Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nạn đói lớn ở Trung Quốc”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n →‎Tham khảo: replaced: <references /> → {{tham khảo}}, {{tham khảo}} → {{tham khảo|2}}
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Nạn đói lớn Trung Quốc''' (tiếng Trung: 三年大饑荒), chính thức đề cập đến nạn đói kéo dài 3 năm ([[Chữ Hán giản thể|Trung văn giản thể]]: 三年自然灾害; [[Chữ Hán phồn thể|Trung văn phồn thể]]: 三年自然災害), là một giai đoạn thiếu đói từ năm 1958 đến 1961 tại [[Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa]], trong đó các chính sách kinh tế như [[Đại nhảy vọt]], [[Chiến dịch diệt chim sẻ]] đã gây ra nạn đói khắp nơi, dẫn đến khoảng từ 25 đến 32,5 triệu người chết đói tùy theo nguồn số liệu khác nhau.<ref>{{chú thích tạp chí | last = Gráda | first = Cormac Ó | title = Great Leap into Famine | series = UCD Centre For Economic Research Working Paper Series | year = 2011| page = 9 }}</ref> Các cụm từ '''3 năm khó khăn kinh tế''' và '''Ba năm đắng cay''' cũng dùng để chỉ giai đoạn này.
Theo thống kê của chính phủ, có khoảng 15 triệu người chết trong khoảng thời gian này.<ref>Ó Gráda, Famine: A Short History, p.95</ref> những nguồn tin không chính thức ước đoán khác nhau, các học giả cho là số nạn nhân chết đói từ 20 cho đến 43 triệu người.<ref name="xiz">Peng Xizhe (彭希哲), "Demographic Consequences of the Great Leap Forward in China's Provinces," ''Population and Development Review'' 13, no. 4 (1987), 639–70.<br>For a summary of other estimates, please refer to ''Necrometrics'' [http://necrometrics.com/20c5m.htm]</ref> Sử gia [[Frank Dikötter]], đã được cho phép đặc biệt tới Trung Quốc để nghiên cứu tài liệu trong văn khố ở đó, ước đoán số người chết yểu ít nhất là 45 triệu người từ 1958 cho tới 1962.<ref name="indepedent">{{cite news|url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/news/maos-great-leap-forward-killed-45-million-in-four-years-2081630.html|title=Mao's Great Leap Forward 'killed 45 million in four years'|last=Akbar|first=Arifa|date=17 September 2010|accessdate=20 September 2010|location=London|work=The Independent}}</ref><ref name="Dikotter333">Dikötter, Frank. ''Mao's Great Famine: The History of China's Most Devastating Catastrophe, 1958-62.'' Walker & Company, 2010. p. 333. ISBN 0-8027-7768-6</ref><ref>{{chú thích tạp chí | last = Gráda | first = Cormac Ó | title = Great Leap into Famine | series = UCD Centre For Economic Research Working Paper Series | year = 2011| page = 9 }}</ref>
 
Nhà báo Trung Quốc [[Yang Jisheng]] kết luận là khoảng 36 triệu người chết vì chết đói, trong khi khoảng 40 triệu chết vì hư thai, cho nên tổng số dân chúng mất trong thời gian nạn đói lớn là 76 triệu.<ref name=nyt>{{cite news|last=Mirsky|first=Jonathan|title=Unnatural Disaster: 'Tombstone: The Great Chinese Famine, 1958–1962,' by Yang Jisheng|url=http://www.nytimes.com/2012/12/09/books/review/tombstone-the-great-chinese-famine-1958-1962-by-yang-jisheng.html?nl=books&emc=edit_bk_20121207|accessdate=December 7, 2012|newspaper=The New York Times Sunday Book Review|date=December 9, 2012|pages=BR22}}</ref>. Các cụm từ '''3 năm khó khăn kinh tế''' và '''Ba năm đắng cay''' cũng dùng để chỉ giai đoạn này.<ref>{{cite web|language=Chinese|url=http://www.gmw.cn/content/2007-05/22/content_610656.htm|title=Different Life of Scientist Yuan Longping|publisher=[[Guangming Daily (China)|Guangming Daily]]|date=22 May 2007|accessdate=16 March 2012 }}</ref>
 
== Nguyên nhân ==
Cho đến đầu thập kỷ 1980, lập trường của chính phủ Trung Quốc, được phản ánh qua tên gọi nạn đói trên là "3 năm thiên tai", rằng nạn đói phần lớn là do một loạt các thiên tai bị làm phức tạp hóa thêm bởi các lỗi hoạch định. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu bên ngoài Trung Quốc nhìn chung đồng ý rằng các thay đổi về chính sách và thể chế hàng lọat đi theo cuộc [[Đại nhảy vọt]] là các nhân tố chính dẫn đến nạn đói lớn này.<ref>''China: A Century of Revolution''. Narr. Will Lyman. Ed. Howard Sharp. and Sue Williams Dir. (WinStar Home Entertainment, 1997); Demeny, Paul and Geoffrey McNicoll, Eds. "Famine in China". ''Encyclopedia of Population''. vol. 1 (New York: Macmillan Reference USA, 2003) p. 388-390</ref> Kể từ thập niên 1980, đã có sự thừa nhận chính thức lớn hơn của Trung Quốc về tầm quan trọng của các sai lầm chính sách trong việc gây ra tai họa trên, công nhận 35% là do thiên tai và 65% là xuất phát từ sự quản lý sai lầm.