Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Liên bang”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
[[Tập tin:Map of federal states.svg|nhỏ|phải|Bản đồ thể hiện các liên bang chính thức hiện nay.]]
'''Liên bang''' ([[latinh|tiếng Latinh]]: ''foedus'') là hình thức quốc gia bao gồm một số các thành viên cá thể có chính phủ riêng hợp thành dưới một chính phủ ("liên bang") thống nhất. Trong một liên bang, chủ quyền của các [[bang|thành viên liên bang]] được pháp luật bảo hộ và không thể bị điều chỉnh bởi một quyết định đơn phương nào của chính phủ trung ương.
Hình thức chính phủ hay kết cấu lập hiến của một liên bang được gọi là '''chế độ liên bang'''. Hình thức này có thể coi là đối lập với hình thức [[quốc gia đơn nhất]]. Nước [[Đức]] với mười sáu ''[[bang của Đức|Länder]]'' là một ví dụ liên bang trong khi nước [[Áo]] láng giềng và các ''[[bang của Áo|Bundesländer]]'' lại là một quốc gia đơn nhất có các đơn vị hành chính kiểu liên bang và nước [[Pháp]] luôn luôn là quốc gia đơn nhất.
Chế độ liên bang thường được thiết lập tại một quốc gia đa sắc tộc hoặc có lãnh thổ rộng lớn hoặc trong trường hợp cần thiết. Các liên bang thường được thành lập trên cơ sở một một hiệp ước giữa các thành viên có chủ quyền.
Tổ chức quốc tế của các quốc gia liên bang, gọi là [[Diễn đàn Liên bang]] <ref>[http://www.forumfed.org Forum of Federations]</ref>, đặt tại [[Ottawa]], [[Ontario]], [[Canada]]. Tổ chức này hiện gồm chín quốc gia thành viên.
== Liên bang và các hình thức tiểu bang ==
[[Tập tin:Map of USA with state names.svg|nhỏ|phải|51 tiểu bang của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.]]
[[Tập tin:Mexico states map w names.png|nhỏ|phải|31 tiểu bang và Đặc khu liên bang của Liên bang Mexico.]]
Các tiểu bang thành viên trong một liên bang được coi là có chủ quyền về một khía cạnh nào đó nhưng quyền lực cụ thể được bảo hộ của tiểu bang có thể không được chính phủ trung ương áp dụng. Tuy nhiên một liên bang lại vững chắc hơn một liên minh lỏng lẻo giữa các quốc gia độc lập. Các tiểu bang thành viên của một liên bang thường không có quyền trong quan hệ chính sách đối ngoại và vì vậy chúng muốn tình trạng không độc lập theo luật pháp quốc tế.
Dòng 27:
=== Liên bang ''trên thực tế'' ===
Sự khác biệt giữa một liên bang và một quốc gia đơn nhất thường không rõ ràng. Một quốc gia đơn nhất có thể rất giống với liên bang về cấu trúc và chính phủ trung ương vừa có thể có quyền về mặt lý thuyết để hủy bỏ quyền tự trị của một lãnh thổ có chính phủ riêng nhưng về mặt chính trị lại rất khó để thực thi điều đó. Các lãnh thổ tự trị của một số quốc gia đơn nhất thường muốn nhiều quyền tự trị hơn ở một số liên bang. Vì lẽ đó, đôi khi có tranh cãi trong việc coi một số quốc gia đơn nhất là liên bang ''[[de facto|trên thực tế]]''.
==== ''Vương quốc Tây Ban Nha'' ====
| |||