Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Canada”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n AlphamaEditor
→‎Các dân tộc Thổ dân: clean up, replaced: → (4) using AWB
Dòng 105:
Các nghiên cứu khảo cổ học và phân tích di truyền học cho biết có một sự hiện diện của loài người tại bắc bộ khu vực [[Yukon]] từ 24.500 TCN, và tại nam bộ [[Ontario]] từ 7500 TCN.<ref>{{chú thích web|year=2003 |url=http://www.ucl.ac.uk/tcga/tcgapdf/Bortolini-AJHG-03-YAmer.pdf |title=Y-Chromosome Evidence for Differing Ancient Demographic Histories in the Americas|format=PDF|publisher=University College London 73:524–539|doi=10.1086/377588|accessdate=ngày 23 tháng 5 năm 2011}}
</ref><ref>{{chú thích tạp chí| last=Cinq-Mars| first=J| year=2001| title=On the significance of modified mammoth bones from eastern Beringia| journal=The World of Elephants – International Congress, Rome| url=https://web.archive.org/web/*/http://www.palanth.com/forum/upload_download/articles/cinqmars_elefanti_01.pdf|format=PDF| accessdate=ngày 23 tháng 5 năm 2011}}
</ref><ref>{{chú thích web| last=Wright|first=JV| publisher=[[Canadian Museum of Civilization]]| url=http://www.civilization.ca/cmc/exhibitions/archeo/hnpc/npvol04e.shtml| title=A History of the Native People of Canada: Early and Middle Archaic Complexes| date=ngày 27 tháng 9 năm 2009| accessdate=ngày 23 tháng 5 năm 2011}}</ref> Những người này đến khu vực nay là Canada thông qua [[Beringia]] theo đường cầu lục địa Bering.<ref>{{chú thích web | url = http://www.thehistoryofcanadapodcast.com/chapter-1-first-big-steppe/ | tiêu đề = Chapter 1 – The First Big Steppe – Aboriginal Canadian History | author = | ngày = | ngày truy cập = 5 tháng 7 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref> Các di chỉ khảo cổ học người Da đỏ cổ đại (Paleo-Indian) tại bình nguyên Old Crow và các động Bluefish là hai trong số các di chỉ cổ nhất về sự cư trú của loài người tại Canada.<ref name="DirectorPresident1997">{{chú thích sách|author1=Center for Archaeological Sciences Norman Herz Professor of Geology and Director|author2=Society of Archaelogical Sciences both at University of Georgia Ervan G. Garrison Associate Professor of Anthropology and Geology and President|title=Geological Methods for Archaeology|url=http://books.google.com/books?id=YSPkmV_mRvkC&pg=PA125|year=1997|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-802511-5|page=125}}</ref> Các đặc trưng của các xã hội Thổ dân Canada gồm có các khu định cư thường xuyên, nông nghiệp, kết cấu phân tầng xã hội phức tạp, và các mạng lưới mậu dịch.<ref>{{chú thích sách|last=Hayes|first=Derek|title=Canada: an illustrated history|year=2008|publisher=Douglas & Mcintyre|isbn=978-1-55365-259-5|pages=7, 13}}</ref><ref>{{chú thích sách |url=http://books.google.com/books?id=quM1xyFyfhQC&pg=PA170| title=Indigenous difference and the Constitution of Canada| first= Patrick| last=Macklem|year=2001|publisher=University of Toronto Press|page=170|isbn=978-0-8020-4195-1}}</ref> Một số trong các nền văn hóa này đã bị sụp đổ vào lúc những nhà thám hiểm người châu Âu đến vào cuối thế kỷ 15 và đầu thế kỷ 16, và chỉ khám phá ra nhờ các điều tra nghiên cứu khảo cổ học.<ref>{{chú thích sách|author=Sonneborn, Liz|title=Chronology of American Indian History|date=January 2007|publisher=Infobase Publishing|isbn=978-0-8160-6770-1|pages=2–12}}</ref>
 
Vào thời điểm người châu Âu thiết lập các khu định cư đầu tiên, dân số thổ dân Canada được ước tính là từ 200.000<ref name="dying"/> đến hai triệu,<ref name=Steckel>{{chú thích sách|last=Thornton|first=Russell|title=A population history of North America|editors=Haines, Michael R; Steckel, Richard Hall|publisher=Cambridge University Press|year=2000|pages=13, 380|chapter=Population history of Native North Americans|isbn=978-0-521-49666-7}}</ref> còn Uỷ ban Hoàng gia Canada về Sức khỏe Thổ dân chấp nhận con số 500.000.<ref>{{chú thích sách|title=Handbook of North American Indians: Indians in contemporary society|first= Garrick Alan |last=Bailey |year=2008|publisher= Government Printing Office|url=http://books.google.com/books?id=Z1IwUbZqjTUC&pg=PA285|page=285|isbn=978-0-16-080388-8}}</ref> Do hậu quả từ quá trình thực dân hóa của người châu Âu, các dân tộc Thổ dân Canada phải chịu tổn thất do các dịch bệnh truyền nhiễm mới được đưa đến bùng phát lặp lại nhiều lần, như dịch cúm, dịch sởi, dịch đầu mùa (do Thổ dân không có miễn dịch tự nhiên), kết quả là dân số của họ giảm từ 40-80% trong các thế kỷ sau khi người châu Âu đến.<ref name="dying">{{chú thích sách|last=Wilson|first=Donna M|coauthors= Northcott, Herbert C|url=http://books.google.com/books?id=p_pMVs53mzQC&pg=PA25|title=Dying and Death in Canada|publisher=University of Toronto Press|year=2008|isbn=978-1-55111-873-4|pages=25–27}}</ref> Các dân tộc Thổ dân tại Canada ngày nay gồm có [[Các dân tộc Trước tiên]] (First Nations),<ref>{{chú thích web| title = Gateway to Aboriginal Heritage: Culture| publisher = Canadian Museum of Civilization| date = ngày 12 tháng 5 năm 2000| url = http://www.civilization.ca/cmc/exhibitions/tresors/ethno/etb0170e.shtml| accessdate =ngày 23 tháng 5 năm 2011}}</ref> [[Inuit]],<ref>{{chú thích web| title=ICC Charter| publisher=Inuit Circumpolar Council| year=2007| url=http://inuitcircumpolar.com/index.php?auto_slide=&ID=374&Lang=En&Parent_ID=&current_slide_num=| archiveurl = https://web.archive.org/web/20080226023243/http://inuitcircumpolar.com/index.php?auto_slide=&ID=374&Lang=En&Parent_ID=&current_slide_num=| archivedate=ngày 26 tháng 2 năm 2008| accessdate=ngày 23 tháng 5 năm 2011 }}</ref> và [[người Métis (Canada)|Métis]].<ref>{{chú thích web| title = In the Kawaskimhon Aboriginal Moot Court Factum of the Federal Crown Canada| publisher =[[University of Manitoba]] Faculty of Law|year=2007|url= http://www.umanitoba.ca/law/newsite/kawaskimhon_factums/FINALWrittenSubmissionsofFederalCrown_windsor.pdf|archiveurl = http://www.webcitation.org/5lOHtrRJy|archivedate=ngày 19 tháng 11 năm 2009|page=2| accessdate=ngày 23 tháng 5 năm 2011}}</ref> Người Métis là một dân tộc hỗn huyết, họ hình thành từ thế kỷ 17 khi những người Dân tộc Trước tiên và người Inuit kết hôn với dân định cư người châu Âu.<ref>{{chú thích web| title = What to Search: Topics| work = Ethno-Cultural and Aboriginal Groups| publisher = Library and Archives Canada| date = ngày 27 tháng 5 năm 2005| url = http://www.collectionscanada.gc.ca/genealogie/022-905.004-e.html| accessdate=ngày 23 tháng 5 năm 2011 }}</ref> Nhìn chung, người Inuit có ảnh hưởng tương hỗ hạn chế hơn với người châu Âu định cư trong thời kỳ thuộc địa hóa.<ref>{{chú thích web|url=http://www.heritage.nf.ca/aboriginal/innu_culture.html|work=Innu Culture|title=3. Innu-Inuit 'Warfare'|year=1999|author=Tanner, Adrian|publisher=Department of Anthropology, Memorial University of Newfoundland| accessdate=ngày 23 tháng 5 năm 2011 }}</ref>
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Canada”