Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lương Sư Đô”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 27:
 
== Nổi dậy ban đầu ==
Lương Sư Đô là người Sóc Phương thuộc Hạ châu<ref (group="c">夏州, nay gần tương ứng với [[Du Lâm]], [[Thiểm Tây]])</ref>, xuất thân từ một hào tộc trong quận. Thời Tùy, ông giữ chức Ưng Dương lang tướng. Vào cuối niên hiệu Đại Nghiệp (605-618), ông rời khỏi quân đội và trở về quận nhà<ref (group="c">Hạ châu đổi thành Sóc Phương quận)</ref>. Đương thời, có nhiều cuộc nổi dậy nổ ra trong khu vực, Lương Sư Đô tập hợp được vài nghìn người nổi dậy.<ref name=CDT/>
 
Ngày Nhâm Ngọ (1) tháng 2 năm Đinh Sửu<ref name=TT183>[[Tư trị thông giám]], [[:zh:s:資治通鑑/卷183|quyển 183]]</ref> (13 tháng 3 năm 617) quân của Lương Sư Đô giết Sóc Phương quận thừa Đường Thế Tông. Ban đầu, Lương Sư Đô cát cứ Sóc Phương, tự xưng là "đại thừa tướng", liên kết với [[Đông Đột Quyết]] ở phương Bắc. Khi tướng Tùy là Trương Thế Long (張世隆) đem quân tiến đánh, Lương Sư Đô đánh bại quân triều đình. Sau đó, ông khiển binh đoạt lấy các quận lân cận: Điêu Âm<ref (group="c">雕陰, nay cũng thuộc Du Lâm), Thiểm Tây</ref>, Hoằng Hóa<ref (group="c">弘化, nay gần tương ứng với [[Khánh Dương]], [[Cam Túc]])</ref>, và Diên An<ref (group="c">延安, nay gần tương ứng với [[Diên An]], Thiểm Tây)</ref>.<ref name=CDT>[[Cựu Đường thư]], [[:zh:舊唐書/卷56|quyển 56]]</ref>
 
Lương Sư Đô xưng làm hoàng đế, đặt quốc hiệu là Lương, đặt [[niên hiệu]] là Vĩnh Long. Ông quy phục [[Thủy Tất khả hãn]] A Sử Na Đốt Cát Thế của Đông Đột Quyết, được Đột Quyết khả hãn phong hiệu là Đại Độ Bì Già khả hãn (大度毗伽可汗) và ban cho 'lang đầu đạo' (cờ đầu sói)- biểu tượng của Đột Quyết. Ông dẫn quân Đông Đột Quyết chiếm đất Hà Nam (bờ nam [[Hoàng Hà]]), công phá Diêm Xuyên quận<ref (group="c">nay thuộc [[Định Biên]] của Cam Túc và [[Diêm Trì]] của [[Ninh Hạ]])</ref>. AThủy SửTất Nakhả Đốt Cát Thếhãn cũng phong tước hiệu "Giả Sự thiên tử " cho Lương Sư Đô, mặc dù bản thân Lương Sư Đô đã xưng đế.<ref name=TT183/>
 
== Thời kỳ trị vì ban đầu ==
Lương Sư Đô liên kết với một thủ lĩnh nổi dậy [[Quách Tử Hòa]] (郭子和) ở phía bắc, Quách Tử Hòa cũng dựa vào Đông Đột Quyết.<ref name=TT183/> Năm 618, tướng [[Đường Cao Tổ|Lý Uyên]] phản lại Tùy Dạng Đế và tiến vào kinh thành [[Trường An]]. một thủ lĩnh nổi dậy khác là Tần Đế [[Tiết Cử]] nghe theo lời của Hác Viện mà liên binh với Lương Sư Đô và Đông Đột Quyết, tìm cách tiến công Trường An. Tuy nhiên, Lý Uyên thuyết phục được tướng Đông Đột Quyết là [[Hiệt Lợi khả hãn|A Sử Na Đốt Bật]] từ bỏ chiến dịch. Lý Uyên buộc [[Tùy Cung Đế]] Dương Hựu [[thiện nhượng]] cho mình, lập ra [[triều Đường]]. Đến ngày Đinh Mùi (4) tháng 7 (31 tháng 7), Lương Sư Đô tiến công Linh châu<ref (group="c">靈州, nay gần tương ứng với [[Ngân Xuyên]], [[Ninh Hạ]])</ref>-một châu đã quy phục Đường- song bị Phiêu kị tướng quân Lận Hưng Xán đánh bại.<ref name=TT185>[[Tư trị thông giám]], [[:zh:s:資治通鑑/卷185|quyển 185]]</ref>
 
Vào mùa xuân năm 619, Đường Cao Tổ khiển Hiếu Mô An tiến công vào biên giới của Lương Sư Đô, song bị Lương Sư Đô bắt được rồi giết do bị người này mắng chửi. Thủy Tấy khả hãn lên kế hoạch đại tiến công vào [[Trung Nguyên]], cả Lương Sư Đô và Định Dương khả hãn [[Lưu Vũ Chu]] (một thủ lĩnh nổi dậy khác) đều tham gia cùng với Đông Đột Quyết khả hãn. Tuy nhiên, Thủy Tất khả hãn lại từ trần, A Sử Na Sĩ Lợi Phất Thiết trở thành khả hãn kế vị (tức [[Xử La khả hãn]]) và đã từ bỏ chiến dịch sau khi nhận được tặng phẩm lớn từ Đường. Sau đó, ngày Canh Ngọ (1) tháng 3 (20 tháng 4), Lương Sư Đô tiếp tục tiến công Linh châu, song bị Trưởng sử Dương Tắc đánh đuổi. Đến tháng 8 ÂL, Lương Sư Đô cùng Đông Đột Quyết đem mấy nghìn quân tấn công Diên châu (延州, tức Diên An quận trước đó), tướng Đường là Hành quân tổng quản Đoàn Đức Thao (段德操) thấy mình có ít binh sĩ nên bế bích bất chiến, dò xét quân địch. Đến ngày Bính Dần (1) tháng 9 (13 tháng 10), Đoàn Đức Thao khiển Phó tổng quản Lương Lễ đem binh tiến công, giao chiến với Lương Sư Đô. Đoàn Đức Thao dẫn khinh kỵ giương nhiều cờ hiệu, yểm kích phía sau, quân của Lương Sư Đô tan vỡ, chạy 200 dặm về phía bắc. Đoàn Đức Thao cho quân đánh Ngụy châu, bắt hơn hai nghìn khẩu. Ngày Ất Mùi (30) tháng 9 (11 tháng 11), Lương Sư Đô lại tiến công Diên châu, song lại chiến bại trước Đoàn Đức Thao, hơn hai nghìn quân Lương bị giết, Lương Sư Đô cùng hơn một trăm kị binh rút về.<ref name=TT187>[[Tư trị thông giám]], [[:zh:s:資治通鑑/卷187|quyển 187]]</ref> Tháng 7 năm Canh Thìn (620), Lương Sư Đô dẫn quân Đột Quyết, [[Kê Hồ]] tiến công, song lại bị Đoàn Đức Thao đánh bại, hơn một nghìn quân bị giết.<ref name=TT188>[[Tư trị thông giám]], [[:zh:s:資治通鑑/卷188|quyển 188]]</ref>
 
Trong khi đó, Quách Tử Hòa quay sang quy phục triều Đường và chống lại Lương Sư Đô và Đông Đột Quyết, đoạt lấy thành Ninh Sóc<ref (group="c">寧朔, nay thuộc Du Lâm), Thiểm Tây</ref> từ Lương Sư Đô. Ngày Quý Mão tháng 8 (14 tháng 9), tưởngtướng lửlưu thủ Thạch Bảo thành của Lương Sư Đô là Trương Cử (張舉) đem hơn một nghìn người đầu hàng triều Đường. Ngày Canh Ngọ (10) tháng 9 (11 tháng 10), tướng Lưu Mân (劉旻) đem Hoa Trì hàng Đường. Trong khi đó Lưu Vũ Chu bị Đường đánh bại vào đầu năm, Lương Sư Đô rất lo sợ nên khiển Thượng thư Lục Quý Lãm (陸季覽) đến thuyết phục Xử La khả hãn chống lại Đường trước khi Đường trở nên quá mạnh. Xử La khả hãn đồng ý, và lập một kế hoạch tổng tiến công Đường, liên kết với quân [[Khố Mặc hề|Hề]], [[Khiết Đan]], [[Mạt Hạt]] và Hạ Vương [[Đậu Kiến Đức]] (một thủ lĩnh nổi dậy khác). Tuy nhiên, Xử La khả hãn từ trần trước khi thực hiện kế hoạch, A Sử Na Đốt Bật kế vị (tức [[Hiệt Lợi khả hãn]]).<ref name=TT188/> Tháng 3 năm Tân Tị (621), một người Kê Hồ là Lưu Hiên Thành (劉屳成) phản lại triều Đường, chạy sang với Lương Sư Đô.<ref name=TT189>[[Tư trị thông giám]], [[:zh:s:資治通鑑/卷189|quyển 189]]</ref> Sau đó, Lương Sư Đô tin vào sàm ngôn mà giết Lưu Hiên Thành, do vậy thuộc hạ rất lo sợ, nhiều người đi hàng triều Đường.<ref name=TT191/>
 
Ngày Canh Thìn tháng 2 năm Nhâm Ngọ (14 tháng 4 năm 622), Đoàn Đức Thao đem quân đến đánh Thạch Bảo thành của Lương Sư Đô. Lương Sư Đô tự đemq uân đến cứu, kết quả Lương Sư Đô chiến bại trước Đoàn Đức Thao và chạy về cùng 16 kị binh. Đường Cao Tổ tăng thêm quân cho Đoàn Đức Thao, sai thừa thắng tấn công Hạ châu, chiếm được Đông thành của kinh đô Sóc Phương, Lương Sư Đô và vài trăm người buộc phải thoát lui vào bảo vệ Tây thành. Tuy nhiên, Lương Sư Đô cầu cứu Đông Đột Quyết, Đường Cao Tổ hạ chiếu cho Đoàn Đức Thao triệt thoái khi biết tin quân Đông Đột Quyết đến. Sau đó, Lương Sư Đô phái đệ là Lương Lạc nhi (梁洛兒) suất quân cùng với Đông Đột Quyết tiến công Linh châu của Đường, song bị tướng Đường là [[Lý Đạo Tông]] đẩy lui.<ref name=TT190>[[Tư trị thông giám]], [[:zh:s:資治通鑑/卷190|quyển 190]]</ref>
 
== Thời kỳ trị vì cuối ==
Ngày Canh Tý (24) tháng 3 năm Quý Mùi (29 tháng 4 năm 623), các tướng của Lương Sư Đô là Hạ Toại (賀遂) và Tác Đồng (索同) đem 12 châu mà họ cai quản sang hàng triều Đường. Ngày Ất Sửu (20) tháng 4 (24 tháng 5), Đoàn Đức Thao tiến đánh Lương Sư Đô, đến Hạ châu, bắt dân và súc vật rồi trở về. Sang ngày Bính Thân (21) tháng 5 (24 tháng 6), tướng của Lương Sư Đô là Tân Lão Nhi cùng quân Đột Quyết tiến công Lâm châu<ref (group="c">林州, nay gần tương ứng với Khánh Dương), Cam Túc</ref>. Ngày Nhâm Tuất (18) tháng 6 (20 tháng 7), đích thân Lương Sư Đô cùng quân Đột Quyết tấn công Khuông châu<ref (group="c">匡州, nay thuộc Du Lâm), Thiểm Tây</ref>.<ref name=TT190/>
 
Ngày Đinh Sửu (9) tháng 7 năm Giáp Thân (29 tháng 7 năm 624), tướng của Lương là Bạch Phục Nguyện (白伏願) đào thoát sang Đường.<ref name=TT191>[[Tư trị thông giám]], [[:zh:s:資治通鑑/卷191|quyển 191]]</ref>
Dòng 54:
Trong khi đó, Đường Thái Tông khiển Hữu vệ tướng quân [[Sài Thiệu]] (柴紹) và Điện trung thiếu giám [[Tiết Vạn Quân]] (薛萬均), Tư mã [[Lưu Lan Thành]] (劉蘭成), và Lưu Mân (cựu thuộc hạ của Lương Sư Đô) đem vạn quân tiến công Sóc Phương. Lưu Mân chiếm Đông thành của Sóc Phương để uy hiếp. Quân Đông Đột Quyết cứu viện Lương Sư Đô đến dưới thành, Lưu Lan Thành nép cờ xuống không ra. Đến đêm, Lương Sư Đô chạy trốn, bị Lưu Lan Thành truy kích, Lương Sư Đô chiến bại. Đông Đột Quyết đại phát binh cứu Lương Sư Đô, Sài Thiệu còn cách Sóc Phương vài chục dặm thì giao chiến với quân Đông Đột Quyết và giành thắng lợi, rồi bao vây Sóc Phương. Quân Đông Đột Quyết không dám cứu Lương Sư Đô, còn trong thành Sóc Phương thì cạn kiệt lương thực. Ngày Nhâm Dần (26) tháng 4 (3 tháng 6), Lương Sư Đô bị tòng phụ đệ là Lưu Lạc Nhân sát hại, đem thành hàng quân Đường. Triều Đường đổi đất Lương thành Hạ châu.<ref name=TT191/>
 
== Chú thích ==
 
{{tham khảo|group="c"}}
== Tham khảo ==
{{tham khảo}}