Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Lào”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 28:
''Tiếng Lào'' là một ngôn ngữ thuộc [[Ngữ chi Thái]] trong [[hệ ngôn ngữ Tai-Kadai]]. Tiếng Lào chịu những ảnh hưởng của [[tiếng Phạn]]. Tiếng Lào cũng là ngôn ngữ truyền thống của hoàng gia [[Lào]], truyền đạt tư tưởng [[Ấn Độ giáo]] và [[Phật giáo]].
Theo Điều 89 của Hiến pháp sửa đổi năm 2003 của nước [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào]], [[bảng chữ cái Lào]] là bản chính thức cho ngôn ngữ chính thức, và cũng được sử dụng để ghi lại ngôn ngữ dân tộc thiểu số trong cả nước, trong khi những dân tộc có chữ riêng như [[Tiếng H'Mông|Hmông]] vẫn có thể sử dụng chữ của mình. Bộ chữ Lào hiện có mã unicode là dải 0E80–0EFF ([http://www.unicode.org/Public/9.0.0/charts/ ''The Unicode Standard, Version 9.0''], 2016)
== Phân bố ==
Dòng 41:
== Phiên âm Latin ==
{{chính|Chữ Lào Latin hóa}}
[[Tập tin:Example about Map Edition in Laos.jpg|thumb|270px|Bản đồ của Lào có ghi các tên chuyển tự Latin cùng với chữ Lào.]]▼
[[Tập tin:Lao Unicode.png|thumb|Bảng Unicode chữ Lào]]
Phiên âm tiếng Lào ra [[ký tự Latin]], đặc biệt là tên riêng, hiện thiếu nhất quán. Các nỗ lực thống nhất cách phiên âm gần đây đã được đưa ra, trong đó có phiên âm nhắm đến phục vụ cho [[viễn thông]], như cho mạng di động bằng thiết bị chưa hiện được chữ Lào. Trong các văn liệu đã có thì phiên âm mỗi nơi một vẻ tùy theo đã tiếp cận nguồn nào, trong đó một số người nước ngoài đến và tự ghi tiếng Lào theo tiếp xúc của mình.
Trước đây địa danh đến với thế giới chủ yếu thông qua các bản đồ do [[người Pháp]] lập, từ cuối thế kỷ 19 đến những năm 1940. Ban đầu chỉ có [[người Pháp]] làm và các địa danh được ghi thuần theo chữ Pháp, như ''mouang'' ([[muang]]), ''Louang Prabang'' ([[Luang Prabang]]), ''Sépon'' ([[sông Xê Pôn]]), ''Nam Gnouang'' (Nậm Nhoàng), ''Nam Hou'' ([[Nam Ou]], Nậm U),... Về sau có các viên chức người Việt tham gia, đã dùng các dấu kiểu chữ Việt để ghi âm và thanh vốn không có trong [[tiếng Pháp]]. Tuy nhiên các tờ bản đồ được các nhóm khác nhau lập vào thời gian khác nhau nên cách ghi không nhất quán, và nhiều tên đã có ở các bản xuất trước đó thường không sửa lại. Vì thế sự lộn xộn dường như tăng thêm, như "Xê Pôn" còn được ghi là ''Tchepone, Sepone, Sepon, Sépon, Xépôn, Xêpôn'',...
▲[[Tập tin:Example about Map Edition in Laos.jpg|thumb|270px|Bản đồ của Lào có ghi các tên chuyển tự Latin cùng với chữ Lào.]]
Khoảng năm 1960 Ủy ban Quốc gia Lào về Địa danh (Lao Commission Nationale de Toponymie) đưa ra quy cách phiên âm, một bản mang dấu ấn tiếng Pháp {{efn|Bản này dùng "ou" cho âm ''u'', "gn" cho ''nh'',... nêu trong [[Chữ Lào Latin hóa|bảng BGN/PCGN 1966 System]]. Là một nước trong [[Cộng đồng Pháp ngữ|Francophonie]], Lào kế thừa lịch sử dùng tiếng Pháp trong phiên âm tên riêng.}} và tồn tại đến nay, như trong làm bản đồ. Năm 1966 những cơ quan ''Ban địa danh Hoa Kỳ'' (BGN, United States Board on Geographic Names) và ''Ủy ban thường trực về Địa danh cho sử dụng chính thức ở nước Anh'' (PCGN, Permanent Committee on Geographical Names for British Official Use) theo và dùng vào lập bản đồ, trong đó có bản đồ quân sự, và tên thường tham chiếu là "BGN/PCGN 1966 System" <ref name=rom2>[http://www.eki.ee/wgrs/rom2_lo.pdf Report on the Status of United Nations Romanization System for Geographical Names]. Sept. 2013. Truy cập 01/06/2016.</ref>.
| |||