Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Viêm phổi”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n replaced: {{cite web| → {{chú thích web|, {{cite book| → {{chú thích sách| (3) using AWB
n clean up, replaced: {{cite book → {{chú thích sách (3), . → . (2) using AWB
Dòng 14:
MeshNumber = C08.381.677 |
}}
'''Viêm phổi''' là tình trang phổi bị [[viêm]], ảnh hưởng chủ yếu đến các túi khí nhỏ được gọi là [[phế nang]].<ref name=RespText09>{{chú thích sách|last=McLuckie|first=[editor] A.|title=Respiratory disease and its management|year=2009|publisher=Springer|location=New York|isbn=978-1-84882-094-4|page=51}}</ref><ref name=AcuteCare09>{{citechú bookthích sách |author=Leach, Richard E. |title=Acute and Critical Care Medicine at a Glance |edition=2nd |publisher=Wiley-Blackwell |year=2009 |isbn=1-4051-6139-6 |url= http://books.google.co.uk/books?id=7u_wu5VCsVQC&pg=PT168|accessdate=2011-04-21}}</ref> Viêm phổi thường gây ra bởi hiện tượng [[nhiễm trùng]] do virus hoặc vi khuẩn, và các vi sinh vật khác ít phổ biến hơn<ref name=RespText09/><ref name="isbn0-7637-6258-X">{{citechú thích booksách |author=Jeffrey C. Pommerville |authorlink= |title=Alcamo's Fundamentals of Microbiology |edition=9th |publisher=Jones & Bartlett |location=Sudbury MA |year=2010 |page=323 |quote= |isbn=0-7637-6258-X |oclc= |url=http://books.google.co.uk/books?id=RJNQwQB8IxIC&pg=PA323|accessdate=}}</ref>
 
Các triệu chứng thường gặp như [[cảm]], [[đau ngực]], [[sốt]], và [[thở dốc|khó thở]].<ref name="isbn0-8160-6397-4">{{citechú bookthích sách |author=Ashby, Bonnie; Turkington, Carol |title=The encyclopedia of infectious diseases |edition=3rd |publisher=Facts on File |location=New York |year=2007 |origyear= |page= 242|isbn=0-8160-6397-4 |url=http://books.google.co.uk/books?id=4Xlyaipv3dIC&pg=PA242|accessdate=2011-04-21}}</ref>
 
Viêm phổi ảnh hưởng khoảng 450&nbsp;triệu người trên toàn cầu mỗi năm, và làm khoảng 4&nbsp;triệu tử vong, hầu hết là ở thế giới thứ 3. Trong thế kỷ 19, viêm phổi đã được [[William Osler]] xem là "the captain of the men of death",<ref>{{chú thích sách|last=Osler|first=William|title=Principles and Practice of Medicine, 4th Edition|year=1901|publisher=D. Appleton and Company|location=New York|pages=108|url=http://mcgovern.library.tmc.edu/data/www/html/people/osler/PPM4th/OP400067.htm}}</ref> sự ra đời của điều trị kháng sinh và vắc-xin trong thế kỷ 20 đã cứu rất nhiều người.<ref name=Lancet11/> Tuy vậy, ở các nước đang phát triển, và trong số người rất già, rất trẻ, và [[mãn tính (y học)|bệnh mãn tính]], viêm phổi vẫn là nguyên nhân tử vong hàng đầu.<ref name=Lancet11>{{cite journal|last=Ruuskanen|first=O|coauthors=Lahti, E; Jennings, LC; Murdoch, DR|title=Viral pneumonia|journal=Lancet|date=2011-04-09|volume=377|issue=9773|pages=1264–75|pmid=21435708|doi=10.1016/S0140-6736(10)61459-6}}</ref><ref>{{chú thích sách|last=George|first=Ronald B.|title=Chest medicine : essentials of pulmonary and critical care medicine|year=2005|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia, PA|isbn=9780781752732|pages=353|url=http://books.google.ca/books?id=ZzlX2zJMbdgC&pg=PA353|edition=5th}}</ref>
Dòng 51:
{{Multicol-end}}]]
 
Viêm phổ là bệnh phổ biến ảnh hưởng khoảng 450 triệu người trên khắp toàn cầu.<ref name="Lancet11"/> Đây là căn bệnh gây tử vong ở mọi nhóm tuổi với số ca lên đến 4 triệu người, chiếm 7% dân số thế giới mỗi năm.<ref name=Lancet11/><ref name=CochraneTx10/> Tỉ lệ này lớn nhất ở trẻ dưới 5 tuổi, và người già hơn 75 tuổi.<ref name=Lancet11/> Nó xuất hiện nhiều gấp 5 ở các nước đang phát triển so với các nước phát triển.<ref name=Lancet11/> Số ca viêm phổ do virus chiếm khoảng 200 triệu.<ref name=Lancet11/> Ở Hoa Kỳ, đến năm 2009, viêm phổi là bệnh gây tử vong xếp thứ 8.<ref name=Clinic2011>{{cite journal|last=Nair|first=GB|coauthors=Niederman, MS|title=Community-acquired pneumonia: an unfinished battle|journal=The Medical clinics of North America|date=November 2011 |volume=95|issue=6|pages=1143–61|pmid=22032432|doi=10.1016/j.mcna.2011.08.007}}</ref> Có 4 triệu người bị sưng phổi mỗi năm, phần lớn là do Pneumococcus trong đó khoảng 40.000 người chết. Nó là một trong những nguyên nhân nhập viện hàng đầu của người trên 65 tuổi. Những người đang mang sẵn các tật bệnh khiến sức đề kháng của cơ thể suy giảm (chẳng hạn như bệnh [[HIV/AIDS|AIDS]], [[bệnh thận]], ...) cũng dễ bị sưng phổi Pneumococcus.<ref>[http://patients.uptodate.com/topic.asp?file=pulm_inf/2222 Pneumococcal pneumonia in adults] patients.uptodate.com</ref>
 
=== Trẻ em ===
Dòng 78:
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Tật bệnh (Centers for Disease Control and Prevention) đề nghị các bác sĩ chích ngừa sưng phổi Pneumococcus cho những quí vị thuộc các thành phần sau đây, có thể nguy đến tính mạng nếu bị sưng phổi Pneumococcus:
* Các vị từ 65 tuổi, dù không có bệnh gì quan trọng.
* Trẻ em trên 2 tuổi và người lớn dưới 65 đang mang các bệnh kinh niên như [[bệnh tim]], [[bệnh phổi]], thận, [[tiểu đường|đái tháo đường]], [[HIV/AIDS|AIDS]], [[ung thư]], ..., hoặc người đang phải dùng những loại thuốc khiến sức kháng cự của cơ thể suy giảm, như thuốc [[steroid]], các [[thuốc chống ung thư]].
* Người đã cắt [[lách]], hoặc có [[bệnh lá lách]], nên không làm việc bình thường (lá lách là một cơ quan quan trọng trong việc tạo kháng thể).
* Người đang ở trong viện chăm sóc đặc biệt (thí dụ [[viện dưỡng lão]]).