Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nghịch lý tiền định”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 9:
== Vòng lặp nhân quả thời gian ==
Vòng lặp nhân quả thời gian là sự kiện giả định rằng một khoảnh khắc nào đó lặp lại liên tục trong một khoảng thời gian độc lập. Vòng lặp nhân quả thời gian là sự nhiễu động của liên tục không-thời gian khi một khoảng thời gian xác định bị lặp đi lặp lại vô tận. Nói cách khác, vòng lặp này là một hiện tượng lý thuyết trong đó một chuỗi sự kiện nguyên nhân-kết quả có quan hệ vòng tròn. Ví dụ, khi sự kiện A dẫn đến sự kiện B, sự kiện B dẫn đến sự kiện C, sự kiện C dẫn đến sự kiện A, thì có thể nói rằng các sự kiện này nằm trong vòng lặp nhân quả thời gian. Bởi vì vòng lặp nhân quả thời gian nằm riêng rẽ khỏi không-thời gian thông thường, thời gian vẫn diễn tiến một cách bình thường đối với vật chất nằm bên ngoài sự kiện kì dị, trong khi vật chất bên trong sự kiện kì dị cứ lặp đi lặp lại. Vòng lặp nhân quả thời gian không chỉ ngụ ý rằng những sự kiện giống nhau cứ lặp lại hết lần này đến lần khác, mà còn gợi ý những biến đổi nhỏ có thể xảy ra – và có thể tăng tiến lên khi vòng lặp tiếp diễn.
 
== Ví dụ và biến thể ==
Tương tự với [[lời tiên tri tự hoàn thành]], một biến thể của nghịch lý tiền định là đưa thông tin du hành thời gian, thay vì vật thể. Ví dụ, một người đàn ông biết được rằng trong tương lai ông sẽ chết vì đau tim. Thế nên ông tập thể dục thể thao để tránh vận mệnh đó, và việc tập thể thao khiến ông bị đau tim và qua đời. Trong ví dụ này, nghịch lý nằm ở chỗ các sự kiện vừa là nguyên nhân vừa là kết quả của nhau.
 
Một ví dụ về nghịch lý tiền định không đồng thời là [[nghịch lý bản thể]] như sau đây. Năm 1850, con ngựa của Bob bỗng nhiên sợ hãi và suýt nữa khiến Bob rơi xuống vách núi, nếu như không có một người đàn ông lạ chặn con ngựa lại. Người đàn ông này sau đó được tôn vinh. Hai trăm năm sau, John trở về quá khứ để dạo chơi, vô tình nhìn thấy con ngựa của ai đó sắp rơi khỏi vách núi. Anh chạy tới giúp và cứu được người kia.
 
Trong hầu hết các ví dụ về nghịch lý tiền định, một người quay về quá khứ và hoàn thành vai trò của mình trong một sự kiện đã xảy ra. Trong lời tiên tri tự hoàn thành, một người hoàn thành vai trò của mình trong một sự kiện ''chưa'' xảy ra, và thường là thông tin sẽ được đưa đi du hành thời gian (ví dụ, dưới dạng một lời tiên tri) thay vì một người. Trong cả hai trường hợp, mọi nỗ lực ngăn chặn sự việc diễn ra trong quá khứ hay tương lai đều thất bại.
 
== Xem thêm ==