Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lan Xang”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 57:
Phà Ngừm là dòng dõi của thủ lĩnh (''chao muang'') xứ [[Luangprabang (huyện)|muang Sua]] (Luangprabang ngày nay). Lúc nhỏ, cha con ông bị bắt vào [[Angkor]] làm [[con tin]] của triều đình Khmer. Ở Angkor, Phà Ngừm quy y theo [[đạo Phật]] rồi được gả công nương trong hoàng tộc Khmer. Năm 1351 khi miền Bắc có loạn, triều đình Khmer lúc ấy đã suy yếu, sai Phà Ngừm cầm quân lên [[cao nguyên Khorat]] đánh dẹp. Phà Ngừm giỏi việc binh nên bình định được các ''chao muang'' địa phương năm 1354, thống nhất xứ Lào, xưng quốc hiệu là '''Lan Xang'''. Kinh đô đặt ở Xieng Dong Xieng Thong ở xứ Muang Sua cũ. Biên cương nước Lan Xang rộng lớn nhất nhì Đông Nam Á lúc bấy giờ, bao gồm [[Cao nguyên Khorat]] cùng lưu vực sông Mê Kông, bắc giáp [[Trung Hoa]], nam đến Sambor của [[đế quốc Angkor]], đông giáp [[Đại Việt]], tây là rặng [[Dong Phaya Yen]].
 
Năm 1373, dân Lan Xang không phục nên Phà Ngừm phải bỏ ngai vàng, lưu vong sang xứ [[Nan (tỉnh)|muang Nan]] (nay thuộc [[nan (tỉnh)|tỉnh Nan]], [[Thái Lan]]) rồi mất ở đó. Con Phà Ngừm là [[Samsenethai]] lên kế vị, người có công chỉnh đốn triều chính thêm quy củ, lấy [[Hệ thống Mandala|Mandala]] và [[Phật giáo]] [[Thượng tọa bộ]] làm gốc. SửTrong Tháinước thì choSamsenethai thu từphục Samsenthaiđược trởcác đi,thủ lĩnh địa phương. Đối ngoại thì Lan Xang sanggiao triềuhiếu cốngvới Quốc vương [[vươngVương quốc Ayutthaya|nước Ayutthaya]] của người Thái, ngày càng hùng mạnh. Samsenethai cũng tìm cách liên minh với các xứ lân bang, cưới công chúa xứ [[Lan Na]] ở phía đông bắc rồi lại cầu hôn, rước một công chúa Ayutthaya về Lan Xang.
 
Samsenethai có công chỉnh đốn triều chính Lan Xang thêm quy củ, lấy [[Hệ thống Mandala|Mandala]] và [[Phật giáo]] [[Thượng tọa bộ]] làm gốc. Nhờ đó, Samsenethai thu phục được các thủ lĩnh địa phương. Ông còn tìm cách giao hiếu với Quốc vương nước Ayutthaya của người Thái, ngày càng hùng mạnh. Một mặt Samsenethai nạp phi kết hôn với công chúa xứ [[Lan Na]], mặt kia ông cũng phái người sang cầu hôn bên Ayutthaya, rước một công chúa về. Ayutthaya.
 
Kế vị Samsenethai là [[Lan Kham Deng]], trị vì không lâu thì mất. Lan Xang bước vào thời kỳ nhiễu loạn.