Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mảng Bắc Mỹ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Alexbot (thảo luận | đóng góp)
Xqbot (thảo luận | đóng góp)
n robot Thay: no:Den nordamerikanske kontinentalplate; sửa cách trình bày
Dòng 1:
[[HìnhTập tin:Plates tect2 en.svg|thumb|right|300px|{{legend|#BAA093|Mảng Bắc Mỹ, phần màu nâu trên bản đồ này|border=#000 solid 1px}}]]
'''Mảng Bắc Mỹ''' là một [[mảng kiến tạo]] che phủ phần lớn [[Bắc Mỹ]], [[Greenland]] và một số phần của [[Siberi]] thuộc [[Nga]]. Nó kéo dài về phía đông tới [[sống núi giữa Đại Tây Dương]] và về phía tây tới [[dãy núi Chersky]] ở miền đông Siberi. Mảng kiến tạo này bao gồm cả [[vỏ lục địa]] và [[vỏ đại dương]]. Phần bên trong của khối đất lục địa chính bao gồm một lõi [[granit]] lớn gọi là [[nền cổ]]. Dọc theo phần lớn các rìa của nền cổ này là các mảnh vật liệu lớp vỏ gọi là các [[địa thể]], phát triển dần lên xung quanh nền cổ bởi các tác động kiến tạo trong một khoảng thời gian địa chất dài. Người ta cho rằng phần lớn của [[dãy núi Rocky]] ở miền tây Bắc Mỹ là sự hợp thành của các địa thể như thế.
 
Dòng 20:
Một số [[điểm nóng (địa chất)|điểm nóng]] được cho là tồn tại phía dưới mảng Bắc Mỹ. Các điểm nóng đáng chú ý nhất có [[hõm chảo Yellowstone]], [[điểm nóng Raton]] và [[điểm nóng Anahim]]. Các điểm nóng này được cho là sinh ra từ luồng nhiệt hẹp của sự [[đối lưu]] [[lớp phủ (địa chất)|lớp phủ]] lên phía trên của [[Điểm gián đoạn Gutenberg|ranh giới lõi-lớp phủ]] của Trái Đất, gọi là [[chùm lớp phủ]]<ref name="GH">[http://pubs.usgs.gov/publications/text/hotspots.html "Hotspots": Mantle thermal plumes]</ref>, mặc dù một số nhà địa chất lại cho rằng các luồng đối lưu lớp phủ trên mới là nguyên nhân<ref>[http://www.geotimes.org/nov00/hotspot.html Earth's interior: Raising hot spots]</ref><ref>[http://www.dur.ac.uk/g.r.foulger/Offprints/Yellowstone.pdf Upper-mantle origin of the Yellowstone hotspot]</ref>. Các điểm nóng Yellowstone và Anahim được cho là tồn tại kể từ [[thế Miocen]] và hiện nay vẫn còn hoạt động về mặt địa chất, tạo ra các trận [[động đất]] và các [[núi lửa]]. Điểm nóng Yellowstone là đáng chú ý nhất vì [[hõm chảo Yellowstone]] và nhiều [[hõm chảo]] khác nằm trong [[bình nguyên sông Snake]] trong khi điểm nóng Anahim là đáng chú ý nhất vì [[vành đai núi lửa Anahim]], hiện nay được tìm thấy trong khu vực [[Nazko Cone]].
 
== Chuyển động ==
Đối với phần lớn các phần, mảng Bắc Mỹ chuyển động gần đúng theo hướng tây nam ra xa khỏi sống núi giữa Đại Tây Dương.
 
Dòng 27:
Một nghiên cứu gần đây cho rằng các luồng đối lưu lớp phủ là lực đẩy cho chuyển động của mảng<ref>David W. Eaton & Andrew Frederiksen, [http://www.nature.com/nature/journal/v446/n7134/full/nature05675.html Seismic evidence for convection-driven motion of the North American plate], ''Nature'', 22-3-2007</ref>
 
== Xem thêm ==
* [[Niên đại địa chất miền tây Bắc Mỹ]]
 
== Tham khảo ==
{{reflist}}
{{Mảng kiến tạo}}
 
[[Thể loại:Mảng kiến tạo|Bắc Mỹ]]
[[Thể loại:Lịch sử tự nhiên Bắc Mỹ]]
Hàng 57 ⟶ 58:
[[nl:Noord-Amerikaanse Plaat]]
[[ja:北アメリカプレート]]
[[no:Den nordamerikanske platekontinentalplate]]
[[pl:Płyta północnoamerykańska]]
[[pt:Placa Norte-americana]]