Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chủ nghĩa vô trị”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n AlphamaEditor, thêm ref thiếu nội dung, Excuted time: 00:00:32.8022799 |
n AlphamaEditor, Excuted time: 00:00:23.2883286 |
||
Dòng 5:
* "Anarchism". ''The Shorter [[Routledge Encyclopedia of Philosophy]]''. 2005. P. 14 "Anarchism is the view that a society without the state, or government, is both possible and desirable."</ref> nghĩa là [[nhà nước]]. Trong các ngôn ngữ châu Âu, thuật ngữ ''vô chính phủ'' xuất phát từ [[tiếng Hy Lạp]] αναρχω, ''anarcho'', nghĩa là "không có người cai trị",<ref>[http://www.m-w.com/dictionary/anarchy Anarchy]</ref><ref>[[Merriam-Webster]]'s Online dictionary</ref> từ ἀν (''an'', "không có") + ἄρχή (''arche'', "cai trị") + ισμός (từ [[thân từ]] -ιζειν). Thuật ngữ này (''anarchism'') được định nghĩa tại ''The Concise Oxford Dictionary of Politics'' là "quan điểm rằng xã hội có thể và nên được tổ chức mà không cần một nhà nước cưỡng ép."<ref name=slevin>Slevin, Carl. "Anarchism". ''The Concise Oxford Dictionary of Politics''. Ed. Iain McLean and Alistair McMillan. Oxford University Press, 2003.</ref> Các nhà vô chính phủ cụ thể có thể có thêm các tiêu chí khác về những gì cấu thành nên chủ nghĩa vô chính phủ, và họ thường bất đồng quan điểm về các tiêu chí này. Theo cuốn ''[[The Oxford Companion to Philosophy]]'', "không có một quan niệm mang tính định nghĩa duy nhất nào mà tất cả các nhà vô chính phủ đều đồng ý, ngoại trừ việc họ đều bác bỏ chính phủ cưỡng ép, và những người được xem là vô chính phủ cùng lắm là chia sẻ một sự hao hao giống ([[tiếng Đức]]: Familienähnlichkeit) nhất định".<ref name=oxcom>"Anarchism". ''[[The Oxford Companion to Philosophy]]'', [[Oxford University Press]], 2007, tr. 31. "there is no single defining position that all anarchists hold, beyond their rejection of compulsory government, and those considered anarchists at best share a certain [[family resemblance]]"</ref>
Có nhiều loại và truyền thống của chủ nghĩa vô chính phủ,<ref>[[Pyotr Kropotkin|Kropotkin, Peter]]. ''Anarchism: A Collection of Revolutionary Writings'', Courier Dover Publications, 2002, tr.5</ref><ref>{{chú thích tạp chí|author=R.B. Fowler|title=The Anarchist Tradition of Political Thought|year=1972|journal=Western Political Quarterly|volume=25|issue=4|pages=738–752|doi=10.2307/446800}}</ref> không phải tất cả đều tách biệt lẫn nhau.<ref>Sylvan, Richard. "Anarchism". ''A Companion to Contemporary Political Philosophy'', editors Goodwin, Robert E. and Pettit, Philip. Blackwell Publishing, 1995, tr.231</ref> Chủ nghĩa vô chính phủ thường được coi là một hệ tư tưởng [[cực tả|cánh tả cấp tiến]],<ref name=brooks>"Usually considered to be an extreme left-wing ideology, anarchism has always included a significant strain of radical individualism, from the hyperrationalism of Godwin, to the egoism of Stirner, to the libertarians and anarcho-capitalists of today." Brooks, Frank H. 1994. ''The Individualist Anarchists: An Anthology of Liberty (1881–1908)''. Transaction Publishers. tr. xi</ref> và do đó đa phần [[kinh tế vô chính phủ]] và [[pháp luật vô chính phủ|triết học luật pháp]] phản ảnh các cách giải thích mang tính chất bài quyền lực của các chủ nghĩa [[chủ nghĩa cộng sản vô chính phủ|cộng sản]], [[chủ nghĩa tập thể vô chính phủ|tập thể]], [[chủ nghĩa công đoàn vô chính phủ|công đoàn]] hay [[participatory economics]]; tuy nhiên, chủ nghĩa vô chính phủ đã luôn luôn bao gồm cả một dòng cá nhân chủ nghĩa,<ref name=brooks>{{
Những người vô chính phủ có đặc điểm chung là bài trừ quyền lực nhà nước. Tuy nhiên mục tiêu của các phong trào vô chính phủ không giống nhau, và cách thức khác nhau. Phong trào vô chính phủ mạnh nhất có mục tiêu xóa bỏ mọi nhà nước, mà họ cho là nguyên nhân của chiến tranh, đàn áp và bất công, phủ nhận mọi đảng phái tham gia vào các quá trình tranh cử hay nắm giữ quyền lực. Phong trào này bất đồng với những người cộng sản trong phương thức triệt tiêu quyền lực nhà nước. Nó thường được xem là một dạng chủ nghĩa tự do cực đoan, không tính đến các vấn đề dân tộc, quốc gia,...Do đó các nhà nước thường cấm đoán các phong trào này, trừ những người vô chính phủ ôn hòa, hay hoạt động tôn trọng Hiến pháp..
|