Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tây Âu”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Cơ quan lập pháp: clean up, replaced: ! → ! (4) using AWB
n sửa chính tả 3, replaced: Châu Âu → châu Âu (7) using AWB
Dòng 5:
]]
 
[[Tập tin:Location-Europe-UNsubregions, Kosovo as part of Serbia.png|phải|nhỏ|250px|Các vùng Châuchâu Âu theo các phân chia của [[Liên Hiệp Quốc|Liên hợp quốc]]:
{| width=100%
|-
Dòng 22:
== [[Các quốc gia Tây Âu]] ==
 
Tên gọi Tây Âu thường gắn liền với chế độ dân chủ tự do, chủ nghĩa tư bản và cũng đi đôi với khái niệm [[Liên minh châu Âu|Liên minh Châu Âu]]. Phần lớn các quốc gia trong vùng này có cùng văn hóa phương tây, và nhiều ràng buộc, gắn bó chính trị, kinh tế và lịch sử với các nước [[Bắc Mỹ|Bắc Mĩ]], [[Nam Mỹ|Nam Mĩ]] và [[Châu Đại Dương]] (xem thêm [[thế giới phương Tây]]). Nói tổng quát, khu vực này gồm các nước Châuchâu Âu có thu nhập đầu người cao, đó cũng là các nước thuộc [[Thế giới thứ nhất]] ở Châuchâu Âu:
* {{flagcountry|Andorra}}
* {{flagcountry|Austria}}
Dòng 56:
 
== Những sự khác biệt từ thời Trung cổ ==
Sự chia cắt đông-tây ở Châuchâu Âu bắt nguồn từ lịch sử [[Đế quốc La Mã|Đế chế La Mã]]. Bởi phạm vi [[Đế chế]] trải rộng, sự khác biệt về văn hoá và ngôn ngữ xuất hiện chủ yếu giữa các tỉnh phía đông nói tiếng Hy Lạp, những tỉnh này đã đạt đến sự đô thị hoá khá cao của nền văn minh [[Hy Lạp]]. Ngược lại các lãnh địa phía tây sử dụng ngôn ngữ La-tinh. Sự cách biệt về văn hoá và ngôn ngữ này lại càng được đào sâu bởi chế độ chính trị đông-tây của Đế chế La Mã về sau này.
 
Sự dị biệt giữa hai nửa đông-tây được củng cố trong thời [[Trung Cổ]] bởi một số sự kiện. [[Đế quốc Tây La Mã|Đế chế Tây La Mã]] sụp đổ đã khởi đầu cho thời Trung Cổ. Trái lại, [[Đế quốc Đông La Mã|Đế chế Đông La Mã]], được biết đến với cái tên Đế chế Byzantine, đã tồn tại và phát triển thêm 1.000 năm. Đế chế Frankish trỗi dậy ở phía tây và đặc biệt là Schism Vĩ đại đã chính thức chia rẽ nhánh Thiên chúa phía đông với phía tây, làm trầm trọng thêm dự cách biệt về văn hoá và tôn giáo giữa Đông Âu và Tây Âu.
Dòng 65:
 
== Chiến tranh lạnh ==
Trong giai đoạn cuối của [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Thế chiến thứ hai]], tương lai của Châuchâu Âu được định đoạt tại [[Hội nghị Yalta]] năm 1945 bởi các nguyên thủ quốc gia khối [[Khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ hai|Đồng Minh]] gồm [[Thủ tướng]] nước Anh [[Winston Churchill]], [[Tổng thống Hoa Kỳ]] [[Franklin D. Roosevelt|Franklin Delano Roosevelt]] và thủ tướng [[Liên Xô]] [[Iosif Vissarionovich Stalin|Joseph Stalin]].
 
Châu Âu thời hậu chiến sẽ bị chia cắt thành hai nửa: phía tây chủ yểu bị chi phối bởi Hoa Kỳ và phía đông với sự kiểm soát của Liên Xô. Cùng với sự khởi đầu của Chiến tranh lạnh, Châuchâu Âu bị ngăn đôi bởi [[Bức màn sắt]].
 
Thuật ngữ Bức màn sắt đã được sử dụng trong thời gian Thế chiến thứ hai bởi Bộ trưởng tuyên truyền Đức Joseph Goebbels và sau đó là Bá tước Lutz Schewerin von Krosik trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến, nhưng người sử dụng nó nhiều nhất là Winston Churchill, ông viết trong bài diễn văn nổi tiếng "Những rường cột của Hoà bình" (Sinews of Peace) ngày 5 tháng 3 năm 1946 tại trường Westminston, Fulton, bang [[Missouri]]:
Dòng 78:
Thế giới đã thay đổi sâu sắc kể từ khi Bức màn sắt (một khái niệm chỉ sự phân cách khu vực ảnh hưởng bởi [[Liên Xô]] và khu vực chịu ảnh hưởng bởi [[Hoa Kỳ]]) sụp đổ năm 1989. [[Cộng hòa Dân chủ Đức]] sáp nhập vào [[Đức|Cộng hòa Liên bang Đức]] trong hòa bình. [[Khối Warszawa]] và [[Hội đồng Tương trợ Kinh tế]] giải thể và [[Liên Xô|Liên bang Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết]] chấm dứt sự tồn tại sau 74 năm, các quốc gia thành viên dần tách ra trở thành độc lập.
 
Mặc dầu thuật ngữ Tây Âu được định nghĩa từ trong Chiến tranh Lạnh, nó vẫn được sử dụng cho dù sự đối đầu này đã chấm dứt hơn 15 năm. Từ ngữ này được sử dụng phổ biến trên các phương tiện thông tin đại chúng và đời sống hàng ngày ở Châuchâu Âu và mọi nơi khác.
 
Cùng với quá trình đông tiến mạnh mẽ và nhanh chóng của [[Liên minh châu Âu|Liên minh Châu Âu]], Tây Âu ngày càng trở nên ít tính tượng trưng cho liên minh kinh tế-chính trị-tiền tệ này.