoảng năm 1904]]
[[FileTập tin:Martyrdom of Joseph Marchand.jpg|thumbnhỏ|upright=1|lefttrái|Hành quyết tùng xẻo Joseph Marchand, Việt Nam vào năm 1835.]]
'''Tùng xẻo''' (còn gọi là '''lăng trì''' hay '''xử bá đao''') (tiếng Hoa giản thể: 凌迟, tiếng Hoa phồn thể: 凌遲, bính âm: língchí) là một trong những hình phạt tàn khốc và dã man được dùng rộng rãi ở Trung Quốc thời cổ xưa từ năm 900 cho đến khi chính thức bãi bỏ vào năm 1905. Từ ngữ trong tiếng Hán "lăng trì" có nghĩa lấn lên một cách chậm chạp.
 
Đây cũng là hình thức ghê rợn vào bậc nhất trong các án [[tử hình]], phạm nhân sẽ vô cùng đau đớn vì không được chết nhanh chóng, có trường hợp xẻo tróc nửa phần thịt trên cơ thể mà phạm nhân vẫn còn giãy dụa gào thét. Mức độ tàn bạo của nó thì không có gì có thể sánh nổi; ngoài việc xẻo từng miếng thịt trên người tử tội, đao phủ còn có nhiệm vụ là giữ cho tử tội không được chết một cách nhanh chóng, tức là sau bao nhiêu nhát xẻo thì nạn nhân mới được chết.
 
Lăng trì đôi khi được dùng như một nhục hình để [[tử hình|hành quyết]] người còn sống, hoặc như một hình thức lăng mạ phạm nhân sau khi bị xử chết. Những kẻ phạm những tội như: [[phản quốc]], nổi loạn chống vua, sát nhân hay giết cha mẹ v.v... đều bị pháp luật thời đó luận án và xử lăng trì.
 
==Cách thức lăng trì==
Dòng 11:
 
==Lịch sử==
Lăng trì được biết đến từ thời [[Ngũ Đại Thập Quốc|Ngũ đại Thập quốc]] (năm 907 đến 960) và lan rộng dưới triều đại [[nhà Tống]] (960-1279), nó lần đầu xuất hiện trong bộ luật hình đời [[nhà Liêu]], một quốc gia không thuộc [[Trung Quốc]] thời đó (907-1125). Án tử hình này còn tiếp tục tồn tại ở thời đại [[Nhà Thanh|Mãn Thanh]] cho đến khi được bãi bỏ năm 1905, trước đó bộ luật [[nhà Thanh]] do [[Thẩm Gia Bổn]] (chữ Hán: 沈家本) (1840-1913) soạn thảo và đặt ra.
 
Lăng trì cũng từng áp dụng rộng rãi tại [[Việt Nam]] thời xưa dưới chế độ phong kiến, được gọi nôm na là tùng xẻo. Tội nhân sẽ bị trói chặt vào cột, khi nghe tiếng hiệu lệnh phát ra đều đặn như tiếng trống, [[đao phủ]] sẽ xẻo một miếng thịt trên cơ thể phạm nhân xong lại dừng lại chờ tiếp hiệu lệnh tiếp theo. Phương pháp tử hình này cũng được các vua chúa Việt Nam dưới triều [[Gia Long]], [[Minh Mạng]], [[Tự Đức]] thi hành đối với những kẻ phản loạn, các vị thừa sai cũng như những người theo [[Kitô giáo|đạo Ki-tô]] (đạo Cơ-đốc) v.v...