Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đại học Chicago”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
OctraBot (thảo luận | đóng góp)
n Thay thế ‘(?mi)\{\{(Liên kết bài chất lượng tốt|Link GA)\|.+?\}\}\n?’ bằng ‘’.: deprecated template
n AlphamaEditor, General Fixes
Dòng 37:
Viện Đại học Chicago bao gồm Trường Đại học (''the College''), nhiều chương trình sau đại học và ủy ban liên ngành khác nhau được tổ chức thành bốn [[phân khoa]], sáu trường chuyên nghiệp, và một trường giáo dục thường xuyên. Viện đại học có tổng cộng khoảng 15.000 sinh viên, trong đó chừng 5.000 sinh viên theo học ở Trường Đại học. Viện Đại học Chicago nhiều năm liền được xếp vào một trong 10 viện đại học hàng đầu thế giới;<ref>{{chú thích web | title = Academic Ranking of World Universities | publisher = shanghairanking.com | url = http://www.shanghairanking.com/Institution.jsp?param=University%20of%20Chicago | accessdate=ngày 18 tháng 6 năm 2013 }}</ref><ref>{{chú thích web | title = The World University Rankings 2012-2013 | publisher = timeshighereducation.co.uk | url = http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2012-13/world-ranking/institution/university-of-chicago | accessdate=ngày 18 tháng 6 năm 2013 }}</ref><ref>{{chú thích web | title = The World University Rankings 2011-2012 | publisher = timeshighereducation.co.uk | url = http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2011-12/world-ranking/institution/university-of-chicago | accessdate=ngày 18 tháng 6 năm 2013 }}</ref> và được xếp thứ năm cùng với [[Viện Đại học Stanford]] trong "Bảng xếp hạng những viện đại học tốt nhất nước" năm 2014 của ''U.S. News & World Report''.<ref>[http://colleges.usnews.rankingsandreviews.com/best-colleges/rankings/national-universities "US News Best College Rankings."] ''US News and World Report''. 2014</ref>
 
Các học giả của Viện Đại học Chicago đã đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển những lĩnh vực học thuật khác nhau, trong đó có: trường phái kinh tế học Chicago, trường phái xã hội học Chicago, phong trào luật và kinh tế học trong phân tích pháp lý,<ref>{{chú thích web|title=History of Law and Economics|publisher=University of Montreal|url=http://encyclo.findlaw.com/0200book.pdf|accessdate=ngày 26 tháng 8 năm 2009}}</ref> trường phái phê bình văn học Chicago, trường phái nghiên cứu tôn giáo Chicago,<ref>{{chú thích web | title=The Chicago School | publisher=Britanica Academic Edition | url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/497151/study-of-religion/38081/The-Chicago-school?anchor=ref420416 | accessdate=ngày 12 tháng 10 năm 2011}}</ref> trường phái khoa học chính trị được biết đến với tên "thuyết hành vi" (behavioralism),<ref>{{citechú newsthích báo|title = Building the Chicago School|last = Hanson| first = John Mark|url=http://www.apsanet.org/imgtest/apsrnov06heaney_hansen.pdf}}</ref> và trong lĩnh vực vật lý nơi các nhà khoa học của viện đại học đã tạo ra phản ứng hạt nhân nhân tạo và tự duy trì đầu tiên của thế giới.<ref>{{chú thích sách|title=Nuclear Technology|last=Angelo|first=Joseph A.|url=http://books.google.com/?id=ITfaP-xY3LsC&lpg=PA1&dq=uchicago%20nuclear%20reaction%20first%20-site%3Awikipedia.org&pg=PP1|publisher=Greenwood Press|isbn=1-57356-336-6|doi=10.1336/1573563366|date=ngày 30 tháng 11 năm 2004|page=1}}</ref> Viện Đại học Chicago cũng là cơ sở giáo dục đại học có nhà xuất bản lớn nhất Hoa Kỳ, Nhà xuất bản Viện Đại học Chicago.<ref name="press">{{chú thích web | title=Duffy is named Director of the University Press | date=ngày 27 tháng 4 năm 2000 | publisher=The University of Chicago Chronicle | url=http://chronicle.uchicago.edu/000427/duffy.shtml | accessdate=ngày 30 tháng 4 năm 2006}}</ref>
 
Viện Đại học Chicago có 89 người được trao [[Giải thưởng Nobel|Giải Nobel]] (trong đó có 10 người đang là giảng viên),<ref>{{chú thích web|title=About the University of Chicago|url=http://www.uchicago.edu/about/|publisher=University of Chicago}}</ref> 49 Học giả Rhodes,<ref>{{chú thích web|last=Chicago|first=university of|title=Rhodes Scholars|url=http://www.uchicago.edu/about/accolades/rhodes.shtml|publisher=UChicago|accessdate=2012-04-23}}</ref> và 9 người được [[Huy chương Fields]].<ref>[http://www.uchicago.edu/about/accolades/fields.shtml Fields Medal | The University of Chicago]. Uchicago.edu. Truy cập 2013-08-15.</ref>
Dòng 55:
[[Tập tin:ChicagoPileTeam.png|rightt|thumb|250px|Nhóm khoa học gia Viện Đại học Chicago làm trong dự án tạo ra phản ứng hạt nhân nhân tạo và tự duy trì đầu tiên của thế giới, bao gồm [[Enrico Fermi]] (hàng đầu) và [[Leó Szilárd]] (hàng thứ hai).|alt=A group of people in suits standing in three rows on the steps in front of a stone building.]]
 
Năm 1929, vị viện trưởng thứ năm của viện đại học, Robert Maynard Hutchins, bắt đầu nhiệm kỳ; viện đại học đã trải qua nhiều thay đổi trong nhiệm kỳ 24 năm của ông. Hutchins đã loại bỏ môn bóng bầu dục ra khỏi viện đại học trong một cố gắng nhằm nhấn mạnh vào học thuật hơn là thể thao,<ref name="hutchins">{{chú thích web|url=http://president.uchicago.edu/history/hutchins.shtml |title=History of the Office |publisher=The University of Chicago Office of the President |date=ngày 6 tháng 11 năm 2008 |accessdate=ngày 14 tháng 9 năm 2009}}</ref> thiết lập chương trình học về [[các môn khai phóng]] trong trường đại học dạy sinh viên bậc đại học, được biết đến với tên gọi ''Common Core'' (Cốt lõi chung),<ref name="commoncore">{{chú thích web|url=https://collegeadmissions.uchicago.edu/academics/commoncore.shtml|title=The Common Core|publisher=University of Chicago Office of College Admissions|accessdate=ngày 31 tháng 7 năm 2009}}</ref> và tổ chức hoạt động học tập và nghiên cứu sau đại học của viện đại học thành bốn [[phân khoa]] như hiện nay.<ref name="hutchins">{{cite web|url=http://president.uchicago.edu/history/hutchins.shtml |title=History of the Office |publisher=The University of Chicago Office of the President |date=November 6, 2008 |accessdate=September 14, 2009}}</ref> Năm 1933, Hutchins đề xuất kế hoạch sáp nhập Viện Đại học Chicago và Viện Đại học Tây Bắc (Northwestern University) thành một viện đại học đơn lẻ, nhưng kế hoạch này không được thông qua.<ref name="merger">{{chú thích web | title=The University of Chicago proposal|url=http://www.northwestern.edu/about/historic-moments/academics/the-universities-of-chicago.html|publisher=Northwestern university|accessdate=ngày 8 tháng 9 năm 2009}}</ref> Trong nhiệm kỳ của ông, các Bệnh viện Viện Đại học Chicago (nay gọi là Trung tâm Y khoa Viện Đại học Chicago) được xây dựng xong và bắt đầu tuyển những sinh viên y khoa đầu tiên.<ref name="hospitalhistory">{{chú thích web|url=http://www.uchospitals.edu/about/history.html |title=A Brief History of the Medical Center |publisher=The University of Chicago Medical Center |accessdate=ngày 14 tháng 9 năm 2009}}</ref> Ngoài ra, Ủy ban Tư tưởng Xã hội, một cơ sở đặc trưng của Viện Đại học Chicago cũng được thành lập.
 
Số tiền quyên góp được trong suốt thập niên 1920 và sự giúp đỡ tài chính từ Quỹ Rockefeller đã giúp viện đại học tồn tại qua thời [[Đại khủng hoảng|Đại suy thoái]].<ref name="hutchins">{{cite web|url=http://president.uchicago.edu/history/hutchins.shtml |title=History of the Office |publisher=The University of Chicago Office of the President |date=November 6, 2008 |accessdate=September 14, 2009}}</ref> Trong [[Đệ nhị Thế chiến]], viện đại học đã có những đóng góp quan trọng vào [[Dự án Manhattan]].<ref name="manhattan">{{chú thích web|url=http://www.atomicheritage.org/index.php?option=com_content&task=view&id=155|title=University of Chicago Met Lab|publisher=Atomic Heritage Foundation|accessdate=ngày 31 tháng 7 năm 2009}}</ref> Viện đại học là nơi đầu tiên cô lập [[plutonium]] và là nơi tạo ra phản ứng hạt nhân nhân tạo và tự duy trì đầu tiên, công trình này do một nhóm các nhà khoa học do [[Enrico Fermi]] đứng đầu thực hiện vào năm 1942.<ref name="manhattan">{{cite web|url=http://www.atomicheritage.org/index.php?option=com_content&task=view&id=155|title=University of Chicago Met Lab|publisher=Atomic Heritage Foundation|accessdate=July 31, 2009}}</ref><ref>{{chú thích web|url=http://www.osti.gov/cgi-bin/rd_accomplishments/display_biblio.cgi?id=ACC0044&numPages=51&fp=N|title=The First Reactor|quote=On ngày 2 tháng 12 năm 1942, in a racquets court underneath the West Stands of Stagg Field at the University of Chicago, a team of scientists led by Enrico Fermi created man's first controlled, self-sustaining nuclear chain reaction.|accessdate=ngày 15 tháng 7 năm 2009|date=December 1982}}</ref>
 
Đầu thập niên 1950, số sinh viên nộp đơn xin vào học giảm đi do tình hình tội phạm và nghèo khổ gia tăng ở khu Hyde Park, nơi đặt khuôn viên của viện đại học. Đáp lại, viện đại học trở thành nhà tài trợ chính cho một dự án cải tạo đô thị đầy tranh cãi ở khu Hyde Park, vốn đã có tác động đáng kể lên kiến trúc và phân luồng giao thông ở khu này.<ref>Boyer, John W. "The Kind of University That We Desire to Become", Annual Report to the Faculty of the College (ngày 28 tháng 10 năm 2008). Excerpt available online at: http://www.uchicago.edu/pdfs/boyer_report.pdf</ref>
Dòng 71:
Năm 1999, viện trưởng lúc bấy giờ là Hugo Sonnenschein thông báo kế hoạch nới lỏng [[chương trình học]] cốt lõi của viện đại học, giảm số khóa học bắt buộc từ 21 xuống còn 15. Khi các tờ ''[[The New York Times]]'', ''[[The Economist]]'', và những tờ báo chính khác đưa tin về việc này, viện đại học trở thành tâm điểm của một cuộc tranh luận trên toàn quốc về giáo dục. Những thay đổi cuối cùng được thực hiện, nhưng cuộc tranh cãi đã đóng một vai trò trong quyết định từ chức của Sonnenschein vào năm 2000.<ref name="corewar">{{chú thích sách | last = Beam | first = Alex| title = A Great Idea at the Time | publisher = Public Affairs| year = 2008 | page=152 | url=http://books.google.com/?id=xyQOZUzkt3UC&pg=PA153&lpg=PA153&dq=university+of+chicago+core+hutchins&q= | isbn = 978-1-58648-487-3}}</ref>
 
Trong thập niên vừa qua, viện đại học đã khởi sự một số các dự án mở rộng. Năm 2008, Viện Đại học Chicago thông báo kế hoạch thiết lập Viện Milton Friedman; dự án này thu hút cả sự ủng hộ lẫn tranh cãi từ cả giảng viên và sinh viên.<ref>{{citechú newsthích báo|last=Staley and Lippert|first=Oliver and John|title=Milton Friedman Institute Spurs Chicago Faculty Clash (Update3)|url=http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=akM_dI3rWYKo|newspaper=Bloomberg|date=ngày 15 tháng 10 năm 2008}}</ref><ref>{{citechú newsthích báo|last=Jacobsen|first=Kurt|title=Milton Friedman gives Chicago a headache|url=http://www.guardian.co.uk/education/2008/aug/26/economics.miltonfriedman|newspaper=The Guardian|date=ngày 26 tháng 8 năm 2008}}</ref><ref>{{citechú newsthích báo|last=Cohen|first=Patricia|title=On Chicago Campus, Milton Friedman's Legacy of Controversy Continues|url=http://www.nytimes.com/2008/07/12/books/12milt.html|newspaper=[[The New York Times]] |date=ngày 12 tháng 7 năm 2008}}</ref><ref name="petition">{{chú thích web | title=Milton Friedman Petition | url=http://faculty.chicagogsb.edu/john.cochrane/research/Papers/friedman_letter.htm}}</ref><ref>{{chú thích web|last=Cochrane|first=John|title=Comments on the Milton Friedman Institute Protest letter|url=http://faculty.chicagobooth.edu/john.cochrane/research/papers/friedman_letter_comments.htm}}</ref> Viện này sẽ tốn khoảng 200 triệu đô-la và chiếm cứ các tòa nhà của Chủng viện Thần học Chicago. Trong cùng năm đó, nhà đầu tư David G. Booth hiến tặng 300 triệu đô-la cho Trường Kinh doanh Booth của viện đại học; đây là khoản hiến tặng lớn nhất trong lịch sử viện đại học và là khoản lớn nhất tặng cho một trường kinh doanh.<ref>{{chú thích web |url=http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601103&sid=aAHS0r6IylXI |title=Booth Donates $300 Million to Chicago Business School |accessdate=ngày 10 tháng 11 năm 2008 |publisher=[[Bloomberg L.P.|Bloomberg]] |date=ngày 7 tháng 11 năm 2008 }}</ref> Năm 2009, việc thiết kế hay xây dựng một số tòa nhà mới được tiến hành, một nửa trong số các công trình đó tốn không dưới 100 triệu đô-la.<ref name="construction">{{cite journal|url=http://magazine.uchicago.edu/0906/features/make_no_little_quads.shtml|magazine=University of Chicago Magazine|last=Pridmore|first=Jay|title=Make No Little Quads}}</ref>
 
Từ năm 2009, một chiến dịch gây quỹ ở mức thu 2 tỉ đô-la đã giúp mở rộng đáng kể khuôn viên, với việc khánh thành Khu chung cư Max Palevsky, Cư xá phía nam khuôn viên, Trung tâm Thể thao Gerald Ratner, một bệnh viện mới, và một tòa nhà mới dành cho khoa học. Từ năm 2011, những công trình xây dựng lớn bao gồm Trung tâm Phát kiến Y sinh Jules & Gwen Knapp, một trung tâm nghiên cứu y khoa 10 tầng, và những tòa nhà xây thêm vào khu y khoa của Trung tâm Y khoa Viện Đại học Chicago.<ref name="knapp">{{cite press release | title=$25 million gift from Jules and Gwen Knapp will help build 10-story medical research facility at the University of Chicago | publisher=University of Chicago News Office | url=http://www-news.uchicago.edu/releases/06/060210.knapp.shtml | accessdate=ngày 11 tháng 6 năm 2006}}</ref>
Dòng 84:
==Nhân vật nổi tiếng==
 
Có 87 người được giải Nobel có liện hệ đến Viện Đại học Chicago,<ref name="uchicago1">{{chú thích web | title=Nobel Laureates| date=ngày 10 tháng 12 năm 2008 | publisher=The University of Chicago | url=http://www.uchicago.edu/about/accolades/nobel/|archiveurl=http://www.webcitation.org/5gv0idEcD|archivedate=ngày 10 tháng 9 năm 2009|accessdate=ngày 4 tháng 10 năm 2011}}</ref> 17 trong số đó đang làm nghiên cứu hay giảng dạy ở viện đại học này vào thời điểm giải được công bố.<ref>{{chú thích web|url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/lists/universities.html|title=Nobel Laureates and Universities|publisher = Nobel Foundation |year=2008}}</ref> Ngoài ra, nhiều cựu sinh viên và học giả của viện đại học đã nhận được học bổng của Chương trình Fulbright,<ref>{{citechú newsthích báo|url=http://chronicle.uchicago.edu/060608/fulbright.shtml|title=Graduate students win Fulbright-Hays fellowships|last=Harms|first=William|accessdate=ngày 30 tháng 7 năm 2009|date=ngày 8 tháng 6 năm 2006|volume=8|publisher=University of Chicago Chronicle}}</ref> và có 49 người được chọn là Học giả Rhodes.<ref>{{chú thích web|url=http://beta.uchicago.edu/about/accolades/rhodes.shtml|title=Rhodes Scholars|accessdate =ngày 30 tháng 7 năm 2009|publisher=University of Chicago}}</ref> Trong số những người Việt nổi tiếng hiện nay ở Viện Đại học Chicago có nhà toán học [[Ngô Bảo Châu]] ([[Huy chương Fields]] 2010) và nhà vật lý học [[Đàm Thanh Sơn]].
 
== Tham khảo ==