Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Yên (nước)”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
Unicodifying |
||
Dòng 55:
==Khởi nguyên ==
Thời kỳ đầu [[Tây Chu]], sau khi [[Chu Vũ Vương]] tiêu diệt [[nhà Thương]], tới thời [[Chu Thành vương]] trị vì, nhà Chu phong cho tôn thất [[Triệu công Thích|Triệu công]] Cơ Thích vào đất Yên <ref>[[Sử ký]]: "Chu Vũ vương chi diệt Trụ, phong Triệu công vu Bắc Yên"</ref>, nhưng Triệu công không tới nơi này mà giao cho con trai trưởng là [[Yên hầu Khắc|Cơ Khắc]] đến cai quản. Tuy nhiên theo [[Dương Khoan]] trong ''Tây Chu sử'' thì sau khi [[Chu Công]] Cơ Đán chinh phạt miền Đông, Chu Thành vương phong cho [[Công tử Khắc]] ở đất Yên. Vùng đất này tương ứng với miền Trung và miền Bắc các tỉnh thành phố ngày nay là [[Bắc Kinh]] và [[Hà Bắc, Trung Quốc|Hà Bắc]], do vùng đất phong tại [[Yên Sơn]] (燕山), vì thế mà nước này được gọi là '''Yên'''.
Kinh đô của nước Yên đặt tại [[Kế Thành]] (nay là khu vực trấn [[Lưu Ly Hà]] thuộc quận [[Phòng Sơn]], Bắc Kinh<ref>Có thuyết cho rằng Kế Thành tương ứng với quận Tuyên Vũ, Bắc Kinh ngày nay, [http://www.ghj-bjxw.gov.cn/xwfj/xuanwu_view.asp?id=637 Kế Thành kỉ niệm trụ bia kí]</ref>).
Dòng 83:
Năm [[323 TCN]], Yên Dịch công tham gia hoạt động [[Hội Từ Châu cùng xưng vương|Ngũ quốc xưng vương]] do [[Công Tôn Diễn]] đề xuất, cùng các nước như [[Hàn (nước)|Hàn]], [[Ngụy (nước)|Ngụy]], [[Triệu (nước)|Triệu]], [[Trung Sơn (nước)|Trung Sơn]]. Cùng năm đó Dịch công xưng Vương, tức [[Yên Dịch vương]]. Hai năm sau, Dịch vương chết, con là Cơ Khoái kế vị.
[[Yên vương Khoái]] nối ngôi được 3 năm, tức tới năm [[318 TCN]], nghe theo kiến nghị của [[Lộc Mao Thọ]], nhường ngôi cho tướng quốc [[Tử Chi]]. Ông cũng thu hồi toàn bộ ấn quan của các quý tộc, giao hết công việc triều chính cho Tử Chi. Điều này làm cho [[thái tử Bình]] cùng các cựu quý tộc không tâm phục, khẩu phục.
Năm [[314 TCN]], họ khởi binh tấn công Tử Chi nhưng bị thất bại. Thái tử Bình cùng tướng quân [[Thị Bị]] đều chết trong đám loạn quân<ref>"Sử kí•Yên thế gia" và "Trúc thư kỉ niên" viết: "Tử Chi giết công tử Bình"</ref>. Việc này đã làm cho nhân tâm trong nước Yên chia rẽ, sức mạnh của Yên bị giảm sút nghiêm trọng. Tề Tuyên vương theo kế của [[Mạnh Tử]] nhân cơ hội này chinh phạt Yên. Tướng quân [[Khuông Chương]] đem quân đánh chiếm kinh đô của Yên. Nước Yên đại bại, đứng trước nguy cơ bị tiêu diệt và Yên vương Khoái cùng Tử Chi đều bị giết<ref>Lục quốc niên biểu viết: "vua Khoái và thái tử cùng Tử Chi đều chết".</ref>. Đồng thời, nước Trung Sơn nhân cơ hội này cũng đem quân đánh chiếm một bộ phận lãnh thổ nước Yên. Do quân và dân Yên kiên trì chiến đấu, cùng với việc các nước Triệu, Hàn, Tần, Sở liên tục gây áp lực nên cuối cùng Tề phải rút quân. Nước Triệu lập con tin của Yên tại Hàn là công tử Chức làm vua Yên, sau đó hộ tống ông này về Yên, đó là [[Yên Chiêu vương]].
| |||