Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thành Bát Quái”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 29:
==Lịch sử==
[[Tháng tám|Tháng 8]] năm [[Mậu Thân]] ([[7 tháng 9]] năm [[1788]]), lợi dụng khi quân [[Nhà Tây Sơn|Tây Sơn]] đang bận tái lập trật tự [[Bắc Hà]] và đánh [[Nhà Thanh|quân Thanh]], [[Gia Long|Nguyễn Ánh]] đánh chiếm được [[Thành phố Hồ Chí Minh|Sài Gòn]] và biến nơi đây thành cơ sở chống lại Tây Sơn.
Hai năm sau, [[1790]], Nguyễn Ánh chọn đất Sài Gòn làm [[kinh đô]], tên là ''[[Thành Gia Định|Gia Định kinh]]''; rồi ông nhờ hai người Pháp là [[Olivier de Puymanel]] (Việt danh là "Ông Tín"<ref name=vnthuquan/>) và Théodore Lebrun là 2 sĩ quan công binh người Pháp đi theo giám mục [[Bá Đa Lộc]] vẽ họa đồ thành theo kiểu châu Âu<ref>Nhóm Nghiên cứu Sử Địa Việt Nam, (1974). “Sử Ký Đại Nam Việt - Annales Annamites”, tr.57</ref> kết hợp với bản vẽ quy hoạch của [[Trần Văn Học]]<ref>Quốc sử quán triều Nguyễn, (2006). “Đại Nam Liệt Truyện”, Tập 02, tr.77</ref>. Thành được xây dưới sự chỉ huy của Tôn Thất Hội<ref name=":0">Quốc sử quán triều Nguyễn, (2006). “Đại Nam Liệt Truyện”, Tập 02, tr.282</ref> với gần 30.000 dân phu được huy động,<ref>Nguyễn Đình Đầu, (1987). “Địa lý lịch sử thành phố”, tr.185</ref> với tường thành cao mười lăm thước mộc, tính ra lối bốn thước tây lẻ tám tấc (khoảng 4 m 8), toàn bằng đá ong [[Biên Hòa]] kiểu "[[lục lăng]]"<ref name=vnthuquan>Sài Gòn năm xưa, phần 3-1, biên khảo của nhà khảo cổ học [[Vương Hồng Sển]].</ref>, nhằm củng cố chân đứng của mình trên đất [[Gia Định]].
Dòng 46:
Thành Bát Quái này gần như hình bát giác, có tám cổng theo mẫu bát quái tượng trưng cho tứ phương chính cùng với các hướng phụ. Thành trải rộng từ Nam đến Bắc, từ đường Mac-Mahon (bây giờ là đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa) tới bức tường thành đã bị phá (bây giời là khu vực đường [[Đinh Tiên Hoàng]] và [[Tôn Đức Thắng]]) và từ Đông sang Tây, từ đường Espagne (bây giờ là đường [[Lê Thánh Tông|Lê Thánh Tôn]]) đến đường Mọi (bây giờ là đường [[Nguyễn Đình Chiểu]]). Nguyễn Ánh đóng quân ở thành này suốt hai mươi hai năm, năm nào ông cũng đem quân đi đánh Tây Sơn khi gió mùa thuận lợi.
Thành nằm ở một cấu trúc giao thông đường bộ gồm có 3 trục chính<ref name="museum">[http://www.hcmc-museum.edu.vn/tintuc/default.aspx?cat_id=778&news_id=726 Địa lý hành chánh Sài Gòn- Thành
Thành có 8 cửa, phía nam là cửa Càn Nguyên và cửa Li Minh, phía bắc là cửa Khôn Hậu và cửa Khảm Hiền, phía đông là cửa Chấn Hanh và cửa Cấm Chí, phía tây là cửa Tốn Thuận và cửa Đoài Duyệt. Thời Minh Mạng đổi tên các cửa: phía nam là cửa Gia Định và cửa Phiên An, phía bắc là cửa Củng Thần và cửa Vọng Thuyết, phía đông là cửa Phục Viễn và cửa Hoài Lai, phía tây là cửa Tĩnh Biên và cửa Tuyên Hóa.<ref name=cinet>[http://www.cinet.gov.vn/vanhoa/mythuat/kientruc/00000010.htm Thành Trấn] mục từ viết về Thành Trấn Gia Định, của [[Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch Việt Nam]].</ref>
Dòng 58:
* Trương Vĩnh Ký ấn bản 1885 do Nguyễn Đình Đầu lược dịch và chú giải, Ký ức lịch sử về Sài gòn và các vùng phụ cận, Nhà xuất bản Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh, 1997.
* [http://nguoivienxu.vietnamnet.vn/truyenthongvaduongdai/ditichvathangcanh/2005/04/415429/ Địa danh Sài Gòn - TP.HCM qua các thời kỳ] của tác giả Vân Trinh đăng trên Việt Nam Net.
* [http://www.hochiminhcity.gov.vn/left/gioi_thieu/gioi_thieu_chung/ban_chua_biet/nien_bieu_300_nam_sai_gon?left_menu=1 Niên biểu 300 Sài Gòn-Thành
* Sài Gòn năm xưa, phần 3-1, biên khảo của nhà khảo cổ học [[Vương Hồng Sển]].
* Buttinger, Joseph (1958). The Smaller Dragon: A Political History of Vietnam. Praeger.
| |||