|
'''[[Thế kỷ]] 8''' là khoảng thời gian tính từ [[thời điểm]] năm [[701]] đến hết năm [[800]], nghĩa là bằng 100 năm, trong [[lịch Gregory]].
==Tiểu sử==
Ở làng [[Mai Phụ]], cửa biển [[Thạch Hà]] ([[Hà Tĩnh]]) có [[Mai Hắc Đế|Mai Thúc Loan]], con Mai Hoàn và bà Mai An Hòa. Ông mồ côi cha từ sớm, mẹ làm nữ tiều phu. Trước đây, Mai An Hòa đến xem nấu muối. Một làn khói muối ngũ sắc bao lấy bà. Làn khói ấy đã làm bà có thai. Sau bà sinh được Mai Thúc Loan. Từ bé, Mai Thúc Loan nhà nghèo, Mai An Hòa phải đi làm mướn cho nhà giàu và kiếm củi nuôi con. Chú bé luôn luôn giúp mẹ đủ việc: làm thuê làm mướn, kiếm củi đổi gạo nuôi thân nuôi mẹ. Năm Mai Thúc Loan 10 tuổi, chú bé cùng mẹ đi kiếm củi. một con cọp từ đâu xông tới cắn lấy Mai An Hòa. Mai An Hòa kêu la lên, Mai Thúc Loan chạy về chỗ mẹ. Kịp đến, Mai Thúc Loan thấy mẹ chết trước con cọp. Chú bé nhử cọp về một cái đất lầy. Cọp sợ quá chạy về chỗ khác.
Mai Hoàn và Mai An Hòa đều chết, còn Mai Thúc Loan sống mồ côi. Chú bé phải đi làm thuê cho ông bá hộ trong làng. Việc Mai Thúc Loan giết được cọp khiến dân làng ai cũng kính phục. Khi quân Đường xâm lược, Mai Thúc Loan chọn [[Sa Nam]] ([[Nam Đàn]] - [[Nghệ An]]) xây dựng căn cứ. Ông xưng đế gọi là Mai Hắc Đế (Vua Đen). Mai Hắc Đế liên kết với nhân dân [[Giao Châu]] và Cham-pa (hay [[Chiêm Thành]]), vua đã đánh bại quân Đường nhưng lại bị thất bại.
Ở [[Đường Lâm]] ([[Sơn Tây]] - [[Hà Nội]]) có [[Phùng Hạp Khanh]] và ba con là [[Phùng Hưng]], [[Phùng Hải]] và [[Phùng Dĩnh]]. Khi Phùng Hạp Khanh mất, con trưởng là Phùng Hưng khởi nghĩa. Trước kế hoạch của ông, sự sống của ông rất khoan hòa, giản dị. Ông có lòng thương người, giúp dân nghèo. Dân chúng rất quý ông và gọi ông là Bố Cái Đại Vương (vua lớn là dòng dõi cha mẹ).
Phùng Hưng chỉ trong thời gian ngắn đã giết được quân Đường. Ông lúc đó sinh được [[Phùng An]]. Khi Phùng Hưng qua đời, Phùng An nối nghiệp cha và năm 791 Phùng An đã phải đầu hàng quân Đường. Từ đó hai cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan và Phùng Hưng bị đàn áp.
{{Sơ khai năm}}
{{Commonscat|8th century}}
| 