Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lan Xang”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→Hưng thịnh: Việt-hóa |
|||
Dòng 70:
Kế vị là [[La Saen Thai]] (em của Suvanna Banlang, ở ngôi: 1486–96), rồi đến [[Somphu]] (con của Suvanna Banlang, ở ngôi: 1496–1501), và [[Vixun]] (em của Suvanna Banlang, ở ngôi: 1501–1520). Dưới áp lực của Đại Việt, vua Lan Xang cố dựa vào Vương quốc Ayutthaya của người Thái. Từ đó Lan xang càng chịu ảnh hưởng của Ayutthaya từ mọi mặt: [[chính trị]], [[văn hóa]] và [[thương mại]].
==
Lan Xang dưới
Với pho tượng Phật Phra Bang, Lan Xang tự đặt mình vào trung tâm Mandala, chiêu dụ được các xứ phên giậu về tòng phục. Triều vua Phothisarat cũng thành công củng cố phép cai trị, kiểm soát từ trung ương đến địa phương. Tuy nhiên, quan hệ kiểm soát này chủ yếu vẫn dựa trên quan hệ cá nhân giữa vua tôi chứ không theo hàng ngũ hành chánh nào cả. Triều đình Lan Xang giữ ngôi bằng cách liên minh cưới gả với các lãnh chúa trong khi nguy cơ phản loạn và ly khai vẫn tiếp tục như trường hợp [[Bồn Man]] dấy binh chống lại Lan Xang năm 1532.
▲Lan Xang dưới sự cai trị của các vua Vixun (1501–20), [[Phothisarat]] (1520–47) và [[Xaysethathirath|Setthathirath]] (1548–71) có một thời kỳ vàng son. Ba vị vua này dù không làm được gì để thay đổi căn bản đất nước, nhưng đã tiếp nối đường lối phát triển Phật giáo của các tiên vương. Tượng Phật Phra Bang được đưa từ Viêng Chăn về Xieng Dong Xieng Thong. Từ đó nơi này được gọi là Luangprabang (nơi đặt Phra Bang).
Khi vua nước Lan Na mất, trong triều chia bè phái tranh nhau; Ayutthaya lấy cớ đó phái binh lên đánh Lan Na. Lan Xang phải gửi binh tiếp viện đẩy lui quân Ayutthaya vào năm 1536. Triều đình Lan Na lập con của Phothisarat là Sethathirat lên làm vua, biến Lan Na thành chư hầu của Lan Xang.
Năm 1563, [[triều Taungoo|Vương quốc Taungoo]] của người Miến hùng mạnh, uy hiếp cả khu vực. Vua Lan Xang là [[Xaysethathirath|Setthathirath]] phải thiên đô về [[Viêng Chăn]], cùng rước tượng Phật Ngọc ([[Phra Keo]]) từ Lan Na về Viêng Chăn. Nước Lan Xang từ đó có hai pho tượng quý: Phật Phra Bang ở Luangprabang và Phật Phra Keo ở Viêng Chăn.
Trong khi đó Taungoo mở cuộc xâm lăng về phía đông. Lan Xang và Ayutthaya cùng là tộc người Thái nên tìm cách liên minh nhưng quân Miến quá mạnh. Ayutthaya thất thủ năm 1568 rồi bị quân Miến đốt phá tan hoang. Taungoo sau đó chuyển quân lên đánh Viêng Chăn. Setthathirath cầm quân đẩy lui được quân Miến nhưng rồi qua đời một cách bí ẩn khi đi tuần du ở Hạ Lào.
== Suy vong ==
| |||