Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhân Hiếu Văn Hoàng hậu”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 6:
| reign = [[1402]] - [[1407]]
| predecessor = <font color = "grey">[[Hiếu Mẫn Nhượng hoàng hậu]]</font>
| successor = <font color="blue">[[Thành Hiếu Chiêu hoàng hậu|Nhân Tông Trương hoàng hậu]]</font>
| spouse = [[Minh Thành Tổ]]
| issue = [[Minh Nhân Tông]] Chu Cao Sí<br/>Hán vương [[Chu Cao Hú]]<br/>Triệu vương [[Chu Cao Toại]]<br/>[[Vĩnh An công chúa]]<br/>[[Vĩnh Bình công chúa]]<br/>[[An Thành công chúa]]<br/>[[Hàm Ninh công chúa]]
Dòng 14:
| father = [[Từ Đạt]]
| mother = Tạ phu nhân
| date of birth = [[5 tháng 3]], [[1362]]
| place of birth = [[Hào Châu]]
| date of death = [[{{ngày mất và tuổi|1407]]|8|27|1362|3|5}}
| place of death = [[Nam Kinh]]
| date of burial =
| place of burial = [[Trường lăng]] (長陵)
}}
'''Nhân Hiếu Văn hoàng hậu''' ([[chữ Hán]]: 仁孝文皇后, [[5 tháng 3]], [[1362]] - [[27 tháng 8]], [[1407]]), là [[Hoàng hậu]] duy nhất của [[Minh Thành Tổ]] Vĩnh Lạc hoàng đế, vị [[Hoàng đế]] thứ ba của [[nhà Minh]] trong [[lịch sử Trung Quốc]]. Ngoài ra, bà là thân mẫu của [[Minh Nhân Tông]] Hồng Hi hoàng đế, vị Hoàng đế thứ tư của triều đại này.
 
Hoàng hậu nổi tiếng trong lịch sử nhà Minh bởi tính hiền huệ và công lao lớn trong sự nghiệp của Thành Tổ Vĩnh Lạc Đế.
 
== Thân thế ==
Nhân Hiếu hoàng hậu [[họ Từ]] (徐氏), người [[Hào Châu]] (濠州), sinh ngày [[9 tháng 2]] (âm lịch) vào năm Chí Chính thứ 22 thời [[Nguyên Huệ Tông]], là con gái của Khai quốc đại công thần [[Từ Đạt]], một trong 18 anh em kết nghĩa của [[Minh Thái Tổ]] Chu Nguyên Chương khi còn hàn vi. Mẹ bà là Tạ phu nhân, con gái thứ của [[Tạ Tái Hưng]] (謝再興).
 
Bà có bốn người anh trai; [[Từ Huy Tổ]] (徐輝祖), [[Từ Thiêm Phúc]] (徐添福), [[Từ Ưng Tự]] (徐膺緒) và [[Từ Tăng Thọ]] (徐增壽). Ngoài ra còn 2 người em gái, đều lấy các người con trai khác của Minh Thái Tổ; Đại Giản vương [[Chu Quế]] (朱桂) và An Huệ vương [[Chu Doanh]] (朱楹).
Dòng 33:
[[Minh Thái Tổ]] Chu Nguyên Chương có giao tình tốt với cha bà là Từ Đạt, muốn hậu đãi nhà họ Từ, bèn gả Từ thị cho Yên vương Chu Lệ (朱棣).
 
Năm Hồng Vũ thứ 9 ([[1377]]), ngày 27 tháng 1, bà chính thức được gả cho Chu Đệ. Lúc đó Từ thị mới 15 tuổi, còn Chu Lệ cũng mới 17 tuổi. Từ thị tư sắc xinh đẹp, ôn nhu hòa hiếu, đối với Mã hoàng hậu rất đúng lễ nghi nên được bà yêu quý. [[Tháng 3]], năm Hồng Vũ thứ 13 ([[1381]]), Yên vương phi cùng Chu Đệ đến phiên ấp [[Bắc Kinh|Bắc Bình]] (北平).
 
Năm Hồng Vũ thứ 32 ([[1399]]), Minh Thái Tổ qua đời, cháu đích tôn là Chu Doãn Văn lên kế vị, đổi niên hiệu Kiến Văn, tức [[Minh Huệ Đế]]. Yên vương từ lâu có ý muốn cướp ngôi, bèn tập hợp gây dựng thanh thế hiển hách.
Tháng 3, năm Hồng Vũ thứ 13 ([[1381]]), Yên vương phi cùng Chu Đệ đến phiên ấp [[Bắc Kinh|Bắc Bình]] (北平).
 
Năm [[1399]], Minh Thái Tổ qua đời, cháu đích tôn là Chu Doãn Văn lên kế vị, tức [[Minh Huệ Đế]]. Yên vương từ lâu có ý muốn cướp ngôi, bèn tập hợp gây dựng thanh thế hiển hách.
 
== Hoàng hậu ==
Năm Kiến Văn thứ 4 ([[1402]]), Yên vương khởi binh, tấn công [[Nam Kinh]]. Minh Huệ Đế mất tích, bị phế truất, Yên vương tức vị, tức [[Minh Thành Tổ]], đổi niên hiệu là '''Vĩnh Lạc''' (永樂). Từ thị được sắc phong Hoàng hậu. Từ hoàng hậu là người có học vấn, lễ độ, bà tương trợ rất nhiều cho Thành Tổ trong việc cai trị và chưởng quản hậu cung.
 
Năm Vĩnh Lạc thứ 2 ([[1403]]), bà cho ban hành cả nước ''Nội huấn'' (内训) và ''Khuyến Thiện thư'' (劝善书), để giản công đức cho phụ nữ khắp cả nước và truyền bá tư tưởng quy thiện cho nhân dân thiên hạ. Việc làm của bà giúp Thành Tổ lấy được nhân tâm, giúp đỡ xóa nhòa đi việc cướp ngôi của Thành Tổ.
 
Từ hoàng hậu còn cho triệu các mệnh phụ phu nhân của các danh thần trong triều, ban thưởng cho họ và thường trò chuyện với họ. Bà đề cao sự hiền đức và tấm lòng giúp chồng trong sự nghiệp. Bà còn năng động khuyến khích Thành Tổ áp dụng luật nhân từ, khuyến khích trọng dụng hiền tài, xóa bỏ hình cụ, lấy nhân từ mà cai trị.
 
Năm Vĩnh Lạc thứ 5 ([[1407]]), ngày [[22 tháng 7]] (âm lịch), Từ hoàng hậu mấtqua đời, thọ 46 tuổi. Sau khi qua đời, [[thụy hiệu]] của bà là '''Nhân Hiếu Từ Ý Thành Minh Trang Hiến Phối Thiên Tề Thánh Văn hoàng hậu''' (仁孝慈懿诚明莊献配天齐圣文皇后).
 
== Hậu duệ ==