Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lương Đắc Bằng”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi |
n replaced: . → ., , → ,, ==Tài liệu tham khảo== → ==Tham khảo== using AWB |
||
Dòng 3:
==Nguồn gốc và giáo dục==
Lương Đắc Bằng
==Sự nghiệp==
Ông đỗ [[Bảng nhãn]] hay Hội nguyên ở kì thi Hội năm Kỷ Mùi 1499 đời vua [[Lê Hiến Tông]]; rồi thi Đình đỗ Nhất giáp tiến sĩ tên thứ 2, khi ứng chế được xếp thứ nhất<ref>phép thi thời này là có kì thi Hội, rồi thi Đình; thi Đình là thi vòng cuối, thường nhà vua trực tiếp vấn đáp</ref>. Ra làm quan, được thăng đến chức Tả Thị Lang [[bộ Lễ]], Thị độc viện hàn lâm coi việc ở viện.<ref
Năm 1504, vua Hiến Tông chết, người con thứ lên làm vua, tức vua [[Lê Túc Tông]], Lê Túc Tông chết sớm, người anh lên thay tức vua [[Lê Uy Mục]]. Theo Đại Việt sử ký toàn thư: ''Vua nghiện rượu, hiếu sát, hoang dâm, thích ra oai, tàn hại người tông thất, giết ngầm tổ mẫu, họ ngoại hoành hành, trăm họ oán giận, người bấy giờ gọi là Quỷ vương, điềm loạn đã xuất hiện từ đấy.'' Năm 1509, vua Uy Mục đuổi những người tôn thất, công thần về Thanh Hóa, đại thần [[Nguyễn Văn Lang]] có trong số đó, ông đem quân ba phủ nổi quân ở Thanh Hóa, đón Giản tu công Lê Dinh làm minh chủ. Lê Đắc Bằng tham gia trong đó, Nguyễn Văn Lang bèn sai Lê Đắc Bằng soạn hịch kể tội vua Uy Mục.<ref>Đại Việt sử ký toàn thư, tập 3, Nhà xuất bản khoa học xã hội Hà Nội, 1998, trang 48</ref>
Nguyễn Văn Lang phát binh ra Thăng Long, vua Uy Mục thua trận, phải uống thuốc độc tự tự, năm ấy Lê Dinh lên ngôi, tức vua [[Lê Tương Dực]]. Sau khi lên ngôi vua sai đầu mục Lê Quảng Độ, Lê Điêu, Nguyễn Văn Lang, Lê Tung, Hưng Hiếu, Trình Chí Sâm, Trịnh Tuy, Lương Đắc Bằng, Đỗ Lý Khiêm, Đinh Ngạc, Đặng Minh Khiêm, Đỗ Nhân, Lê Nại, Đàm Thận Giản đi sứ sang nhà Minh. Vua dời thi hài mẹ mình về táng ở hương Mỹ Xá, huyện Ngự Thiên, dựng bia Huy Từ Trang Huệ Kiến Hoàng thái hậu. Sai Lương Đắc Bằng lúc ấy làm Lễ bộ tả thị lang Hàn lâm viện thị độc chưởng Hàn lâm viện sự soạn bi ký.<ref name="Nội 1998">Đại Việt sử ký toàn thư, tập 3, Nhà xuất bản khoa học xã hội Hà Nội, 1998, trang 51</ref>
Năm 1510, vua Tương Dực phong thưởng cho các công thần, Lương Đắc Bằng được thăng làm Lại bộ Tả thị lang. Năm ấy vua khởi phục Lại bộ tả thị lang Lương Đắc Bằng kiêm Đông các học sĩ, nhập thị kinh diên<ref>tòa kinh diên là nơi dạy vua và thái tử</ref> nhưng Đắc Bằng cố từ chối không nhận. Nhân đó, Đức Bằng dâng lên 14 kế sách trị bình:<ref
# Hết sức cảnh giới để dẹp điềm tai dị
Dòng 28:
# Bớt việc phục dịch để thỏa tình dân trông ngóng.
# Hiệu lệnh phải nhất định để thống nhất lòng bốn phương
# Cẩn thận pháp độ để mở đường thịnh trị <ref>[http://www.baobinhduong.org.vn/detail.aspx?Item=9061 Lương Đắc Bằng: Dâng sách "Trị Bình" nổi tiếng]</ref>.<ref
Sách Đại Việt sử ký toàn thư chép là ''vua nghe theo''; sách Lịch triều hiến chương loại chí viết ''vua khen ngợi và nhận lời''. Ông làm quan đến Thượng thư bộ Lại, được Tham dự triều chính, tước Đôn trung bá. Hơn 50 tuổi thì chết, con ông là Lương Hữu Khánh, theo học Nguyễn Bỉnh Khiêm, trước đi thi theo nhà Mạc nhưng sau theo Trịnh Kiểm, làm đến Thượng thư, tước Đạt quận công.<ref name="ReferenceB">Lịch triều hiến chương loại chí, tập 1, Nhà xuất bản giáo dục, 2007, tr 302, 303, 313</ref>
==Tư liệu sách Nam Hải dị nhân==
Trong cuốn [[Nam Hải Dị Nhân]] của tác giả [[Phan Kế Bính]] có chép tiểu sử của ông. Viết rằng ông có người bà con ở Trung Quốc, mới mua được sách quí, nên giỏi nghề lí số. Ngoại 50, chưa có con trai, vợ mang thai 3 tháng, lúc sắp mất dặn vợ cho con học Nguyễn Bỉnh Khiêm. Con là Hữu Khánh mới 10 tuổi đã biết làm văn, ăn khỏe nên xin mẹ đi tha phương cầu thực làm thơ kiếm cơm.
Sách Nam Hải dị nhân chép học trò ông nổi tiếng có [[Nguyễn Bỉnh Khiêm]] sinh năm Tân Hợi (1491), người tỉnh [[Hải Dương]]. Nhận thấy Nguyễn Bỉnh Khiêm tính tình khoáng đạt và thích lý số, nên ông truyền dạy và trao cho toàn bộ ''Thái Ất thần kinh''. Sau này Nguyễn Bỉnh Khiêm đỗ [[trạng nguyên]], làm quan đến chức Lại bộ Thượng thư [[nhà Mạc]], tước Trình Quốc Công, người đời thường gọi là Trạng Trình, ông có truyền lại cuốn "sấm Trạng Trình" tiên đoán việc đời sau.
Nam Hải dị nhân không phải là sách chính sử, chỉ là các chuyện đồn thổi, truyền thuyết trong dân gian được Phan Kế Bính biên tập lại. Các sách chính sử như Đại Việt sử ký toàn thư, sách Lịch triều hiến chương loại chí đều không viết Nguyễn Bỉnh Khiêm có theo học Lương Đắc Bằng hay không và cũng không nói gì về việc Lương Đắc Bằng tinh thông lý số. Một số nhà soạn sử ở Việt Nam hiện nay đã dùng tư liệu này để viết bài chính sử.<ref
==Nhận định==
Dòng 46:
*[[Nguyễn Bỉnh Khiêm]]
*[[Lương Hữu Khánh]]
==
*Lịch triều hiến chương loại chí, tập 1, Nhà xuất bản giáo dục, 2007.
*Đại Việt sử ký toàn thư, tập 3, Nhà xuất bản khoa học xã hội Hà Nội, 1998.
| |||